Şemdinli Röportajı
Muzaffer İlhan Erdost
Onur Yayınları
Doğu Anadolu’ya egemen olan nakşbendi tekkesi ve Seyit Taha; Şeyh Übeydullah hareketi ve İstanbul’a götürülüşü; Muhammed Sıddık ve İngilizlerin pazarlığı; Şeyh Abdülkadir’in idamı ve Seyit Abdullah’ın Nehri baskını; Nesturiler ve Nesturi Temel Kilisesi; Çarlık Rusyası işgali; Barzan Aşireti tarihi ve İran’da Mehabad Kürt Cumhuriyeti — büyük bölümü, olayların içersinde yaşamış tanıkların anlatımlarından derlenen zengin bir tarih.
İlk kez Yön’de, 15 Temmuz/11 Kasım 1966’da yayınlanan ve kitap olarak baskıya hazırlanırken yeniden gözden geçirilen Şemdinli Röportajı, bir ‘röportaj’ın sınırlarını aşan, güncel yaşam biçimlerini tarihsel derinliğiyle irdeleyen ve bütünleyen özgün bir tür oluşturmaktadır.
Türkiye, İran ve Irak sınırlarının kesiştiği coğrafi konumuyla olduğu kadar, bölgedeki dinsel egemenliğini, zaman zaman askeri egemenliğe dönüştüren Sadate Nehri ailesinin yerleşim yeri olarak da Şemdinli, Batıdan Hindistan'a uzanan yollar ve topraklar üzerinde, İngiltere-Almanya-Çarlık Rusyası’nın çıkar çatışmalarını, farklı toplumsal olaylarla bağrında yaşadığı, tarihin sancılarıyla içiçe, sorunlu bir bölgeyi simgeler. Özgün özelliklerini önemli ölçüde koruduğu aşiret birlikleriyle, aşiretler içi ve aşiretler arası ilişkileriyle, asya topluluklarının biçimlenmesine ilişkin yapılanmasıyla, ilkel ve uygar birimlerin uzlaştığı ve çatıştığı yönleriyle, Şemdinli Röportajı, yalnızca, hazırlandığı döneme tanıklık etmekle kalmıyor, birbirinden farklı birçok konuda, geniş bir malzeme de sunuyor.
“Nice geçitlerini aştım. Uçurumların kıyısında ölümü gördüm. Kar fırtınalarında yolumu yitirdim. Yaz ve kış, ilkyaz ve sonyaz, odalarında konuk kaldım, çadırlarında da. Çayı hiç eksik etmediler. Tütün sarmayı da. ” | 
