19. yy'da Kürdistan üzerinde mücadele
Halfin
Komal
İnsanlar; kendi tarihlerini, ihtiyaçlarını tatmin için kullandıkları araçlar ve bunlarda meydana getirdikleri değişmelerle bizzat kendileri yaparlar. Bilim; bu araçların gelişme ve değişmesini, bunların toplumsal ilişkileri nasıl etkilediğini, aralarındaki bağı incelemelidir.
Üretim araçlarında meydana gelen her önemli değişiklik toplumsal hayatta akisler uyandırır. Üretim araçlarının değişmesiyle, insanların toplumsal ilişkileride buna göre şekil alır. Metafiziğin iddiasının tersine insanın tabiatı ekonomik ilişkileri belirlemez, tersine insan tabiatı; toplumsal ilişkiler, ekonomik ilişkiler tarafından belirlenir.
Üretim araçları gelişmekte olan her toplumda toplumsal ilişkiler istikrarsız bir denge halinde bulunur. Bu istikrarsızlık sosyal hareketleri ve sınıf mücadelelerini doğurur. İşte tarih; bu mücadeleler, (yani insanın ihtiyaçlarını tatmin için kullandığı araçlarda meydana getirdiği değişme ve gelişmelerle) bizzat sosyal insanın kendisi tarafından yaratılır. İdeolojiler ise bu tek ve bütün tarihin insan beynindeki çok şekilli yansımalarıdır. | 
