Türkiyeli Kürtler Üzerine Yazılar

Türkiyeli Kürtler Üzerine Yazılar

Baskın Oran

İletişim

Milliyetçilik konusunda uzun yıllardır çalışan Baskın Oran, Türkiyeli Kürtler Üzerine Yazılar'da Kürt sorunu üzerine 1990'ların ortasından günümüze kadar yazdığı yazılardan bir seçki yapıyor.

Dönemin gazete kupürleriyle zenginleşen ve bir tür "bellek tazeleme" işlevini de yerine getiren yazılarda Oran, neredeyse cumhuriyetin kuruluşundan beri ülkenin boğuşup durduğu Kürt sorunu konusunda Türkiye'nin 1920'ler, 1930'lar kalıplarından sıyrılması gerektiğinin altını çizerek sorunu çeşitli yönlerden ele alıyor: Ülkenin kurucu belgesi sayılan Lozan Antlaşması açısından yapılan /yapılmayan/ yapılması gereken uygulamalar, onyıllardır devam eden ancak hiçbir zaman tam anlamıyla netice alınamayan operasyonlar, benzer sıkıntılar yaşayan ülkelerle karşılaştırmalar, meselenin siyasal zeminlerde tartışılması gerekliliği, her alanda demokratikleşmenin önemi...

Baskın Oran'ın, geçmişe ayna tutan ve geleceği öngören yazılarından hem kendisinin düşünce dünyasının gelişimini hem de Türkiye'nin Kürt sorunu karşısındaki yakın dönem panoramasını takip etmek mümkün. Sadece Kürt sorunuyla ilgilenenler için değil, yakın tarihe ilgi duyanlar için de önemli bir kaynak...

Baskın Oran, 1945 İzmir doğumlu. Saint Joseph ve İzmir Atatürk lisesi'nden sonra 68’de bitirdiği Mülkiye'de asistanken 12 Mart döneminde bir kere. 12 Eylül döneminde üç kere görevden atıldı; her seferinde Danıştay kararıyla döndü. Uluslararası ilişkilerde 91'de doçent, 97’de profesör oldu. Milliyetçilik, azınlıklar ve Türk dış politikası üzerine çalışıyor ve Agos ile Radikal İki’de Bodrum'daki matrak şeylerden Türk dış politikasına kadar çeşitli konularda yazıyor. Altmış kadar makalesi ve şu kitapları yayımlandı: Azgelişmiş Ülke Milliyetçiliği - Kara Afrika Modeli; Türk-Yunan İlişkilerinde Batı Trakya Sorunu; Atatürk Milliyetçiliği - Resmi ideoloji Dışı Bir inceleme; Kenan Evren’in Yazılmamış Anıları (2 cilt); Nerde O Eski Mapusaneler, Devlet Devlete Karşı; Kalkık Horoz - Çekiç Güç ve Kürt Devleti; Yunanistan'ın Lozan İhlalleri; Küreselleşme ve Azınlıklar; Türk Dış Politikası - Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Vorumlar (Ed.) (2 cilt); Dalavera Memet'in Bodrum Tarihi; Enişte Gözüyle Bodrum; Türkiye'de Azınlıklar - Kavramlar, Teori, Lozan, İç Mevzuat, İçtihat. Uygulama; M.K. Adlı Çocuğun Tehcir Anıları -1915 ve Sonrası; Türkiye İnsan Hakları Bilançosu - 2006 İzleme Raporu.

İçindekiler

Niçin Geç Kaldım / 9
İç Politika Açısından Demirel'in Cumhurbaşkanlığı / 17
Aklımızı Başımıza Devşirelim Artık! / 20
Eleştiri Ve Özeleştiri / 23
Nereye gittiğimizin Resmidir / 26
Lozan ve kürtler / 29
Sayin Genelkurmay başkani, Ne Yaptiğinizin Farkinda misiniz? / 37
Kürt Kökenli bir gencIn mektubu / 41
Bu Makaleyi Okudunuz Mu? / 46
Hilton Otelinde Kürt Sorunu / 53
Türkiye 3. Takrir-i Sükun Kanununa Giderken / 59
Milyarder İşadamı Besim Tibuk Komünist Mi, Kürtçü Mü? / 63
"Suç İşleyen Güvenlik Mensupları" Üzerine Notlar / 67
“Kültür’le Devletin Evlenmesi” / 77
Helsinki'de Neler Oldu? / 86
PKK ve Terör / 94
"Kalkık Horoz” Üzerine Bilgiler Ve Düşünceler / 98
Neden Korkuyorum? / 108
Sen Hot, Ben Zot / 113
Türkiye’nin Reçelleşmesi / 116
Gap, Kürt Milliyeçiliğini Nasıl Etkileyecek? / 119
Yaşar Kemal Ne Diyor? / 122
Resimli Çocuk Kitabı “Nevruz" / 126
Kuzey Irak Harekâtları Konusunda Bilip de Unuttuklarımız / 129
Zılgıt / 132
Türkiye'nin “Buşon”u / 135
Şehit Olmak... / 138
Oslo Türk-Kürt Diyalogundan Fotoğraflar / 143
“Hıyar” Derken, Aklıma Geldi / 147
Türkiyelileşmek / 151
Diyarbakır’da Neler Oldu / 154
Diyarbakır’da İnsan ve Devlet Üzerine Gözlemler / 157
Eğer “Ulusal Çikar” Dıye Bır Şey Varsa... / 161
Genelkurmayın Rehabilitasyon Merkez! / 164
Türk Bayrağını Ya Da Türkiye’yi Asmak / 168
İsmail Nacar'ın “Çözüm ’ü / 171
Budapeşte’de “Dilsel Haklar" Konferansı / 177
Türkiye, Kürtlerin Dil Hakları Konusunda Niye Bu Kadar Sert? / 181
Biten PKK’dir; Kürt Sorunu Asıl Şimdi Başlıyor / 185
1937 Ve 1984     / 188
“PKK Ermenidir” Demek, Türkiye’yi Bölmektir! / 191
Dört Yıl Sonra Dıyarbakır Çok Umut Verıcı, Amma / 194
Şark Islahat Planı No. 2 / 198
Mecburen, Mecburen, Mecburiyetten / 202
TBMM Başkanı Ömer İzgi’ye Tatsız Sorular / 205
Kürt Milliyetçiliğinin Diyalektiği / 209
Kürt Milliyetçiliğine Yeni Bir Hayat Öpücüğü / 225
Nadasa Bırakılmış Terör / 229
Devlet, Quo Vadis? / 232
Kürt Devleti Kurulursa Kiyamet mi Kopar? / 236
“Milletin Bölünmez Bütünlüğü” Korunurken / 240
Türkiye Kürtleri, Demokratikleşme, Self Determinasyon: “Ara Durak” ve “Son Durak” Üzerine Düşünceler / 244
Vatan Kurtaran Destan / 252
Kürtlerden Sonra Bir de Çerkezler / 256
Güneydoğumdan Güzel Haberlerim Var / 260
Kürtler ve Aleviler Azınlık Mıdır? / 274
Başsağlığı Olayı / 277
“Türkiye'de Herkes Eşittir, Azınlık Yoktur” İle “Azınlık Değiliz, Asli Kurucu Unsuruz” Üzerine / 281
“70 Milyon da Kurucu Unsur" / 293
Karar Gününde, “Kürt Bildirisi”nin Tahlili / 300
Yarıştıran İki Milliyetçilik / 303
Öcalan Kararı: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Türkiye’ye Büyük Kıyağı / 306
Şemdinli'yi Kim Yaptı? / 309
Bela Aramak / 313
“Millet-i Hâkime”lik Yarıştırması / 316
Ulus-Devlet Asimilasyoncudur / 319
"Ulusalcı" Terörü Bilkent'te... / 330
Güzel İddianame / 333
Ah Bir PKK'lı veya Derin Devletçi Olsam / 336
Sonun Başlangıcı mı: Şemdinli Kararı / 339
Asimile Edemiyorsak, Memnun Edelim / 343
Bizim Kürtler Etnik Milliyetçiliği Kimden Öğrendi? / 348
Kenan Evren Adlı Şahsa Tam Destek Veriyorum / 352
Operasyon! / 356
İyisaatteolsunlar / 360
Topuk / 365
İnsansal Fay Hatlarımız / 370
“Terör” ve “Jenosit” Paralelliği / 375
Zombiler Dolaptan Çıkarken / 380
Bu Ortamda Anayasa Yapılamaz / 385
Bir Metre Bayrak Bin Amok Örter / 388
Altay Tokat Paşa Olayının Şımdıkı Öyküsü / 394
Sahı, Esas Sorun Nerede? / 399
Tekrar Merhaba 1938 / 404
“Kendini Kürt Sananlar” Raporu / 410
Sinirötesi / 415
Yumurta İle Tavuk / 420
Kalmak veya Gitmek / 425
“Yunanlıyım, Doğruyum, Çalışkanım!” / 430
Gerçeği Söylemek Bu Kadar mi Zor? / 436
Kürtçenin Nârına Yanan Yunanca / 442
Lanetli Harfler Ülkesi / 447
Mecliste Konuşamayan Dağda Konuşur / 453
Orgeneral Başbuğ Bu Konuşmayi Nıye Yapti? / 458
Kürt Sorununu Çözmenin Önkoşulu: Tutarlılık ve Demokratlık / 463
Bölünmek İstemiyorsak İki Önkoşul / 468
Bana Her Şeyi Öğreten Hocam / 472
Kürt Sorunu’nda Anlatılan Fransa Masalları: Üniter Devlet ve Ulus-Devlet / 478
Dersim İsyan Falan Etmedi / 505
İzmir’in “Gâvur’luğu ve “Faşist”liğı / 513
Kürtler Bu Kadar Hatayı Nereden Kaptı? / 519
Maçlarda Psikolojik Harekât: İstiklal Marşı / 523
Türkiye’yi Kurtarabilecek Adam / 527

Dizın / 533

NİÇİN GEÇ KALDIM?

Bu başlık, merhum Altan Erbulak’ın eşi Füsun Erbulak’ın bir kitabının adı idi; cinselliği tanımakla ilgiliydi. Bendeniz Kürt konusunu tanımakta çok geç kalmış biriyim. Ancak 45 yaşımda falan girdim. Sebebini anlatmayı, kendi kabiliyetsizliğimin de ötesinde, Kemalizmin Türkiye’deki etkisini anlatacak olduğu için önemsiyorum. En başından başlayayım. 1964’ün Ekim ayında, Mülkiye'ye başlamak üzere on dört saatlik bir tren yolculuğundan sonra İzmir’den Ankara’ya geldim.
Tek parti döneminin (Fransız Devrimi'ndeki Montagnards'a izafeten) “Yaylacı” tabir edilen sertlerine mensup bir CHP milletvekilinin çocuğuydum. 27 Mayıs darbesi olduğunda 15 yaşındaydım. Sevinçten çılgına dönmüş, Menderes’in idam edilmesini coşkuyla alkışlamıştım. Sonra, ikinci ve üçüncü askeri darbelerde içeri (hapse) ve dışarı (üniversiteden) atıldım gerçi ama, devam edelim.

Antiemperyalizm köprüsü
Doğal olarak inanmış bir Kemalist (veya bugünkü deyimle “ulusalcı”) olarak vardığım Mülkiye’ye giderken, aynı fakültenin ’55 mezunu küçük abim uyardı: “Orada Adanalılar, Antepliler. İstanbullular vs. gibi gruplar vardır, girme öyle şeylere!" Bir geldim ki, hiç öyle şeyler yok. Solculuk var, bir de Ülkücülerin (o zamanki adları: Komandolar) fakülteye saldırıp cam-çerçeve indirmesi var. Biraz bu saldırıların, ama esas olarak “milli petrol davası"nın üzerinden sola geçiş yapmakta gecikmedim. Çünkü o dönemde, aynen bugün ulusalcılık için söz konusu olduğu gibi, hepimize çok tanıdık ve sağlammış gelen bir köprü vardı Kemalizm ile sol arasında: Antiemperyalizm. Gerçi şu anda anlıyorum ki o yıllarda solculukla pek ilişkimiz yokmuş; bu köprü ve Yön dergisi sayesinde sol soslu bir 1930’lar Kemalizmi yapıyormuşuz ama, devam edelim.

.....

Baskın Oran

Türkiyeli Kürtler Üzerine Yazılar

İletişim

İletişim Yayınları 1482
Baskın Oran Bütün Eserleri 7
Türkiyeli Kürtler Üzerine Yazılar
Yayına Hazırlayan Ülkü Özen
Baskın Oran

© 2010 İletişim Yayıncılık A. Ș.

1. Baskı 2010, İstanbul
Editör Kıvanç Koçak
Kapak Suat Aysu
Kapaktaki Karikatür Cumhuriyet, 12 Nisan 1925
(Zemindeki karikatür, Cumhuriyet, 30 Mart 1925)
Uygulama Hüsnü Abbas
Düzelti Oben Üçke
Dizin Özgür Yıldız
Baskı ve Cilt Sena Ofset
Litros Yolu 2. Matbaacılar Sitesi B Blok 6. Kat No. 4NB 7-9-11
Topkapı 34010 İstanbul Tel: 212.613 03 21

İletişim Yayınlan
Binbirdirek Meydanı Sokak İletişim Han No. 7
Cağaloğlu 34122 İstanbul

Tel: 212.516 22 60-61-62
Faks: 212.516 12 58

e-mail: iletisim@iletisim.com.tr
web: www.iletisim.com.tr

Tlf. ve faks; 312-490 65 70
baskinoran@gmail.com

ISBN - 13: 978-975-05-0763-2