La bibliothèque numérique kurde (BNK)
Retour au resultats
Imprimer cette page

Doza Kurdistan (Kürdistan davası)


Auteur :
Éditeur : Özge Date & Lieu : 1991, Ankara
Préface : Pages : 262
Traduction : ISBN :
Langue : TurcFormat : 130x196 mm
Thème : Histoire

Présentation
Table des Matières Introduction Identité PDF
Doza Kurdistan (Kürdistan davası)

Versions:

Doza Kurdistan
(Kürdistan Davası)

Zinar Silopî'nin (Kadri Cemil Paşa) "Doza Kurdistan" (Kürdistan Davası) adlı eseri; Dr. Nuri Dersimi'nin "Kürdistan Tarihinde Dersim" ve "Hatıratım" adlı kitaplarıyla, Ekrem Cemil Paşa'nın "Muhtasar Hayatım" ve ihsan Nuri Paşa'nın "Ağrı Dağı isyanı" gibi, Kürt aydın ve önderlerinin doğrudan gözleme dayalı sayılı ürünlerinden biridir. Kürt lider ve aydınlarının, hayat ve mücadelelerini yazıya aktarma konusunda bilinçli bir çaba içine girmedikleri ve çoğu kez buna imkân bulamadıkları gözönüne alınırsa, sınırlı sayıdaki bu temel kaynakların büyük öneme sahip oldukları kendiliğinden anlaşılır.

Kadri Cemil Paşa, yirminci yüzyılın başından itibaren Kürt ulusal uyanışını bizzat yaşamış ve yakından tanık olmuş aydın ve önderlerden biridir. Kadri Cemil Paşa'nın çok yakın gözlem ve değerlendirmeler içeren bu anılar kitabı, açıktır ki birinci elden bir kaynak olarak Kürdoloji çalışmalarının vazgeçilmez kaynaklarından biridir.

Yaşamı Kürt ulusal mücadelesi içinde geçmiş olan Kadri Cemil Paşa, anılarında, başka halklar gibi yüzlerce, binlerce yıl yanyana ve birlikte yaşamış Kürt ve Türk halklarının da eşitliğini, kardeşliğini ve gönüllü birliğini savunmaktadır. İşte bunun birkaç anlamlı örneği:

"İki tarafa da fenalık getirecek imha siyaseti yerine asırlarca beraber yaşamış ve daima Türk hükümetinin şerefini yükseltecek hizmetlere nefsini feda etmiş olan Kürt milletini Türk'e yaklaştıracak, sevdirecek bir siyaset tarzı takip edilirse acaba daha insani, daha doğru bir yol tutulmuş olmaz mı? (...)Kürt milli haklarını itiraf etmek koşuluyla bu iki milletin birbiriyle anlaşarak, müşterek bir idare dahilinde kardeşçe yaşamasının gerekliliğini düşünmek zamanı çoktan gelmiş değil midir?..(...) Türk hükümetlerinin Kürtler hakkındaki insanlıkdışı muamelelerine rağmen, Türk milleti arasırıda Kürtler'le kardeşçe, dostça beraber yaşamak ihtiyacını duyan ve bunun her iki millete de getireceği faydayı takdir eden değerli düşüncelere sahip kimselerin bulunduğu takdirle görülmektedir..."

 


Table des Matières

İçindekiler

-Yayınevinin "Önsöz"ü / 9

Giriş / 11
- Kürdistan Coğrafyası / 15
- Kürdistan'ın Servetleri / 16
- Kürtlerin Nüfusu / 17

Kürt milletinin geçen 60 yıllık siyasal mücadelesine ilişkin hatıralarım / 25
- Kürt Terakki ve Teavün Cemiyeti; Açtığı okul ve Kürdistan gazetesi / 28
- Halil Hayalinin Kimliği / 29
- Mirî Kâtibizade / 31
- Kürdîzâde Ahmet Ramiz Bey / 31
- İttihad ve terakki cemiyeti'nde Kürtler / 32
- İstanbul'da öğrencilik hayatım ve Kürt talebe Hêvî cemiyeti / 34
- İsviçre'deki eğitim hayatım ve milli faaliyetlerimiz / 35
- Sosyalist mösyö Büroda'nın konferansları, Dünya savaşının başlaması ve ülkeye dönüşüm / 37
- Molla Selim ve Şeyh Şehabettin Ayaklanması / 39
- II. Meşrutiyet sonrası düşünsel çatışmalar / 39
- Hêvî cemiyeti'nin milli alandaki hizmetleri / 40
- I. Dünya savaşı ve askerliğim / 43
- Türkiye hükümeti'nin hesabı: Zoraki göçle Kürtler'i dağıtma / 46
- Wilson prensipleri ve Itilaf devletleri / 48
- Osmanlı yönetimi, Mustafa Kemal ve Kürtler / 50
- Savaştan sonra durum / 51
- Kürdistan teâli cemiyeti ve Kürt teâli cemiyeti / 52
- Vilâyât-ı şarkiye müdafa-yı hukuku milliye cemiyeti / 54
- Sevr barış konferansı ve Kürtler / 58
- Kürt talebe Hêvî cemiyeti ile Teşkilat-ı içtimaiye cemlyeti'nin çalışmaları / 58
- Kürt milli fırkası / 62
- Kuvayı milliye ve Lozan konferansı / 62
- Milli mücadele'de Kürtler / 63

Şeyh Mahmud Berzenci’nin bağımsızlık ilanı / 65
- Musul petrolleri üzerine kavga, Kürt-Arap ilişkileri ve Mahmud Dürra'ya cevap / 68
- İrak Kürtleri’nin isteği / 75

Koçgiri isyanı / 79

İsmail ağa Simko’nun isyan hareketi / 83

Şeyh Sait efendi’nin isyan hareketi / 85
- İsyanın bastırılmasından sonra Kemalist yönetimin tutumu / 93
- Doktor Fuat / 96
- Seyit Abdulkadir / 97
- Kemal Fevzi / 98
- Avukat Mehmet Ahti (Bavê Tujo) / 98
- Şeyh Sait ve arkadaşlarının yargılanması / 99
- İsyan sonrası sürgün / 102

Hoybun cemiyeti’nin kuruluşu / 104

İhsan Nuri liderliğindeki Ağrı isyanı ve sonrası / 106
- İhtilâl hareketinin destek kararı / 116
- Genel müfettiş Abidin Özmen'in raporu ve bazı düşünceler / 122
- 'Kürtler ne istiyorlar, ne verilmelidir?' / 134
- Dr. Abdullah Cevdet'in yazısı / 137
- Şeyh Sait ve Ağrı isyanlarından sonra / 140
- Hoybun'un, Doğru yol gazetesi müdürlüğüne gönderdiği açıklama / 141
- Türk genel affı karşısında Kürtler / 143
- Hoybun'un diğer çalışmaları / 148

Dersim isyani ve Türk askeri harekatı / 152

Hoybun’un dışa dönük faaliyetleri / 158
- Refik Hilmi bey'le ilişkiler / 158
- Hêva cemiyeti / 160
- Rızgari cemiyeti / 161

Barzani'nin kahramanlıkları / 162
- Kürdistan sorunu etrafında: Kürtler Kürdstan kurmayı başarabilecekler mi? / 166

Mahabat Cumhuriyeti’nin kurulması / 170
- Mahabat'a gidişim / 178
- Kadı Muhammed'e başvurum / 177
- Sovyetler Birliği Tebriz Konsolosluğu'na başvurum / 180
- General Barzani'yi ziyaretim / 182
- Barzani'nin Sovyetler'e geçişi / 189
- Barzani'nin yeniden Irak'a dönüşü ve mücadelesi / 191

Bağdat paktı / 201

Kürd’ün aydı genç evlatlarına! / 207

Newroz / 211

İslamiyetten önce Kürtler’in dini: Zerdüştlük / 212
- Son söz / 214

Notlar / 215 - 280

Resimler / 261




Fondation-Institut kurde de Paris © 2024
BIBLIOTHEQUE
Informations pratiques
Informations légales
PROJET
Historique
Partenaires
LISTE
Thèmes
Auteurs
Éditeurs
Langues
Revues