The Kurdish Digital Library (BNK)
Retour au resultats
Imprimer cette page

Yılmaz Güney Kitabı


Author : Atilla Dorsay
Editor : Güney Filmcilik Date & Place : 2000, İstanbul
Preface : Atilla DorsayPages : 615
Traduction : ISBN : 975-7956-31-7
Language : TurkishFormat : 135x195 mm
FIKP's Code : Liv. Tur. 4525Theme : Memory

Yılmaz Güney Kitabı

Yılmaz Güney Kitabı

Evet, işte bu kitabın dördüncü basımını yapmak tam 12 yıl sonra kısmet oldu!... Arada toplumca uzun bir değişim ve dönüşüm dönemi yaşadık. 12 Eylül politikalarının üzerimize serptiği ölü toprağı, daha kibar ve bilimsel dille de-politizasyon olayı, toplumu vaktiyle son derece duyarlı olduğu konularda duyarsız hale getirdi. Değerler birikimi ve silsilesi altüst oldu, fikirler ve inançlar çöktü, amaçlar yön değiştirdi. Her türden ideoloji, ideal ve toplumsal amaç ayıp sayılmaya başlandı, bireysellik bireyciliğe dönüşerek yeni kuşaklara egemen olmaya koyuldu. Köşe dönücülük, kolay yoldan kazanç, monetarizm, borsa, derin devletin gölgesinde çete kurma, devleti soyup söğüşleme, yeni dünya düzeni, globalleşme, küreselleşme... Kuşkusuz ki tüm bu olayları, kavramları ve sözcükleri aynı kefeye koyarak hepsine yuh çekiyor değilim. Ama yeni dönem ve yeni düzen denince akla ardarda bunlar geliyor, ne yapalım!...

Atilla Dorsay
Nisan 2000

İÇİNDEKİLER

Önsöz / 13
Dördüncü Basıma Önsöz / 17
Yılmaz Güney ve Ben / 21

BİRİNCİ BÖLÜM
"Umut"lu Sinema Yılları / 29
Yalnız ve "Çirkin" Bir Kral: Yılmaz Güney / 29
Sinemamızda Bir Dönüm Noktası: Umut / 33
Yılmaz Güney Olayı / 36
Sansür ve Aydının Sorumluluğu / 43
Western Etkileri Taşıyan Kara-Film: Vurguncular / 45
Sinemasal Foto-Roman: UMUTSUZLAR / 47
Bir Sinemacının Yükselişi: "BABA" ve "AĞIT" / 48
Türk Usulü Western: ACI / 52
Altın Koza'ya Düşen Leke / 54
Çeşitli Tepkiler ve Cevapsız Kalan Sorular / 56
Altın Koza Festivali İçin Soruşturma / 60

İKİNCİ BÖLÜM
Bir Hapislikten Öbürüne / 65
Güney'in Affı İçin 170
İmzalı Bildiri / 66
Tanımadığım Fakat Hayran Olduğum Bir Sanatçı Üzerine / 67
"Bundan Sonra Bizde, Yazmaktan, Çizmekten, Film Yapmaktan
Gelecek Bir Belanın Korkusu Yok / 70
"Hudutların Kanunu" Lütfi Akat-Yılmaz Güney ve Seyirci / 77
Yılmaz Güney'in 26 Ay Sonraki Özgürlüğü /80
Güney'in Basına Demeci / 83
Yılmaz Güney'in Filmleri Niçin Televizyonda Gösterilmiyor? / 87
"Ecevit İktidarını Sinema Yoluyla Destekleyeceğiz" / 88
Güney'in İlk Filmi: Arkadaş / 91
Güney İş Başında / 92
Yumurtalık Yargıcı Öldürüldü, Yılmaz Güney ve Yeğeni Gözaltına Alındı/ 95
Yılmaz Güney ve Yeğeni Dün Tutuklandı / 98
Görgü Tanıkları Yılmaz Güney Olayını Anlattılar / 99
Sinematek'de "Arkadaş" Filminin Gösterisi Öncesi Konuşma / 103

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İçerdeki (Uzun) Yıllar / 107
Bir Çöküşün ve Bir Başlangıcın Filmi: ARKADAŞ / 108
"Yılmaz Güney Dosyası" / 112
Tarım Emekçisinin Uyanışı: ENDİŞE / 112
İçerdeki Adamın Dışardaki Filmi: ZAVALLILAR / 115
Batı'ya Gitmek Veya Gitmemek; İşte Tüm Sorun / 118
"Umut" Senaryosu Yayımlandı / 124
Yılmaz Güney'in Cezaevinde Yazdığı Üç Senaryo
Bu Yıl Filme Alınacak / 126
"Dünya Basınında Yılmaz Güney" Kitabına Önsöz / 127
Doğrusuyla, Yanlışıyla Bir Siyasal Sinema Denemesi:
BİR GÜN MUTLAKA / 130
Bir Adam, Bir Acı, Bir Kitap / 134
Yılmaz Güney Üzerine / 139
İtalyan Basını, Güney'in Filmlerini Ortak Biçimde Övdü / 154
"Umut": "Bisiklet Hırsızları" ve "Altın Hazineleri" Arasında Bir Film / 158
Diyalektik Öykünün Epik Anlatımı: SÜRÜ / 159
"Sürü" Yurt İçinde ve Yurt Dışında Büyük İlgi Görüyor / 162

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
12 Eylül'e Doğru / 165
Genç Türk Sineması: Toplumdaki ve Sinemadaki Gelişmelerin Kaçınılmaz Kıldığı Bir Patlama Olayı / 166
TV'de Süregiden Yılmaz Güney Sansürü / 173
"Ağıt'ın Gösterilmemesi ve "Sürü"nün Balkan Şenliği'nden Çekilmesi Kınandı / 174
"Sürü"nün Ödülü ve Alınacak Dersler / 175
Hiçbir Gazinonun Kolay Biraraya Getiremeyeceği Kadro İmralı'daki Mahkumların Moral Günü İçin Birleşti / 178
"Sürü" Başarı Üstüne Başarı Kazanıyor / 182
"Genç Türkler" Sıkıntıda: Aslan Asker Güney / 183
Karamsarlıkla Umudun Birleşmesi: DÜŞMAN / 185
Alman TV'si Yılmaz Güney'le Röportaj Yayınladı / 189

BEŞİNCİ BÖLÜM
İmralı'da Son Konuşma / 192
YılmazGüney'le Bir Konuşma / 193
Yılmaz Güney: Eseri, Sineması, Kişiliği / 221
İspanya'da Yılmaz Güney'in Filmleri Gösterilecek / 230
Bir Fransız Dergisinde Yılmaz Güney Dosyası Yayınlandı / 230

ALTINCI BÖLÜM
Gerçek Olan Film: "Yol" ve "Kaçış" / 231
Yılmaz Güney'in Filmleri Yeni Bir Toplu Gösteriyle Sunulacak / 232 Berlin Film Şenliği Türklerin Buluştuğu Yer Haline Geldi / 233
Berlin Film Şenliği'nden Notlar / 233 "Bayram" Yeni Bir Ekiple Çekiliyor / 234
Yılmaz Güney'in Filmlerine Yabancılar Sahip Çıkıyor / 236
Büyük Sermaye Birden Film Yapımına İlgi Duymaya Başladı / 239 Yılmaz Güney'in Yurt Dışında Olduğu Sanılıyor / 241
Cannes, Çıplaklar ve Yılmaz Güney / 242
"Yol" Filmi Cannes'da Beğenildi / 244 Cannes Şenliği ve Politik Kaygılar / 245
"Yol" Cannes'da Birincilik Kazandı / 247
Fransa ile Yunanistan'ı Protesto Ettik / 248
Altın Palmiye'nin Yarısını Güney'e, Yarısını Yunanlı'ya Verdiler / 248 "Yol" Altın Palmiye Aldı / 249
Fransız Hükümetinin İsteği Üzerine Güney Fransa'yı Terk Etti / 251
"Yol"Olayı / 252
Yılmaz Güney ve "Yol" / 254
Aramızdan Biri(!) / 255
Güney'e Ödül Veren Jüri'de Ünlü İsimler Vardı / 257
İngiltere Yılmaz Güney'e Giriş İzni Vermedi / 258
"Yol" Filmi Üstüne Ne Dediler / 259
"Yol"un Ödülü, Sinemamız ve Yılmaz Güney / 261
"Ölüm Toplumsal Bir Yazgı mı?: Yol" / 264
Yılmaz Güney Yeni Bir Film Çekiyor / 268
Türk Sineması, Yine İlgi Konusuydu / 268
İnsanoğlunun Temel Sorunlarına Arı, Duru Bir Destana Dönüştüren Film "YOL" / 269
Yılmaz Güney 7.5 Yıla Daha Mahkûm Oldu / 279

YEDİNCİ BÖLÜM
Öldük, Ölümden Birşeyler Umarak / 281
Yılmaz Güney Öldü / 282
Yılmaz Güney Paris'de Kanserden Öldü / 283
Yılmaz Güney Paris'de Öldü / 284
Kaçak Yılmaz Güney Kanserden Öldü / 285
Sinemacı Güney'den Kalan / 286
Yılmaz Güney'in Cenazesi El Üzerinde Taşınmayacak / 289
Yılmaz Güney / 290
Ey Dostum... Nereye Gittin? / 292
Bir Aktörün Yüzü İçin Önsöz / 294
Güney'in "Vasiyet-Filmi"ne Genel Bir Bakış: "Duvar"ın
Arkasındakiler / 297
Yakılan Filmler, Cici Çocuklar ve de Başkaları / 301
Kültür ve Turizm Bakanı'na Sorular / 303
Sinemamızı Dünyaya Tanıttı Şimdi Unutturulmak İsteniyor / 305
Son Söz Niyetine / 312
Bir Yalnız Adamın Portresi: Hem Savaşçı, Hem Derviş / 313
Güney'in Sinematek'e Dönüşü / 318 Yılmaz Güney / 319

SEKİZİNCİ BÖLÜM
Birkaç Önemli Belge / 322
Hücre Var, Hücre Var / 325
Hapisanede Bayram / 328
Ankara'nın Robin Hood'u / 330
Hapisten Sürgüne / 335
YılmazGüney: Yalnız Savaşçı / 346
"Yol"un Sonunda Ölüm / 349
Çirkin Kral'ın Çifte Sürgünü / 350
Yılmaz'ın Binlerce Arkadaşı Cenazesine Katıldı / 351

DOKUZUNCU BÖLÜM
Ve Sahneye Fatoş Güney Girer / 354
Fatoş Güney'le Söyleşi: Yılmaz Güney'in Son Günleri / 355
Ölümünün Üçüncü Yılında Yılmaz Güney / 364
Açtığı Kapılardan Geçmek / 367
Yalın, Gerçekçi, Toplumsal Atıfları Çok / 370
Yılmaz Güney'i İstiyoruz / 372
İmza Kampanyasına Katılanlar / 374
"Yaprakları; Sumak Ağacının Güzü" / 374
YılmazGüney'siz Olmaz / 379
YılmazGüney İçin / 386
"Yılmaz Güney'e Özgürlük" Kampanyası: Güney Batı Berlin'de Anıldı / 387
Paris'te Toplantı / 389
Yılmaz Güney'e Özgürlük: Bir İmza Lütfen / 390
Türkiye'de Yılmaz Güney'in Filmlerine Konan Yasakların Kaldırılması İçin Uluslararası Çağrı / 393
Güney'in Bitmeyen Kavgası / 399

ONUNCU BÖLÜM
Ve Sonunda Özgürlük / 409
200 Ünlü Dünya Sinemacısından Ankara'ya Açık Çağrı: GüneyFilmlerine Özgürlük / 409
Cannes'da Yılmaz Güney Rüzgarı / 413
"Umut" Umuttan Gerçeğe Dönüşüyor; Yılmaz Güney Özlemimiz Dinecek / 415
Yılmaz Güney İçin Ayağa Kalkın / 418
Ve Umut'u İzliyoruz / 422
2000'e Doğru'nun Yeni Yıl Armağanı; Yılmaz Güney Sinemalarda! / 423 Görkemli ve Olgun Bir Anma / 427
Güney'in Dostları Stockholm'de Buluştu / 429
"Umut" Gençlere Merhaba Dedi / 431
Güney, Seyircisiyle Buluştu / 433
Direnen Umutsuzluk / 436
Güney, Dünya Sinemasının Kaybı / 437
Yılmaz Güney'in Kemiklerini Sızlatan Rezalet / 439
Yılmaz'la Geciken Buluşma / 441
"Çirkin Kral" Kendini Oynuyor / 443
Yıllmaz Güney Vakfı Basın Bildirisi / 446
Yılmaz Güney Vakfı'nin Kurucusu Fatoş Güney: Yeni Kuşaklar Sahip Çıkarsa Yaşarız / 447
Çirkin Kral Kazandırıyor / 453
Umutsuzlar: Güney'in `Silah Romantizmi' / 456
Bütün Dünyada Gösterilen "Sürü" On Dört Yıl Sonra Yeniden Türkiye'de / 459
Yılmaz Güney'in Roman ve Senaryoları / 462

ONBİRİNCİ BÖLÜM
Gün Ola, Devran Ola / 468
Yılmaz ve Fatoş Güney'in Hayatını Konu Alan ve Costa Gavras'ın Çekeceği Filmin Senaryo Yazarı İnci Aral: Costa Gavras Hikayeyi Okudu, Çok Beğendi / 471
Fatoş Güney Anlatıyor: Ben Kendimden Yola Çıkacağım / 473
Kadın Döven Katil Bir Adam / 475
Yılmaz Güney Solcu muydu? / 476
Yılmaz Güney: "Lümpen Solcu Katil"! / 481
Bir Büyük Sanatçıya Yersiz ve Gereksiz Saldırı / 483
"Lümpen Değil, Bir Sinemacı" / 485
Costa Gavras'ın Densizliği / 486
Kim Ne Dedi?: Basında Yılmaz Güney Polemiği / 488

ONİKİNCİ BÖLÜM
Yeniden Bulunan Kutsal / 533

ÖNSÖZ

Önceki yıl mı ne, Mimar Sinan Üniversitesi'ne bağlı Sinema/TV Enstitüsü'nde sinema tarihi dersi verirken, genç öğrencilerimden biri, bir ara şöyle dedi: "Hocam, acaba bize bir Yılmaz Güney filmi gösterme imkânınız var mi? Biz hiç Yılmaz Güney filmi görmedik. Belki birinin kaseti filan vardır".

Bu sözler karşısında, anlatılması zor bir duyguya, bir tür dehşete kapıldığımı anımsıyorum. Yılmaz Güney'in hiçbir filmini görmemiş olmak! Yılmaz'i hiç perdede seyretmemiş olmak!... Elbette... Yıllar geçiyor ve yepyeni kuşaklar yetişiyordu. Biz farkına bile varmadan, filmleri görülemez olsa da, herkesin onu bildiğini, gördüğünü, tanıdığını varsayarken, Yılmaz'ı hiç seyretmemiş, sadece adını duymuş gençler geliyordu. Kulaktan kulağa adı fısıldanan, bir efsane gibi söylenen, ama eserine ulaşılamayan bir sanatçı... Çağımızın ötesinde kaldığı sanılan bu tür bir olay, çağdaş olmak mantığıyla hiçbir biçimde bağdaştırılamayacak olan bu tür bir uygulama, Nâzım'dan sonra bu kez de Yılmaz Güney dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti'nin genç tarihine ne yazık ki yazılıveriyordu. Kimdi, kimlerdi bunun suçlusu?

Suçlu aramaya gerek yok. Bu kitabın ve bu önsözün işi de bu değil. Yalnızca şunu söylemek istiyorum: yıllardır düşlediğim bir Yılmaz Güney kitabının artık "âcil" bir iş olduğuna, o öğrencimin sorusuyla karar verdim. Toplumsal olgular, bireysel olgulara benzemez. Toplumsal suçlarda, bireysel suçların tersine, suçluyu bulmak zordur. Bu tür suçlara, herkes bir parça kıyısından-köşesinden bulaşabilir, yardımcı olabilir, destek olabilir, onaylayan durumuna düşebilir veya yeterince karşı çıkmayabilir. Bizler, bizim kuşağımızın sinemaya gönül vermiş kişileri için de bir suç söz konusudur belki... Yılmaz'ın unutulmasına, unutturulmasına karşı yeterince karşı çıkmamış, yeterince direnmemiş olma suçu... Oyun gözlerimizin önünde oynanmış, dram gözlerimizin önünde yaşanmıştır. Hepimize bu oyunu artık bozmak için elinden geleni yapmak görevi düşmektedir. Belki de geç kalınmış değildir, Yılmaz'ı o denli sevdiği Türk halkına, Türk genç kuşaklarına yeniden tanıtmak için... Bunun için yapilabilecek çok şey var. Bunlardan biri Yılmaz Güney'in filmlerinin nerede olduğunu araştırmak ve bu filmlerin yeniden görülebilir hale gelmesini sağlamaktır. Bir diğeri, varolmayan yasaları, yazılı olmayan uygulamaları yumuşatarak, Yılmaz'ın filmlerinin gereğinde dışarıdan getirtilip (çünkü bizde olmayan Yılmaz Güney filmlerine yabancılar sahip bulunuyorlar), yine seyirciye sunulmasının olanaklarını araştırmaktır. Bir diğer ve kuşkusuz hiç azımsanmayacak görev de, Yılmaz'in yakınlarında bulunmuş ve sinemaya bulaşmış herkesin anılarını, bilgilerini kağıda dökmesi, belgelerini ortaya koymasıdır. Bu kitap da elbette böyle bir düşünceden yola çıktı.

Yılmaz Güney üzerine bir kitap ne olmalı, nasıl olmalıdır? Yılmaz Güney ve sineması üzerine kuşkusuz bir çok araştırma yapılması, sayısız kitabın yayınlanması gerekir. Ben, kendi adıma, çok değişik biçimlerde kitaplar hayal ettim. Yılmaz'ın yaşamını çeşitli belgelerle, tanıklıklarla, gazete kupürleriyle ortaya koymaya çalışan özyaşamsal bir kitap... Tüm filmlerini (ve ek olarak belki romanlarını, mektuplarını, vs.) ele alıp irdeleyen, demek ki yapıtına yönelik bir kitap... Yalnızca onu tanıyan, onunla birlikte olmuş, birlikte çalışıp üretmiş kişilerle konuşmalardan ve tanıklık derlemelerinden oluşan bir kitap... Bunların hepsinin yapılması gerekiyor. Ancak şunu farkettim: zamanı zaten kısıtlı olan hayatımızda günler, aylar, yıllar akıp gidiyor ve biz, acaba nasıl bir Yılmaz Güney kitabı diye duraksarken, Yılmaz'ı hiç tanimayan kişiler yaşlanıyor, yerlerine yeni kuşaklar geliyor. Demek ki bir an önce bir şeyler yapmak gerekli. Ben de, "mükemmel" Yılmaz Güney kitabını bir yana koyuyor ve bu alçak gönüllü kitapla karşınıza çıkıyorum. Olası Yılmaz Güney kitaplarından yalnızca biri bu (ve kuşkusuz en iyisi de değil). Ama yine de bir Yılmaz Güney kitabı... Arkasının gelmesini dileyelim...

Bu kitap, temelde benim Yılmaz Güney üzerine yazdıklarımın denemesinden oluşuyor. Ayrıca onunla yapmış olduğum konuşmalardan... Bir tür "Yılmaz Güney ve Ben", veya "Bana Göre Yılmaz Güney" kitabı bu... Ama öyle olması da doğal değil mi? Ne denli "nesnel" kalmayı denesek de, sonuç olarak bir insana yaklaşıyoruz: Onu ancak kendi bakışımızla, onu tanımış olduğumuz çerçevenin boyutlarıyla verebiliriz. İşin içine kaçınılmaz biçimde onunla olan tüm ilişkilerimiz, anılarımız, birlikteliklerimiz de girer. Ya da bir insanın, bir sanatçının daha çok eserine yaklaşıyoruz: O zaman da, yine kaçınılmaz olarak, o eseri, hem bir seyirci, hem de (bu durumda) bir eleştirmen olarak algılamamız, yargılamamız, değer yargılarına bağlamamız söz konusudur. Bundan kaçınmamız zaten olanaklı da değildir, söz konusu da değildir... Ancak ben, bu Yılmaz Güney kitabında belki ikisinin bir karışımını vermeyi denedim. Yani, bir yandan Yılmaz'la yaptığım konuşmalar, onun üzerine verdiğim haberler, yazdığım yazılar... Öte yandan onun filmlerine eğildiğim eleştiri yazıları... Arada kuşkusuz Yılmaz Güney'in olağanüstü serüveninin aşamalarına tanıklık eden, onun acılı öyküsünün, yoksun kılındığı özgürlüğünün, verilmeyen veya verilip geri alınan ödüllerinin, uğratıldığı haksızlıkların yorumunu yapan yazılar var. Ayrıca, bu yaşamın benim tanık olduğum özellikle 1970'lerden bu yanaki gelişmelerini daha iyi verebilmek için bazı gazete haberlerini veya adlarını sırası gelince verdiğim bazı yazarların yazılarını da kullandım. Böylece ortaya oldukça serbest yapıda, belli kurallar ve türlere bağlı kalmayan, kendi mantığını oluşturan bir kitap çıktı. Bu, benim için, daha önce de yazdığım gibi, Yılmaz Güney'e, onun anısına karşı bir ilk görevdir. İlerde Yılmaz'la ilgili yazılacak birçok kitabın, incelemenin, irdelemenin arasında, umuyorum ki benim de katkımı taşıyan başka kitaplar olacak.

Birkaç söz de kitabın bölümlenmesi üzerine... Yılmaz Güney'in özellikle 1970'lerden günümüze olan serüvenine eğilen kitap, bu uzun dönemi, en belirleyici olayları dönüm noktası alarak, 7 bölümde inceliyor... Bu 7 bölümün sonunda da, "Sonsöz Niyetine" başlıklı bir bölümde, kitabı noktalamada yararlı olacaklannı düşündüğüm üç yazıya yer verdim.

Atillâ Dorsay
Kasım 1987


DÖRDÜNCÜ BASIMA ÖNSÖZ

Evet, işte bu kitabın dördüncü basımını yapmak tam 12 yıl sonra kısmet oldu!... Arada toplumca uzun bir değişim ve dönüşüm dönemi yaşadık. 12 Eylül politikalarının üzerimize serptiği ölü toprağı, daha kibar ve bilimsel dille de-politizasyon olayı, toplumu vaktiyle son derece duyarlı olduğu konularda duyarsız hale getirdi. Değerler birikimi ve silsilesi altüst oldu, fikirler ve inançlar çöktü, amaçlar yön değiştirdi. Her türden ideoloji, ideal ve toplumsal amaç ayıp sayılmaya başlandı, bireysellik bireyciliğe dönüşerek yeni kuşaklara egemen olmaya koyuldu. Köşe dönücülük, kolay yoldan kazanç, monetarizm, borsa, derin devletin gölgesinde çete kurma, devleti soyup söğüşleme, yeni dünya düzeni, globalleşme, küreselleşme... Kuşkusuz ki tüm bu olayları, kavramları ve sözcükleri aynı kefeye koyarak hepsine yuh çekiyor değilim. Ama yeni dönem ve yeni düzen denince akla ardarda bunlar geliyor, ne yapalım!...

Değişimden basın da nasibini aldı. Ve birçok şey birarada basının ve yazarların kalitesini de değiştirdi. Birkaç kuşağı etkileyen eğitim faciası, bilmeyen, bilmediğini bilmeyen, ya da, daha fenası, bilmediğini bilip bunu marifet sanan ve bilenlere düşman olan bir moda yazar familyası üretti. Yazarlığın yazmadan önce şüphe etme ve araştırma, alçakgönüllülük, kendini övüp öne çıkarmama, toplum yararına yazma, kişisel sorunlarını teşhir etmeme gibi ilkeleri yok oldu, hatta tam tersi moda ve gözde olmaya başladı. Yazarlıkla tüccarlığı karıştırmamak, gazeteciliği çıkar kapısı olarak kullanmamak, dürüst ve ilkeli olmak gibi özellikler mumla aranır oldu, bulunsa bile neredeyse olumlu özellik sayılmamaya başlandı.

Ve bu gidişat içinde birgün, yeni bir yıla, yeni bir yüzyıla, üstelik yeni bir binyıla girildiği sıralarda birgün, birden Yılmaz Güney'e saldırılar başladı. Onun yaşamının bir bölümünü Yunan kökenli bir Fransız yönetmenin filme çekme tasarısı gibi her Türk vatandaşını heyecanlandırması, giderek sevindirmesi gereken bir haber, birden tepki aldı ve Yılmaz'a saldırı başladı. Kimi cehaletten, kimi sansasyon yaratmak ve hergün kendilerine ayrılan koca koca sütunları ilgi çekecek şeylerle doldurma merakından, kimiyse kişisel geçmişlerinden utanmanın, bir zamanlar angaje oldukları her neyse ona sırt çevirmenin ve ne o geçmişi, ne de şimdiki dönemlerini özümleyememiş, kendisiyle barışamamış olmanın kompleksleriyle, nefret kusmaya başladılar. Bizim toplumda psikiyatri denen mesleğin var olmaması nedeniyle ruh doktoruna giderek sorunu çözümleyemediklerinden, kendi tedavilerini vaktiyle kendilerini de etkilemiş olan sol görüşün önde gelen, kimisi çoktan ölmüş, kimisiyse yolculuğu inatla sürdüren bayrak-kişilerine saldırarak yapmayı denediler. İlk hedef ya da ilk kurban da Yılmaz Güney oldu.

Ama yağma yoktu. Daha doğrusu toplumda yağma boldu da, bu konuda yoktu!... Gereken cephe kendiliğinden oluştu, gereken yanıtlar verildi, Yılmaz Güney tartışması artarak, yoğunlaşarak ve düzeyi yükselerek sürdü. Ben de bu tartışmaya daha ilk anda katılmanın ve saldırıya basında iIk yanıt veren kalem olmanın sevincini ve onurunu yaşadım.

Ama bu kadarı yeterli miydi? Zaten Yılmaz Güney üzerine yeni birşeyler yazmaya derinden derine niyetliydim. Hatta Fatoş Güney'e uzun zaman önce sözünü etmiştim: bir Yılmaz Güney Üzerine Yeni Düşünceler kitapçığı... 1987'den beri çok şey olmuş, köprülerin altından çok sular akmıştı.. Yılmaz'a konan yasaklar, Yılmaz'a Özgürlük kampanyalarıyla kaldırılmış, uluslararası düzeyde seferberlikler yaşanmış, Yılmaz'ın önemli filmleri yeniden beyaz-perde ya da TV ekranlarına gelmişti. Ben de Yılmaz ve sineması üzerine yeniden düşünme fırsatı bulmuş, bu filmleri yeniden tartıp biçerek eleştirilerini yazmıştım. Bunlardan yola çıkan ve ilkinin devamı niteliğinde bir küçük kitap tasarlıyordum.

Ama olmadı, zaman ve herzamanki işler elvermedi. Araya sayısız başka iş ve okurlarımın bildiği sayısız kitap girdi. Ne var ki Yılmaz Güney üzerine son tartışmalarla benim de ayaklarım suya erdi. Ve tıpkı bu kitabın ilk önsözündeki gibi şunu farkettim: yine yıllar gelip geçmişti, yine yepyeni kuşaklar gelmişti. Ve onlar yine, üstelik arada yasaklar olmadığı halde, Yılmaz Güney'i tanımıyorlar, onun eserlerini de, harikulade macerasını da bilmiyorlardı. Onlara eski kitaptaki bilgilerle birlikte yenilerini de vermek ve Güney'i elden geldiğince tanıtmak yine boynumun borcu olmuştu.

Böylece bu kitaba giriştim. Allah'tan Yılmaz Güney'le ilişkili olarak hep tuttuğum bir arşiv, hep sakladığım belgeler vardı. Böylece, kitabın son basımı olan 1988'den beri (aslında benim malzemeyi veriş tarihim olan 1987'den beri) Yılmaz Güney'le ilişkili başlıca gelişmeleri çeşitli yazılar, gazete haberleri, dergi kampanyaları, söyleşiler ve yorumlarla birlikte veren bir belge-kitap niteliği ilkinin devamına gelip yerleşiyor ve olayı günümüze dek taşıyor.

Kitaba beş yeni bölüm eklendi. Son ikisi günümüzdeki tartışmalarla ilişkili olarak... Her bölüm, benim bir sunuşumla başlıyor, sonra yazılar ve araya giren benim yorumlarım... Bu benden gelen yorumlar, eski bölümlerdeki gibi italik olarak yazılmıştır. Her türlü yazı, makale ve söyleşi ise dik olarak... Yazılarını kullandığım birçok yazarın adlarını ve yayın organları ve tarihlerini özenle belirtmeye çalıştım. Kullandığım kendi yazılarıma ise ayrıca imza koymadım.

Bu kitap, daha önce de söylediğim gibi, Yılmaz Güney denen büyük insana ve onun hikayesine benim açımdan bir kişisel bakış çabası. Sayısız belgeyle bu kişisellik aşılmaya çalışılmış ve ortaya bir belge-kitap çıkmış olsa da ... Varolan başka kitaplarla ve de Can Dündar'ın Aynadakiler dizisindeki Yılmaz Güney belgeseli gibi belge-filmlerle birlikte, Yılmaz Güney olayının bir bakış denemesi bu... Ama bu konudaki son kitap değil, umarım olmaz da...

Umarım yeni kuşaklar bu ilginç sinemacının ve bu büyük maceraperestin yaşamına gerçekten ilgi duyarlar, onu çeşitli araştırmaların, kitapların, filmlerin konusu yaparlar ve bu yolda benim alçakgönüllü çabam kaçınılmaz olarak aşılan bir kilometre taşı gibi kalır.

Atilla Dorsay
Nisan 2000

Yılmaz Güney Kitabı
Atilla Dorsay

Güney
Yayınları Sıraselviler Caddesi No. 61
Zemin kat 80060 Taksim / İst.
Tel: 0212 252 25 44 Fax: 245 13 04

GÜNEY YAYINLARI
BELGE DİZİSİ

1. Basım: Ekim 2000

Kapak Düzeni: Sadık Karamustafa
Baskı, cilt: Engin Matbaacılık, İstanbul, 2000
Tel: (0212) 612 05 53

GÜNEY YAYINLARI
Sıraselviler Caddesi No. 61 80060 Taksim / İstanbul
Tel: (0212) 252 25 44 Fax: (0212) 245 13 04
e-mail: guneyfilmcilik@superonline.com
www.yilmazguney.org

ISBN 975-7956-31-7
© Bu kitabın yayın hakları
Güney Filmcilik Sanayi ve Ticaret AŞ',dedir;
Yazı ve fotoğraflar izin alınmadıkça kullanılamaz.

PDF
Downloading this document is not permitted.


Foundation-Kurdish Institute of Paris © 2024
LIBRARY
Practical Information
Legal Informations
PROJECT
History & notes
Partenaires
LIST
Themas
Authors
Editors
Languages
Journals