İçindekiler
Çizelgeler / 17 Kısaltmalar / 19 25 Yıl sonra ikinci yayınlanışa önsöz / 20 Birınci baskıya önsöz / 25 Giriş / 27
Bölüm I Kavramlar, varsayımlar, teorik model / 33 I. Tanımlar, araştırmanın sınırları, problemin ortaya konulması / 33 A. Araştırmada etnik bır sorun ele alınmamıştır / 33 B. Göçebe aşiretleri göçebe hayat yaşayan diğer gruplarla karıştırmamak gerektir / 35 1. Göçebe aşiretleri çingenelerle karıştırmamak lazımdır / 35 2. Göçebe Kürt aşiretlerini göçmen veya yörüklerle karıştırmamak lazımdır / 36 C. Göçebe aşiret deyiminin tahlili, benzer müesseselerle arasındaki fark / 37 D. Araştırmada avcı, toplayıcı ve tarımsal göçebeler, ticaret göçebeleri konu olarak alınmamıştır / 41 E. Göçebe aşiret topluluklarını köy toplulukları ile karıştırmamak lazımdır / 41 F. Göçebe aşiretin tarifi / 45 II. Araştırmanın varsayımları / 46 III. Teorik model / 47 A. Kültür / 47 B. Sosyal yapı / 49 C. Sosyal değişme / 52 D. Sosyal problem / 55 Özet / 56
Bölüm II Araştırmanın yöntemi ve kullanılan malzeme / 58 Giriş / 58 I. İncelenecek aşiretin secimi / 60 II. Araştırmanın teknikleri / 60 A. Gözlem / 61 B. Mülakat / 63 C. Soru kağıdı / 64 1. Hazırlanması, tertibi / 64 2. Uygulanması / 65 D. Fotoğraflar / 66 E. Toplanan malzemenin kontrolü / 66 III. Araştırmada karşılaşılan bazı zorluklar / 67 A. Araştırma konusunun mahiyetinden doğan güçlükler / 67 1. Göçebelik, göç ve geniş bir dağılmadan ileri gelen faktörler / 67 - 2. Coğrafi faktörler / 68 B. Araştırıcı ile ilgili faktörler / 69 1. Dil zorluğu / 69 2. Araştınma yardımcılarının zarureti / 69 3. Mali imkânsızlıklar 70 Özet / 70
Bölüm III Coğrafi ve toplumsal ekoloji / 75 I. Fiziki analiz / 75 A. Coğrafi şartlar ve göçebelik / 76 1. Yer şekilleri / 76 2. İklim / 77 A) Sıcaklık / 77 B) Yağışlar / 78 C) Kar yağışları / 78 D) Diğer faktörler / 80 3. Bitki örtüsü / 80 4. Göçebeliğin nedeni / 81 B. Konaklama yerleri - göç - sosyal örgüt / 82 1. Göç-yaylalar, göç-stepler / 82 a) Stepler / 83 b) Yaylalara göç / 91 c) Yaylalardaki Konaklama / 93 d) Kışlık bölgelere göç / 98 e) Kışlaklar mı, yaylalar mı? / 99 f) Taşıma vasıtası / 99 2. Sosyal örgüt / 101 a) Örgütlenmenin mahiyeti / 101 b) Alikan aşireti'nin sosyal örgütü / 101 aa) Çadır / 101 bb) Zoma / 101 cc) Kabile / 102 dd) Aşiret / 104 ee) Ulu kişi / 104 c) Sosyal organizasyonun siyasal açıdan değerlendirilmesi / 104 d) Aşiretlerin, kabilelerin meydana gelmeleri, gelişmeleri ve dağılmaları / 105 3. Konut (Çadır) / 107 a) Neden çadır: Çadırı yaratan faktörler / 107 aa) Mülkiyet / 107 bb) Göçebe hayatının devamlı göç isteyen özelliği / 107 cc) Malzeme ve iklim / 108 dd) Fayda / 108 b) Kara çadır / 109 aa) Malzemesi / 109 bb) Dokunması / 109 cc) Kurulması, sökülmesi / 109 dd) Çadırın iç bölümleri / 110 ee) Çadır ve sosyal statü / 111 ff) Göçebe çadınnın özellikleri / 111 II. Toplumsal ekoloji / 113 A. Tarihsel görünüş / 113 1. Genel tarihsel görünüş / 114 2. Alikan aşireti / 114 B. Alikan aşireti'nin hareket ettiği sahanın sosyal yapısının bazı esasları / 115 1. Nüfus / 115 2. Ekonomik durum / 116 3. Dil, eğitim ve öğretim / 117 4. Yol, haberleşme, sağlık / 117 C. Alikan aşiretinin çevresiyle olan ilişkileri / 117 1. Alikan aşireti'nin çevresiyie olan ilişkilerinde etnik kast göze çarpmaktadır / 126 2. Göçebe aşiretlerinin çevrenin asayiş ve güvenliği üzerindeki etkisi büyüktür / 126 3. Aşiret hayatına yeni bir yön verecek olan ekolojik problem / 127 4. Çevre halkının göçebe aşiretier ve göçebeler hakkındaki bilgisi / 128 Özet / 131 I. Fiziki analiz / 131 II. Sosyal örgüt / 132 III. Konut / 132 IV. Toplumsal ekoloji / 132
Bölüm IV Nüfus ve bazı özellikleri / 134 I. Veri yetersizliği / 134 II. Nüfusun genel görünüşü-sayısı / 135 III. Nüfusun çadırlar (hane-aile) itibarıyla dağılışı / 135 IV. Nüfusun cinsiyet itibarıyla dağılışı / 136 V. Nüfusun yaş grupları itibarıyla dağılışı / 137 VI. Nüfusun medeni hal durumu / 140 VII. Nüfusun konuştuğu dil, okuma–yazma durumu ve kültür seviyesi / 140 VIII. Nüfustaki artma eğilimleri / 140 Özet / 141
Bölüm V Sosyo-ekonomik analiz / 143 I. Mülkiyet / 143 A. Kişisel mülkiyet / 144 1. Temel Mülkiyet Unsurları / 144 a) Çadır / 144 b) At-katır / 144 c) Koyun-keçi / 145 2. İkinci derecede mülkiyet unsurları / 145 3. Mülkiyetin devri: miras / 147 B. Kolektıf kiralama / 147 1. Yaylakların kiralanması / 148 2. Kışlak yerlerin kiralanması / 151 3. Yaylak ve kışlak alanlarda arazi sahipleri ile göçebelerin ilişkileri / 151 Kiralama Olayı Sırasında Ortaya Çıkan Çatışmalar / 153 5. Tarımsal kira hukuku açısından kiralama olayının görünüşü / 154 II. Ekonomik faaliyetler / 159 A. Hayvancılık / 159 1. At-katır / 159 2. Koyun-keçi / 160 a) Koyun yetiştirilmesi / 166 b) Bakım ve besleme / 166 aa) Çobanlık / 166 bb) Çoban köpeği / 169 cc) Mera / 169 3. Hayvancılık çevresinde toplanan diğer faaliyetler / 170 B. Ticaret hayatı - kapalı ekonomi değiş tokuş ekonomisi / 170 1. Kapalı ekonomi / 170 2. Değiş - tokuş ekonomisi / 171 a) Çerçi / 171 - b) Kasaba tüccarı / 171 c) Şehir tüccan / 173 d) Büyük şehir tüccarı / 173 3. Tüccar, yani aracı basamakları / 173 C. Üretim araç ve gereçleri / 174 D. Gelirin meydana gelişi ve gelir grupları / 181 Iıı. Gelir ve gider farklılaşması ve tüketim eğilimi / 182 A. Genel görünüş / 182 B. Gelir ve gider farklılaşması / 182 C. Tüketim eğilimi / 183 1. Gıda maddeleri / 183 2. Kılık-kıyafet / 183 3. Diğerleri / 185 4. Dışarı ile ilişkiler / 186 IV. Sosyal tabakalaşma ve sosyal hareketlilik / 186 A. Genel görüşler / 186 B. Alikan aşireti toplumsal tabakalaşması / 187 C. Aşipet içi ekonomik ve sosyal iş bölümü / 189 Özet / 193 I. Mülkiyet / 193 II. Ekonomik faaliyetler / 193 III. Gelir ve gider farklılaşması, tüketim eğilimi / 194 IV. Sosyal tabakalaşma ve sosyal hareketlilik / 194
Bölüm VI Akrabalık örgütü ve aile / 196 I. Soy-sop, akrabalık örgütü / 196 A. Soy-sop / 196 B. Akrabalık baba tarafından tayın ediliyor / 197 II. Ailenin kuruluşu / 197 A. Evlilik öcesi / 197 B. Aşiret içinde evlilik / 199 C. Tek evlilik / 200 D. Başlık ve bunu ortadan kaldıran müesseseler / 200 1.Başlığın sosyal fonksiyonu / 202 2. Başlığın yerini alan müesseseler / 202 a) Başlık karşılığı olarak çobanlık / 203 b) Berdel usulü aile kuruluşu / 203 c) Başka usüller / 205 3. Kız kaçırmalar başlığı bertaraf edemiyor / 205 E. Ailenin genişliği / 206 F. Evlenmede sıra gütme / 208 III. Aile içi ekonomik ve sosyal iş bölümü, kadının yeri / 208 A. Kadının görevi / 208 B. Erkeklerin görevi / 209 C. Çocukların görevi / 209 1. Kız çocuklar / 209 2. Erkek çocuklar / 209 D. İş bölümü analizi ve kadınların yeri / 213 IV. Aile içi insan ilişkileri / 216 V. Aile ile ilgili folklara kısa bir bakış / 218 A. Düğün öncesı / 218 B. Kız kaçırmalar / 220 C. Düğün / 220 D. Zifaf gecesi ve duvak sabahı / 222 E. Nikah / 222 F. Çeyiz / 223 G. Kadınların başlarına puşi bağlayabilmeleri / 223 VI. Göçebe ailesinin sosyal ve ekonomik değeri, ailenin karşılaştığı problem / 223 A. Folk toplumda aile, dengeli aile / 223 B. İktisadi bir ünite olarak aile ve ailenin iktisadi problemi / 224 C. Diğer problemler / 225 Özet / 226
Bölüm VII Din ve dünya görüşü / 231 I. Din / 231 II. Resmi olmayan eğitim ve öğretim / 233 A. Resmi olmayan eğitim / 234 B. Boş zamanların değerlendirilmesi / 237 III. Çevre, türkiye ve dünya hakkında bilgi, siyasal kanılar ve kürtçe / 239 A. Genel görüşler / 239 B. Çevreyi ve memleketi algılama / 240 C. Birtakım kişileri ve olayları algılama / 242 D. Devleti algılama ve devletten beklenenler / 245 E. Dünya , türkçe ve kürtçe hakkında bilgi / 246 Özet / 248
Bölüm VIII Sağlık ve hastalıkla ilgili davranışlar / 250 I. Genel görüşler / 250 Iı. Bir davranış analizi / 253 Iıı. Göçebe sağlığı ve çevre faktörleri / 258 Özet / 260
Bölüm IX Aşiret ahlakı ve göçebe karakteri / 263 I. Aşiret ahlakını ve göçebe karakterini etkileyen faktörler / 263 II. Aşiret ahlakının temel özelliği / 264 III. Göçebe karakteri / 266 A. Özgürlük, kabalık, sertlik, kanaatkârlık / 266 B. Hayvan sevgisi / 267 C. Otoriteye bağlılık / 268 D. Yeniliklere karşı açıklık / 269 E. Canlılık ve konuşkanlık / 269 Özet / 270
Bölüm X Sonuç / 272 |