VersionsKürtlerin 'mecburi iskân'ı [Türkçe, İstanbul, 1977]
Kürtlerin Mecburi İskânı [Türkçe, Ankara, 1991]
İsmail Beşikçi
Kürtlerin Mecburi İskânı
Yurt
Bu kitapta Mecburi İskân olgusu incelenmemektedir. Amaç, Mecburi İskân olgusunun nasıl düşünüldüğü, nasıl gerçekleştirildiği, ne gibi sonuçlar ortaya çıkardığı gibi konuları irdelemek değildir. Amaç, Cumhuriyet'in ilanından sonra, gerçekleşen Kürt ayaklanmaları sırasında yoğun ve yaygın bir şekilde yürürlüğe konan ve uygulanan Kürt sürgünlerinin, Türk Üniversitesi, Türk Basını... gibi kurumlar tarafından nasıl algılandığım ve anlatıldığım kavramaya çalışmaktadır.
Resmi ideoloji bilimin kavramlarıyla eleştirilmektedir. Bu kitapla ilgili olarak görülen davada yapılan sözlü ve yazılı savunmalarda bilim ve resmi ideoloji ilişkileri etraflı bir şekilde ele alınmıştır.
İçindekiler
Birinci Baskıya Önsöz / 7
İkinci Baskıya Önsöz / 9
Yayıncının Notu / 11
Kısaltmalar / 12
Giriş
Bilimsel Bilgiye Ve Bilim Yöntemine Duyulan İhtiyaç / 13
I. Resmi Devlet İdeolojisinin Denetimindeki Bilim / 14
II. Bilimsel Bilgiye Duyulan İhtiyaç / 22
III. Bilim Yöntemine Duyulan İhtiyaç / 28
IV. Kürt Sorununa Bir Yaklaşım Biçimi / 34
V. Resmi Devlet İdeolojisi (Kemalizm) İle Bilim İlişkileri / 40
VI. Chp'nin Bilim Anlayışı, "Bilim" Adı Altında "Bilim" Düşmanlığı / 49
VII. "Özgürlükçü Demokrasi" Adı Altında "Haklara Özgürlük" Düşmanlığı / 53
VIII. Chp, Olgulara Neden Bilimsel Bir Açıdan Yaklaşmıyor? / 76
Kürtlerin Mecburi İskânı
Mecburi İskân Olgusuna Nasıl Bakıldı? / 99
I. İskân Kanunu Hakkında Görüşler ve Eleştiriler / 100
A-Ord. Prof. Dr. Ömer Celâl Sarç / 100
B-Erdoğan Başar / 105
II. Olgu 1: Mecburi İskân (Sürgün) Kanunu / 110
A. Kanunun Maddeleri / 110
B. Kanunun Gerekçesi "Esbabı Mucibe Lâyihası" / 130
C. Mecburi İskân Kanunu'nun TBMM'de Görüşülmesi / 137
D. Mecburi İskân Kanunu'nun Uygulanması Yönetmelikler, Kararnameler / 148
E. İskân Kanunu’nun Yapıldığı Sırada Bürokratik ilişkiler ve Türkiye'nin Dış Dünya ile Bağlantıları / 156
III. Doçent Dr. Taner Timur'un İskân Kanunu Hakkındaki Görüşü Ve Eleştirisi / 160
IV. Mecburi İskân Olgusu Karşısında Kapitalizmin Eşitsiz Gelişimi Ne Demektir? / 169
A. Doçent Dr. Behice Boran'ın Görüşü ve Eleştirisi / 170
B. Toplumlar Ancak "Değişim” içinde, Yani Zaman ve Mekân Boyutu İçinde Kavranılabilir...191
C. Yeni TİP'in “Kapitalizm'in Eşitsiz Gelişimi” Görüşü / 200
V. Sonuç / 203
BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ
Bu araştırmada söylenenler, Türkiye’de şimdiye kadar söylenenlerden eyepce bir farklılık gösteriyor. Bunun nedeni, yazarın olgulardan hareket etmesi ve olgulara dayalı olmasıdır. Şimdiye kadar, "Bütün olgular birbirine bağlıdır ve değişme içindedir, nesnel gerçeği kavramak için olgular arasındaki bağlantıları ve bütünlüğü çok iyi kurmak gerekir" denmiştir. Fakat, Kemalist ideolojinin, yani resmi ideolojinin etkisi ile olgulardan çok önemli biri, Kürt ulusu olgusu ısrarla ve bilinçle tahlillerin ve araştırmaların dışında tutulmuştur. Bu, Türkiye’de yaşayan herkesi Türk sayan bir anlayıştır. Biz ise, resmi ideolojiye, yani Kemalizm'e hiçbir zaman itibar etmedik. Bütün olguları, bu arada Kürt olgusunu da çeşitli boyutları ile vermeye çalıştık. Böyle olunca bu iki tutumun ulaştığı sonuçların birbirinden çok farklı olması doğaldır. Çünkü, birincisi, resmi ideolojinin sübjektif alanından kaynaklanmakta ve resmi ideolojinin istediği biçimde davranışta bulunmaktadır. İkincisi ise, yaşanan, objektif hayattan kaynaklanmaktadır. İşte, bu araştırmada söylenenlerin, şimdiye kadar söylenmiş olanlara karşı epeyce bir farklılık göstermesinin temel nedeni budur.
Burada, ikinci bir konu daha ortaya çıkmaktadır; o da şu: Türkiye'de düşünce özgürlüğünün kısıtlanması denildiği zaman hep TCK 141-142. maddeleri akla gelmiş ve buna karşı mücadele yapılmıştır. Halbuki Kürt sorununun anlatılmasında düşüncenin kısıtlanması, daha 141-142. maddeler işe karışmadan engellemeler yapılmaktadır. Zaman zaman üniversitelerin çeşitli kurulları, zaman zaman kitle haberleşme araçları, zaman zaman da Türk "solu" ve Türk "sosyalist" hareketinin önemli bir bölümü 141-142. maddelerin gereklerini yerine getirmektedir. Sansür uygulamaktadırlar.
Bu araştırmada kullanılmış kaynaklar, bilinmeyen, ulaşılmayan kaynaklar değildir. Yalnız, Kemalist ideoloji dolayısıyla daima gözden uzak tutulmuş, dikkate alınmamış kaynaklardır. Okuyucular bu kaynakları her zaman denetleme olanaklarına sahiptirler. Bu bakımdan kaynakların baskı tarihleri, yayınevleri, sahife numaraları, hatta basıldıkları matbaa tam olarak verilmeyeçalışılmıştır.
Bu araştırmada olgulara, bilim yöntemi ile yaklaşmanın nasıl olacağına dair bir "Giriş"ten sonra, cumhuriyet tarihinden seçilmiş bazı olgular üzerinde durulacaktır. Bu olguları, Türk Üniversitesinin ve Türk "Sosyalist" hareketinin nasıl değerlendirdikleri açıklancaktır. Bu kitapta sadece, Mecburi iskân olgusu incelenecektir.
Görüldüğü gibi bu araştırma Bilim Yöntemi (*) kitabının bir devamıdır. Bilim yönteminin Türkiye'deki uygulaması ile ilgilidir. Çeşitli olgulara dayanılarak Türkiye'de "bilimsel" denilen bilgilerin nasıl üretildiği konusu üzerinde durulmaktadır.
Kasım / 1976
İsmail Beşikçi
(*) Birinci baskısı 1976'da İstanbul'da Komal Yayınları tarafından çıkarılan Bilim Yöntemi'nin 2. baskısı Ekim 1991'da Yurt Kitap-Yayın tarafındanyayınlanmıştır...
İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ
Bu kitapta mecburi iskân olgusu incelenmemektedir. Amaç, mecburi iskân olgusunun nasıl düşünüldüğü, nasıl gerçekleştirildiği, ne gibi sonuçlar ortaya çıkardığı gibi konuları irdelemek değildir. Amaç, Cumhuriyet’in ilanından sonra, gerçekleşen Kürt ayaklanmaları sırasında yoğun ve yaygın bir şekilde yürürlüğe konan ve uygulanan Kürt sürgünlerinin, Türk Üniversitesi, Türk basını... gibi kurumlar tarafından nasıl algılandığını ve anlatıldığını kavramaya çalışmaktır.
Aslında, Kürtlerin sürgünleri Cumhuriyet'ten sonra görülen bir olgu değildir. İttihat veTerakki Hükümeti zamanında da, geniş çaplı sürgünler yapılmıştır. Örneğin, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Ermeni soykırımı gerçekleştirilirken, 700 binin üzerinde Kürt nüfus da, Kürdistan'dan, Türk nüfusun yoğun olduğu Orta ve Batı Anadolu'ya doğru sürgün edilmişti. Kürtler, Osmanlı imparatorluğu zammında da sık sık sürgün ediliyorlardı. Bunlar, kuşkusuz, çok farklı incelemelerin konularıdır.
Bu incelemedeyse, 1920'li yılların sonlarında ve 1930'lu yıllarda gerçekleştirilen Kürt sürgünlerine, sürgün olgusuna, üniversite, basın gibi kurumların nasıl yaklaştıkları İncelenmektedir.
Resmi ideoloji bilimin kavramlarıyla eleştirilmektedir. Bu kitapla ilgili olarak görülen davada, yapılan sözlü ve yazılı savunmalarda bilim ve resmi ideoloji ilişkileri etraflı bir şekilde ele alınmıştır.
İkinci baskı için, kitabın içeriğinde herhangi bir değişiklikyapılmamıştır.
Kapalı Cezaevi
Ulucanlar / Ânkara
İsmail Beşikçi
Ekim 1991
.....
İsmail Beşikçi
Kürtlerin Mecburi İskânı
Yurt
Yurt Kitap Yayın
Yurt Kitap Yayın: 46
İsmail Beşlkçî Bütün Eserler: 2
Kürtlerin Mecburi İskânı
Bilim Yöntemi Türkiye'deki Uygulama 1
İsmail Beşikçi
Bu kitap 12 Nisan 1991 tarihi ve 3713 sayılı
terörle mücadele yasasının 23. maddesi uyarınca TCK'nun
142. maddesinin yürürlükten kaldırılmasıyla
Beraat Etmiştir.
Yurt Kitap Yayın’da Birinci Basım: Ekim 1991
(Kürtlerin Mecburi İskânının ilk baskısı
Komal Yayınevi tarafından 1977 yılında yapılmıştır)
Dizgi : Yurt Kitap-Yayın
Baskı: Aydınlar Matbaacılık
Kapak: Vedat Ülger
Montaj: Mehmet Aydın
Yurt Kitap-Yayın
GMK Bulvan Onur îşhanı Kat 7 No: 176
Klzılay - Ankara
Tel: 117 35 49
