Ağrı Direnişi (1926-1930)
M. Kalman
Pêrî
Osmanlı döneminde, günümüz Ağrı ili sınırları içinde yer alan Doğubeyazıt, sancak merkeziydi. Ağrı ise, ufak bir yerleşim alanıydı ve adı Şarbulak'tı. Ermeniler buraya siyah taşlardan bir kilise yapınca, Kara Kilise olarak da anılır oldu. Bölgede 1919'larda ordu kumandanı olan Kazım Karabekir, Ağrı'nın ismini Karaköse olarak değiştirdi. 1927'ye kadar ilçe statüsünde olan Ağrı, isyan bölgesi olmasından sonra il yapıldı. Araplar, bölgenin en yüksek dağına "Ağrı" dedikleri için Türkçe'ye de Ağrı olarak geçti. Ermeniler "Masis" der. Masis, onlar için bir simgedir. Batı dillerinde ise, Ararat olarak geçer.
Bölgede birçok krallık kuruldu. Ağrı tarihi bu çalışmanın dışında tutulduğundan, geçmiş yılların ayrıntısına girmiyoruz. Ağrı bölgesini en son işgal eden Osmanlılar'dı. Daha önce, bölgede Ermeniler yerleşikti ve Safevi egemenliği altındaydı. Osmanlılar, 1514'deki Çaldıran Savaşı'ndan ... | 
