Dersim Raporu

Auteur :

Éditeur : İletişim	Date & Lieu : 2010, İstanbul
Préface :	Pages : 312
Traduction :	ISBN : 978-975-05-0737-3
Langue : Turc	Format : 125x190 mm
Code FIKP : Liv. Tr.	Thème : Histoire

Présentation	Table des Matières	Introduction	Identité	PDF
Dersim raporu İzzeddin Çalışlar İletişim Kurtuluş Savaşa komutanlarından Orgeneral İzzettin Çalışlar'ın kitaplığından çıkan, yazarı ve yayım tarihi tam olarak bilinmeyen ancak "gizli", "kişiye özel" ve "kayıt altında" sadece 100 adet basılan Dersim Raporu, Türkiye tarihinin karanlık noktalarından birisi olan Cumhuriyet'in Dersim politikaları hakkında etraflı bir bilgi sunuyor. Osmanlı'dan itibaren sorunlu bir bölge olarak görülen Dersim'de yaşanan ayaklanmaları, bunlara karşı girişilen askerî harekâtları, hükümet tarafından alınan önlemleri ve o günlerden raporun yazıldığı tarihe kadar konuyla ilgili olarak hazırlanan raporların hemen hepsini bir araya getiren kitap yakın tarihe ışık tutuyor. Dersim'de ve civarında yaşayan aşiretlerin ve üyelerinin ayrıntılı bir içeriğini sunan rapor, "eşkıyayla mücadele" adı altında aslında o günlerden günümüze uzanan bir zihniyeti de ortaya koyuyor: Zorunlu göçten köyleri yakmaya, aşiretleri uçaklarla bombalamaktan adli, kültürel ve ekonomik tedbirlere uzanan; "Türk olduklarını unutan"(!) bölge insanına Türklüklerinin yeniden hatırlatılmasına dayanan yıkıcı, kıyıcı, ulus-devlet inşasına yönelik bir zihniyeti... Dersim'e yönelik çeşitli tarihlerde yapılmış harekâtların askerî planlarını da barındıran bu rapor, dönemin Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak'ın "Dersimli okşanmakla kazanılmaz" ifadeleri düşünüldüğünde, bölgede onyıllardır akan kanın kökenlerini anlamak isteyenler için de önemli bir kaynak.

Table des Matières

Dersim raporunda şu hususlar mutalâa ve tetkik edilmiştir

Birinci kısım

1 - Dersimi tanıtmak:
A - Dersimin coğrafi vaziyeti
B - Dersimin yolları ve suları
C - Dersimin nüfus vaziyeti
D - Dersimin ırkî vaziyeti
E - Dersimin iktisadi ve zirai vaziyeti
F - Dersimin idari vaziyeti
G - Dersimin mali vaziyeti
H- Dersimin nafıa vaziyeti
İ - Dersimin maarif vaziyeti
J - Dersimin sıhhi vaziyeti
K - Dersimin askerlik vaziyeti
L - Dersimdeki aşiretler

İkinci kısım

2 — Dersimin asayiş vaziyeti:
A - Dersimin asayişsizlik tarihçesi
B - Dersimin islahı esasları ve safhaları

İçindekiler

Birinci kısım
Dersim Nedir?

Dersim'in coğrafi vaziyeti / 15
Dersim'in yolları / 27
Dersim'in suları / 32
Dersim'in nüfus vaziyeti / 36
Dersim'in ırkî vaziyeti / 41
Dersim'in iktisadi ve zirai vaziyeti / 65
Dersim'in idari taksimatı ve idare merkezlerinin vaziyeti / 74
Dersim'in mali vaziyeti / 85
Dersim'in nafia vaziyeti / 91
Dersim'in maarif vaziyeti / 95
Dersim'in sıhhi vaziyeti / 97
Dersim'in askerlik vaziyeti / 99
Dersim'deki aşiretler / 103

İkinci kısım
Dersim'in asayiş vaziyeti

Dersim'in asayişsizlik tarihçesi / 153
1323 (1907) hareketi / 167
1324 (1908) hareketi / 176
1325 (1909) hareketi / 187
1332 (1916) hareketi / 195
1926 hareketi (Koç uşağı tedibi) / 201
1930 Plümer hareketi / 211
Cumhuriyet devri / 230
Dersim'in ıslahı esasları / 265
Dersim'in ıslahı safhaları / 267
Lâhika / 277

Dizin / 295

Krokiler / 303
Kroki 2: 324 Dersim tedibini gösterir kroki / 304
Kroki 3: 1916 Dersim tedibini gösterir kroki / 306
Kroki 4: 926 senesinde Koçuşağı aşiretine yapılan tedip harekâtına iştirak eden kıtat ve milis kuvvetlerinin 3-4/10/1926 gecesi aldıkları vaziyet ve hareketin mutasavver şekli - 1. safha / 307
Kroki 5: 926 Koçuşağı tedibi - 2. safha 16/10/1926 - 30/10/929 vaziyeti / 308
Kroki 6: 926 Koçuşağı tedibi - 3. safha 30/10/926 - 30/11/926 vaziyeti 309
Kroki 7: 930 Pülümer [Danzig] tedibi I inci safha / 310
Kroki 8: 930 Pülümer [Danzig] tedibi II nci safha / 311