Kulê 38i, Roportaji
Mûnzûr Çem
Komkar
Emser heto yew (ju, zu) ra 75 serreya awanbiyayişê (vıraziyayışe) Komara (Cumhuriyete) Tırkiya ya, heto bin ra ki 60 serreya qirkerdişê Dêrsimi ya.
Bêguman nê her dı meseleyi zaf nezdi ra girêdayiyê yewbinan (jubini) ê. Bi vatenêda bine, Dersime 1938i lilikê (ayneyê) nasyonalistanê tırkan û karaktere dewleta tirkan o. Bêguman na dewlete kameci prensiban ser o saz biya, siyasetê xo ke çık o; bı zur û dek û dolabanê wayiranê aye nê, bı kar û barê niyanêni beno eşkera.
Nokıtavo ke şıma dest der o, çiyo ke 1938 de Dersim de biyo, numûneyanê deyi ra amo miyan (werte). Ez çınayi ser o fıkıriyûne, nê roportaji mı sey (jê) kıtavi kerdi hazıri; wazen ke sıvte çar çekuya na meseleyi ser o vajine.
Deme hazıriya romanê xo Gülümse Ey Dersimi (Bıhuye Ey Dersim) de ...
Rojnamevan-niviskar Mûnzûr Çem, 1945 de dewa Kêxi (Cêxi) Qurze de ame dinya. Mektebo virên dewa Kêxl Seter de, mektebe werti ki Qeza Dersimi Nazmiya de wend. 1996 de Koleje Sıhhati yê Diyarbekiri (Diyarbakır Sağlık Koleji), 1971 de ki Mektebe İktisadi û Ticariyo Berz yê Anqara qedena.
Mûnzûr Çem, 1970 ra ve nıka heto zu ra problemanê ekonomik û politikan ser ro gureyeno, heto bin ra ki roman û şanıkan nusneno, sanikê virêniyê ke miynê şari de vajinê inan be kılamane geleri ra dano arê, ano pêser. Çı esto ke hal û ûsul ra göre o mecbur mendo, nıvise xo bı ciya ciya imazayan nûsnê. Tayê imzayê ke heta nıka no kar pê kerdo na yê: H. Toprak, A. Taş, M. Çem, B. Şilan, S. Dilan, Mirzali Çimen û ayê bini. Broşu û maqaleyan ra qederi, kitabe Mûnzûr Çemi yê ke heta ewro vêjiyê na yê:
- A. Taş, Türkiye Kürdistanı: Ekonomik ve Sosyal Yapı (Kurdistanê Tırkiya: Hale ekonomik û Politik), tırki,
- M. Çem, Gülümse Ey Dersim, 3 ciltlik roman (Bıhuye Ey Dersim, roman, 3 cildi) tırki,
- M.Çem, Hotay Serra Usivê Qurzkizi, kırmancki (zazaki),
- Mirzali Çimen, Dünü ve Bugünüyle Geikalmışlık Sorunu, (Vıjeri ra bı Ewro Probleme Peysermendışi), tırki,
- M. Çem, Tayê Kılame Dersimi, kırmancki,
- M. Çem, Ferheng, Kürdi Tırki, (Kırmancki/Zazaki)- Türkçe sözlük,
- M. Çem, Alevilik Sorunu ve Dersim Ayaklanması Üzerine (Probleme Elewiyên û Xoverdayişê Dersimi Ser o), tırki,
- M.Çem, Ormanın Dili, (Zonê Bırri) sanıki, tırki,
- Munzur Çem, isyana Çağrı, (Vengdayişê Xoverdayişi) roman, tırki,
- Munzur Çem, Ekmeği de Yaktılar (Non ki Vêsna), roman, tırki.
- Munzur Çem, Luye ve Bıza Köle ra, şanikê miyanê şari (m ileti)
VATENA VERİ
(Kornara Tırkiya û Dêrsim)
Emser heto yew (ju, zu) ra 75 serreya awanbiyayişê (vıraziyayışe) Komara (Cumhuriyete) Tırkiya ya, heto bin ra ki 60 serreya qirkerdişê Dêrsimi ya.
Bêguman nê her dı meseleyi zaf nezdi ra girêdayiyê yewbinan (jubini) ê. Bi vatenêda bine, Dersime 1938i lilikê (ayneyê) nasyonalistanê tırkan û karaktere dewleta tirkan o. Bêguman na dewlete kameci prensiban ser o saz biya, siyasetê xo ke çık o; bı zur û dek û dolabanê wayiranê aye nê, bı kar û barê niyanêni beno eşkera.
Nokıtavo ke şıma dest der o, çiyo ke 1938 de Dersim de biyo, numûneyanê deyi ra amo miyan (werte). Ez çınayi ser o fıkıriyûne, nê roportaji mı sey (jê) kıtavi kerdi hazıri; wazen ke sıvte çar çekuya na meseleyi ser o vajine.
Deme hazıriya romanê xo Gülümse Ey Dersimi (Bıhuye Ey Dersim) de mı zaf kesan de qesêy kerd, infor-masyon da arê, aye ra dıme ki formê romani de nusna. Esle xo de Gülümse Ey Dersim roportajan ra peyda biyo. Kıtavanemıne binan ra Hotay Şerre Usıfe Qurzkiji yo ke parçeyêde xo qirimê Dersimi ser o yo, o be "Ormanın Dili" (Ziwanê Bırri) ra ki têpiya hêni yê. Ninan ra teber (qederi) kıtave mı "Tayê Kılame Dersimi" de ki xêle lawiki estê ke anclya qirkerdişê Dêrsimi anê ziwan.
Çi esto ke çiqaşike nê kıtaviameyi çapkerdene ki, o ra dıme roze bı roze mi şarê ma de qesêy kerd, intervjuyê neweyi kerdi hazıri û ninan (nayine) ra tayê rojname û kovaran de vejiyayi. Peniye de ez fıkıriyûne ke no infor-masyon ke bina töre vıla (axme) bımano, m ey êr o pêser, karê mın nêresno armanca xo. Rinde a wa ke roportaji, şekle pırtûki de bêrê çapkerdene. Naye ser o ki mı bırre (qerar) dê cı ke ez sey (jê) kitabi bıdine vetene.
.....
Mûnzûr Çem
Kulê 38i, Roportaji
Komkar
Weşanên Komkar
Kulê 38i, Roportaji
Mûnzûr Çem
Çapa yewine
Oktobre 1998, Koln
ISBN: 3-927213-15-2
Komkar:
Bunsenstr. 7, D-51145 Köln
Tel: 02203-93517-0
Fax : 02203-31126
E-Mail: vkomkar@aol.com
