Rêzmana Kurdî
Îbrahîm Remezan Zaxoyî
Kolîja şerî’ê
Xortê ber bi paşrojê ewe yê gelek dixwînit û tiştên bi mês dinivêsit; çiku bi xwandinê mirov fêr dibit û bi fêrbûnê pêş dikevit. Gel, pêşkevtin, çiku fêrbûn û bûn zana û bi zanînê şiyan biçin ser heyvê, û miletên xwe pêşve bibin.
Her mirovek pêtvêye rêzmana zimanê xwe û zimanek biyanî fêrbit, da bibin zana.
Min ev pirtûk nivîsî da ku rêzmana zimanê kurdî asan bikim, û daxwaza fêrbûna zimanek biyanî bikim.
Ez ji kurdên xwendewar dixwazim xwandina xwe bibin serî di xwandingehên bilind de, û demê valahîya xwe bi xwandinê biborînin da bibin rewşenbîr û zana.
Divêt heryek ji me malbata xwe fêrî zimanê kurdî bikit. Ji bo paraztina zimanê me hûn xwaztîne; supas.
Îbrahîm Remezan Zaxoyî; I Was Born In Zakho 1923. I gratuated From Zakho's primary school in 1936, and in Mosil's secondary school in 1941. I Studicd English methods for teaching one year in Baghdad.
I was an English teacher for 12 years in primary school and 4 ycars in intcrmeadiatc school. I became an inspector for primery schcols in the year 1960 and an assistand of the director of teaching in Mosil for Kurdish schools. Kurdish has been taught in 179 primary, intermeadiatc and secondary scools at Zakho, Sumeal, Duhok, Akre, Umadiye and Shcakhan. I shared in writing a Kurdish book of obliteration of illiteracy for Kurdish schools.
In 19731 studied law for fouryears in Mustensiriya University. In 28.7.1976 I became a member of corpoaration of Iraq's barristters. In 26.9.19941 came to Sweden. In 10.5.1996 I began to gather the sources and started to write a Kurdish grammar in Kurdish, English and Arabic and finished in 2.4.1998.
Naverok / Contents
16 / Rêzman bi khurtî / Grammar
16 / Axivtin bi khurtî / Spcaking
16 / Riste bi khurtî / Scntence
16 / Girê bi khurtî / Phrase
16 / Wuşe bi khurtî / Word
16 / Birk bi khurtî / Syllable
16 / Pît / Letter
16 / Pîtên Kurdî / Kurdish letter
Birr I
17 / Elîfbê ya kurdî / Kurdish alphabet
17 / Dengên kurdî / Kurdish sounds
17 / Dengên khurt / Short sounds
18 / Dengên dirêj / Long sounds
18 / Dengên cot / Diphthongs
19 / Birk / Syllable
20 / Pîtên bêdeng / Consonat letters
Birr II
25 / Amraz di zimanê kurdî de / Articles in kurdish languege
25 / Amrazên şeşkar / Articles that have six uses
27 / Amrazên niyasê / Definit articles
30 / Amrazên nenasê / Indefinit articles
Birr III
31 / Axivtina êkser / Direct speech
32 / Guhorîna axivtina êkser bo ya ne êkser / Changing direct speech to indircct speech
34 / Rist / Sentences
34 / Corên ristên sade / Kinds of simple sentences
35 / Corên ristên awête / Kinds ofcomlex sentences
38 / Wuşe / Word
38 / Wuşeyên sadc / Simple Words
38 / Wuşeyên lêkday / Compound Words
38 / Wuşeyên hevwate / Sinonimes
39 / Wuşeyên dijwate / Oposites
39 / Wuşeyên du wate / Words thathave two meanings
Birr IV
40 / Parçeyên axivtinê / Parts of speech
40 / Nav / Noun
40 / Corên navan / Kinds of nouns
40 / Navên taybet / Proper nouns
40 / Navên giştî / Generic nouns
41 / Navên dîtber / Concrete nouns
41 / Navên nedîtber / Abstract nouns
41 / Navên lêkday / Compound nouns
42 / Kom nav / Collective noun
42 / Nav û jimar / Nouns and numbers
42 / Jimarnav / Countable nouns
42 / Nejimarnav / Un contable nouns
42 / Zayend / Gender
42 / Navên nêr / Male nouns
43 / Navên mê / Female nouns
43 / Navên nêr û mê / Male and female nouns
46 / Kom di zimanê kurdî de / Plural in kurdish language
46 / Koma jimar navên nenas / Plural of indefinite countable nouns
48 / Koma jimar navên niyas / Plural of definite countable nouns
Biir V
49 / Pesn / Adjective
49 / Hindek pesnên giştî / Some common adjectives
51 / Pesnûpaşgir / Adjective and suffixes
.....
PÊŞGOTİN
Xortê ber bi paşrojê ewe yê gelek dixwînit û tiştên bi mês dinivêsit; çiku bi xwandinê mirov fêr dibit û bi fêrbûnê pêş dikevit. Gel, pêşkevtin, çiku fêrbûn û bûn zana û bi zanînê şiyan biçin ser heyvê, û miletên xwe pêşve bibin.
Her mirovek pêtvêye rêzmana zimanê xwe û zimanek biyanî fêrbit, da bibin zana.
Min ev pirtûk nivîsî da ku rêzmana zimanê kurdî asan bikim, û daxwaza fêrbûna zimanek biyanî bikim.
Ez ji kurdên xwendewar dixwazim xwandina xwe bibin serî di xwandingehên bilind de, û demê valahîya xwe bi xwandinê biborînin da bibin rewşenbîr û zana.
Divêt heryek ji me malbata xwe fêrî zimanê kurdî bikit. Ji bo paraztina zimanê me hûn xwaztîne; supas.
Ihrahîm Remezan Zaxoyî
PREFACE
The ambitious person is that who reads much and writes useful things; because reading guides to success and progress. Every body needs to learn his language and at least a second language.
I wrote this kurdish grammer book, to help the kurdish reader to learn his language easily, and to encourage him to leam foriegn language too.
The youth are demanded to continue their study in high schools; if they are students, and to spend theirhohdays in reading.
Eah ane of us is demanded to teah his family how to read and write his mother languge.
We are all in need to maintain our languge; thanks.
Îbrahim Ramazan Zakboyea
Rêzman / Grammer
1. Rêzman: Zanîn a axivlin, xwandin û nivîsîna kurdî ye bi duristî.
Grammcr: Is to know how to spcak, rcad and write kurdish well.
2. Axivtin: Ji deng û ristan pêk dihê (tê).
Speaking: Is composcd of sounds and sentences.
3. Rist: Ji çend wuşeyan pêk dihê(tê).
Sentcnces: Is composed ofwords.
4. Girê: Rista bê pîşk e.
Phrase: Is a sentences with out verb.
5. Wuşe: Ji pît û birkan pêk dihê (tê).
Word: Is composed ofletters and syllables.
6. Birk: Ji pîtên dengdar û bêdeng pêk dihê (tê).
Syllable: Is Comosed of vowel letters and consonant letters.
7. Pît: Pîtên Kurdî 31-in.
Letter: Kurdish letters are 31.
.....
Rêzmana Kurdî
Îbrahîm Remezan Zaxoyî
Kolîja şerî’ê
Kolîja şerî’ê
Rêzman A Kurdî
Parêzer Îbrahîm Remezan Zaxoyî
Dıhok 1998
Rêzman A Kurdî
Kurdısh Grammar
Mafê Çapê yê Xudanî Ye
Parêzer: Îbrahîm Remezan Zaxoyî
Çapa êkê
Çapxana: Kolîja şerî'ê / Dıhok / 1998
Pêdaçûn: Dr. Arif Hîto
Serperiştiya çapê: Mihsin Qûçan
Tîplêdn: Mes'od Xalid Gulî
Derhênana hunerî: Bahîzê Omerî
