Kassandra

Kassandra

Silêman Demir

Avesta

"Bibêje xwedayê, bibêje", ka hinekî li ser Kassandra jî bibêje.
Ka "bibêje xwedayê, bibêje,
xişma Akhîlleusê Peleus bibêje"
gera qederê, fitla felekê û çîroka têkçûna evîna Kassandra jî bibêje.
... Çûn, lê çîroka wan, a şerê li ser Helena Spehî li binya dîwarê bajarê Troya, a egîdiya Akhîlleus, Hektor, Aeneas û hemû egîdên din, a hişmendiya Odysseus ket ser zimanan. Her yekî çû çîrok û serpêhatiya xwe, a şerê ku deh salan li ber deriyê bajarê navdar kiribû, a rêwîtiya xwe û xezeba xwedan ji xelkê xwe re got. Bi baldarî û meraq li wan hat guhdarkirin. Çîrokbêjan, çîrokên wan kirin çîrok û gotin, helbestvanan kirin helbest û xwendin û klambêjan jî kirin klam û gotin. Li hemû deran gotin û li hev gerandin. Bi sedsalan gotin û ji wan têr nebûn. Her ku çû ew çîrok û ew klam xweştir û dirêjtir kirin û hevdu fêrî gotina wan kirin. Heta ku rojekê yekî bi navê Homeros klamên tevan bi ser hev vekirin û kir klamek. Wî, klama şerê deh salan bi tevayî got û li dinyayê belav kir. Navê klamê kir llyada. Ên ku lê guhdar kirin, gotin ku wê mirov tu caran ji guhdarkirina wê têr nebin; bi hezaran sal derbas bibin, ew ê hîna jî bi kêfxweşî lê guhdar bikin. Bawerî ew bû ku wê tu caran jê têr nebûna...
Vê kitêbê mijara xwe ji llyada wergirtiye. Nav, cî û bûyerên di kitêbê de hatine nivîsandin û bikaranîn hemû, li gora mîtolojiya yûnanî ne. Silêman Demir, çîroka xwedayên yûnanî bi kurdî ji nû ve vedibêje.

Silêman Demir - Di sala 1956an de li gundekî Nisêbînê çêbûye û li Nisêbînê mezin bûye. Xwendina xwe ya heta lîse li wir û jê pê ve jî Egitim Enstitusu li Mêrdînê kiriye. Di 29 saliya xwe de, 1985an çûye Swêdê û ji wî çaxî ve U wir dijî, dinivîse û kar dike. Sê romanên wî derketine. Sorê Gulê (1997), Koç (1998), Piştî Bîst Salan (2007).

ROMAN

Berî ne gelekî bû ku Apollon ji mêvandariya Boreas û herdu lawên wî Kalaîs û Zetes vegeriyabû. Welatê wan ê ku jê re Hyperborea dihat gotin, li jora dinyayê bû. Ew der, ji bayê kur bi wir de bû, ew cîh û sûlava çêbûna çile, sahol û sermayê te-vî bû. Apollon zivistanan diçû wir û biharan vedigeriya Olym-pos. Vegera wî, ji rêwîtî û çûyîneke dîsa wilo bû. Hîna gewr-bûna teze ya çile, xweş lê xuya dibû.

Lê êdî li çiya û mêrgên welatê xwedan ku li jêrtira Hyper-borea bû, bihar û xweşî bû. Apollon, bayê kur Boreas û lawên wî Kalaîs û Zetes baş tembî kiribûn da ku ew xwe li welatê xwe ragirin, da ku ew nema wek serma dakevin jêra dinyayê nav biharê, ser pel û gulên nazenîn û çêlîkên nûhatî. Êdî do-ra Helîos bû, êdî wî germ, ronahî û jiyan dida dinyayê û berê wê, ew xweş û geş dikirin. Êdî gul û çîçek vebûbûn, dar xweş şîn bûbûn, çêlîk çêbûbûn, çûk, kêzik û minminîk bi vî alî û wî alî de difiriyan û dilîstin. Jiyan xweş, hêvî bilind û pêşeroj ronahî bû.

Apollon, rojeke wilo, li Parnassos, li ser kaniya Kastalîa der-ket pêşberî şagirtên xwe. Wê rojê, wê ji nav kar û barên xwe-datiyê, mamosteyî bikira. Şagirtên wî, musa, numf, hin xwe-dayên ciwan û qralên dinyayî bûn. Apollon ne di şikil û spe-hîbûna xwe ya xwedayî ya rast tevî de bû, ew di şikil û girê-dana xwe ya herî rojane û hêsan de bû. Lê wî xweş tê derdi-xist û didît ku şagirt wî gelekî diecibînin û bi dilbijînî li wî di-nêrin. Ên ku ew cara pêşî didîtin, Ii spehîbûn, hişmendî û di-lovaniya wî ya xwedayî ecêbmayî diman, ji nerîna li wî û dîti-na wî têr nedibûn. Wî jî xwe bi ken, nermî, dilovanî, merdî û meziniya xwedayî şanî wan dikir û dilgeşî dida wan.

Apollon spehiyekî tenik î dirêj ê bêkêmasî bû û xwediyê pa-yedariya xortaniyeke abadîn bû. Porê wî yê rast ê ambrosî, da-diket heta ser milên wî û her demê wek hingiv diçirisî. Wê ro-jê jî wilo diçirisî û hinekî xelekî kiribû. Kirasê wi yê spî ku bi ser cotek tiragên çerm ên zêrkirî de Iê bû, ji cawekî wek avê nerm ê ji tevn û dirûtina dest, bîrewerî û hişmendiya xweda Athena bû. Kirasê xedayî, li ser bejina wî ya nazdar, wek ku ji mijê û ewran hatibû çêkirin xuya dikir. Wilo nerm, lerzok, pak û çênî bû. Jê re him kiras û him jî xeftan bû. Berekî cawê xwedayî, xwe ji ser milê çepê, di ser sînga merd û mêrxas re du gazan berdida û dadiket heta binya kabokên wî. Berê din, gava ji ser milê wî dadiket aliyê din, xwe li pişta wî dipêça û di bin çengê wî yê rastê re derdiket; ber sînga wî jî digirt û xwe dîsa diavêt ser milê çepê. Li wir, berê din bi qumçokên zêrîn digirt, dixemilî û xwe îcarê berdida pişt wî heta rasta berê din. Çi xweş lê diedilî. Bê, ji ber wilo lê nedixist, tade li nermî û spehîbûna wî nedikir, gava ba dihat, li ber wî vediqelişî û di ber wî re dişemitî û diçû. Lê ew cawê xwedayî, ji ber spehîbûn û nermiyê, ji ber xwe ve, ji bo spehîbûnê, wek avê û rewrew-kan li ser bejina wî ya delal dilerizî.

Gava şagirtan di bêdengiyeke wek a di xewneke xweş de, bi dilbijîn li wî dinerîn, wî bi nermî û şêraniya gotinên xwedayî dest bi dersê kir û got “em ê vê biharê dersa çêbûn, qewînbûn û jiyana evînê bikin. Ez ê ji serî ve bibêjim.
Chaos destpêka hemû tiştan e. Berî Chaos tu tiştek tune bû, Chaos tenê hebû, hemû tişt û dever di kaosekê de bûn. Ji ber wê jî, ew destpêk û bingeh e.

Ji Chaos, herî pêşî Gaîa, Eros, Tartaros, Erebos û Nyx çê-bûn. Erebos û Nyx ji hevdû hez kirin û hevdû kirin. Ji wan, Et-herê kirasşîn ku li dora Gaîa xemilî û Hemera spehî ku ronahî da wê û ew geş kir çêbûn. Bi dû re Thanatos, Hypnos, Moros, Hesperos, Moîr, Charon û Erîs ji Nyx re çêbûn. Gaîa, dinya me ye gelî şagirtan. Gava Gaîa çêbû, nedibû ku rût û kereh bûya. Wê bi xwe, ji xwe re dar, bcr û gul anîn û xwe xemiland. Lê Gaîa spehî, tenê û bê evîn jî nedibû, wê her bêrî dikir.

Heta wî çaxî, Eros mezin bû, xurt û dewlemend bû, têra he-mû tişt û kesan evîn li ba wî çêbû. Erosê merd jî, ji wê dewle-mendiya xwe da hemû jîndaran. Wek his û hêzeke xurt a ne-xuyayî, kir hemû dil û laşan, kir sedem û derfeta hebûn û xweşiya jiyana wan. Tu kes, tu tişt ji evînê bêpar neman. Û Gaîa jî ji bîrê nekir, ew bi taybetî bi bîr anî û evîn da wê, wî gelek da wê. Wilo gelek da wê ku ew bêhedan kir. Kir ku ew nema bikaribe tenê, bê mêr û bê yekî nêr bijî. Lê gava Gaîa ça-vên xwe gerandin, tu kes ji bo xwe nedît. Wî çaxî Gaîa rabû Uranos ji xwe re çêkir. Uranos çû û di ser wê re wek ezmanê şîn rawestiya. Gaîa mê bû, mê ye û Uranos nêr bû, ew nêr e. Gaîa dest pê kir û bi dilbijînî her li wî nerî û ji bo wî bêhedan bû. Wî jî ew zû dît û ji wê hez kir. Bi evîndarî baran bi ser wê de barand û lawê wan ê pêşî Okeonos çêbû.

Herduyan bi wî awayî hevdû kirin. Bi wextê re derya hemû û zarokên din ji wan re çêbûn, malbata wan mezin bû. Wî ça-xî, Uranos, ango kalikê Zeus, xwedayê herî mezin bû, ew qralxweda bû.”

Apollon, dersa wê rojê, li ser wê xetê ajot û got. Şagirtan qet tê dernedixistin bê wext çawa diçû. Hemû, wek bîstikeke xweş, kin bû. Lê êdî, roj dibû êvar. Apollon, dersa xwe, wê ro-jê li wir birî. Şagirt, bi destûr û alîkariya wî çûn mal û çiyayên xwe, nav cinsê xwe û ew bi xwe jî bi ezmên de firiya û çû se-rê çiyayê Olympos. Koşka xwedan a navdar, a ku jê re Olym-pê dihat gotin, li wir bû. Ew koşka zêrînî, di nav mij û mora-na zîvînî de, her demê li wir wek êgir diçirisî. Keskesor carna diçû di ser wê re radiwestiya û jê re dibû taceke xwedayî. Xweda zanin û guwah in bê ew rengê wê yê agirîn, rengê mi-jê yê zîvînî û keskesor çiqasî li hev dihatin, bes tenê yên ku dî-tin, wê yekê dizanin.   Lê dîsa jî, gava ku Zeus derdiket ser dika wê koşka zêrînî, ew yek û koşk, herî spehî bûn. Wî çaxî, heger roj bûya, mijê û ewran xwe didan alî, rê didan tîrêjên Helîosê spehî da ku dora wî bike ronahî. Keskesor diçû li pêşberî wî radiwestiya. Gul bi lez vedibûn, bêhn didan û bayê hênik jê re radibû. Ba-zên li ser milên wî, kevokên ku diçûn û jê re li ser wê dika ku raserî dinyayê tevî bû dans dikirin, didan xatirê wî.

.....

Silêman Demir

Kassandra

Avesta

Weşanên Avesta
Avesta | Edebiyat: 308 | 45
Kassandra
Silêman Demir

Edîtor: Abdullah Keskin
Dîzayna Giştî: Ahmet Naci Fırat
Berg: Azad Aktürk
Tashîh û Mîzanpaj: Avesta
Çapa Yekem: 2010, Stembol

Çap: Berdan Matbaası
Sadık Daşdöğen Davutpaşa Cad.
Güven San. Sit. C Blok, No: 239
Topkapı / İstanbul
Tel: (0212) 613 12 11

© Avesta Yayınları, 2009
Ji xeynî danasînê bêyî destûra
weşanxanê bi tu awayî nayê kopîkirin

Sertifika no: 13193

Avesta Basın Yayın
Reklam Tanıtım Müzik Dağıtım Ltd. Şti.
Şehit Muhtar Mahallesi
Atıf Yılmaz Caddesi
Öğüt Sokak No: 7
Beyoğlu / İstanbul
Tel.: (0212) 251 44 80
Fax: (0212) 243 89 75

Ekinciler Caddesi
Nurlan Apt. Giriş Katı No: 2
Ofis / Diyarbakır
Tel-Fax: (0412) 223 58 99

www.avestakitap.com
info@vestakitap.com

ISBN: 978-605-5585-08-2