Pirtûkxaneya dîjîtal a kurdî (BNK)
Retour au resultats
Imprimer cette page
Kovar Kovar

Ma’z êst, n° 3


Weşan : Compte d'auteur Tarîx & Cîh : 2020, Paris
Pêşgotin : Rûpel : 30
Wergêr : ISBN :
Ziman : KurdîEbad : 230x315 mm
Hejmara FIKP : Liv. Kur. Kl. Cel. Maz. (3) N° Mijar : Giştî

Ma’z êst, n° 3
Versions

Ma’z êst, n° 1 [Kurdî, Paris, 2020]

Ma’z êst, n° 2 [Kurdî, Paris, 2020]

Ma’z êst, n° 3 [Kurdî, Paris, 2020]

Ma’z êst, n° 4 [Kurdî, Paris, 2020]

Ma’z êst, n° 5 [Kurdî, Paris, ]


Ma’z Êst, n° 3

Abdullah Çelik

Compte d’auteur

Êsîl xûı yo persê zûarzûarona ma hê tîeverra. Vêrê person kadîmon felsefî, ma vatê felsefî ma pê termînoloji bersıv ( cevap) bıde. Felsefe pê zıwon Grek ( yunan) “philosophia” von. “Phila” heskerdış “Sophia” zonayê ( bilgi) yen fehmkerdış. Ew wûêxt heskerdîşzonayî’ r felsefe, ew’ık gêren cı yîrî’z von Feylozof. Destpêkedis Felsefîr yo tarix sînîe ma nışkên vace, ma nışkên çoyî’z ramûejn! Qê? Ma vacek eya persa vîrîênvîrenon kom persa ço nîozon. Êra ma’z pîerınık sînîe qabûl kerd oqêde ma qabûlkên. Bad hot merdımon zonayona o feylosofon tabîat o Sokrates’ra destpekên.
.....


Zerıd

3 / Abdullah Çelik, Qê Ma’z êst?
4 / Tari Lola, Bîyayîş o nîebîayîş
5 / Nazim Doğan, Felsefe çınêw?
6 / Ömer Faruk Ersöz, Rast vatışê şeytan û ez
7 / Ömer Faruk Ersöz, Qesîdeyê celcelûtîye
14 / Bahri Çakabay, Pênî omayîş entegrîzîmon
16 / Apo Züveric, Ârd - Dünya
18 / Macir Ciron, Ceyık ben û ceyık nêbeno
19 / İrfan Kaya, Nimac Xelo
20 / Newzad Valêrî, Bêbextî
21 / Newzad Valêrî, Fuzûlî’ ra yew gazel
22/ Ömer Faruk Ersöz, Ma çı vato maxwı vato: ”Ma’z êst”
23 / Piyango
24 / Fatma Dalgıç, Hardê Dewreşi cı diyo, cı nêdiyo!
25 / Tari Lola, Zerya
26 / Ahmet Çiçek, Ez welat ra kota duri
27 / Mahmut Aris, Tıver ra her çi rınd êsen
28 / İsmail Baytemur, Aqîbêt hus garîs
29 / Sinan Karakaş, Bê wahêra (sahipsizim)


QÊ MA’Z ÊST?

Raştê ınna pers ma xû’ra perse gê. Ek zıvon ma est, hûner o kûltîr ma, tarîx ma est o ma vînbîayê ûca yo pırsgrek esta. Nîo ma hê wûahar xûı nıvîcîên, nîo tarîx ho wûahar ma nıvîcîên. Bersıvê (cevap) ın person yo xûlomkerdış ( özelestiri) tıor xûı ona. Ma rûecok destpê ke kovarê Ma’z êst ma ınna xûilomkerdış’ra vîerna o xetê xûı qabûl ke. Ma zıon rahar (yol) ma dıerg, tıelıyın, ziehmet pırrû. Lîa zazakî wûeşa, şîrîena, ha vendenna mad “hevar, hevar, ez ho sekratıd, qıîc mı hê ça”.

Ma ınnı vêng zazakî, qêrîyê zıwon xû grot ke xû pıston. Rî êrdona sobnîa zivonî’z êst hê pacîên, hê qıdîên. Lîa Zazakî ha helîena. Ma wûazên pîerê qîrargrotışon ( karar alıcılar) derheqî zazakî’d pergrotıs pozîtif ( pozitif ayrim) gê vıraz.
Lîa ma gê sebıkıre?

Qıalkerdış, nıştîş o wûendîş, destêg xebaton akademîk dayîş gûrewok nîeb nıben. Derheeq hûner, edebîyat, tiyaêtro senêt gê xebat bıerzîb. Kıombîayış o dest dayîs yobîn çînîeb ma tê monên. Inni pîerê zıvononîr onaw. Êra gê ma’d letekerdış siyasêt, politika, fıkîr gê çînnîb. Ma zerkoton Ma’z êst ınna raştê gûere rahar zazakî serra şayîş xûîr kıerd şîar.

Qê Ma’z êst?
Semêd sıbêya Ma’z êst
Qê Ma’z êst?
Semêd zıvon xûı Ma’z êst.
Qê Ma’z êst?
Vêrê sekrat gon ma meşîer, êra Ma’z êst.

Abdullah Çelik

Felsefe çınêw?

Êsîl xûı yo persê zûarzûarona ma hê tîeverra. Vêrê person kadîmon felsefî, ma vatê felsefî ma pê termînoloji bersıv ( cevap) bıde. Felsefe pê zıwon Grek ( yunan) “philosophia” von. “Phila” heskerdış “Sophia” zonayê ( bilgi) yen fehmkerdış. Ew wûêxt heskerdîşzonayî’ r felsefe, ew’ık gêren cı yîrî’z von Feylozof. Destpêkedis Felsefîr yo tarix sînîe ma nışkên vace, ma nışkên çoyî’z ramûejn! Qê? Ma vacek eya persa vîrîênvîrenon kom persa ço nîozon. Êra ma’z pîerınık sînîe qabûl kerd oqêde ma qabûlkên. Bad hot merdımon zonayona o feylosofon tabîat o Sokrates’ra destpekên.

Ma pê çend wûexton felsefî’ra destpebıkir.
Felsefê asîrvîrîên (ilkçağ).
Innı sêmêd felsefê bînatê vêrê İsê( İ.Ö.) 4000 o bad İsê( İ.S.) 5 esîr bîar zûwon , êra yen vatış. In tarîx yen 4 letekerdış.

1. Pre-Sokratik tarîx. Filosof ın wúêxt Empadokles, Elealı Zeno, Parmenides, Öklid,. Çiko sera vınert “wûext” “şexs” “ xû”, ın vaton sera vınert o persê. Honê matematik’z ın wûextı’d hol xebetno o sera xeftîê.

2. Êsîr Felsefê Klasîk: Tarîx felsefe’d hîrî (üç) zonayê gêrd vîerên, êrı’z zonayê o nıştîş yîn derson felsefîd êsas gîrîen, hîrî zonayon “cûyayîş, metafizîk, dewlet çınêya yî persê. Sokrates, Platon o Aristoteles ın wûextı’d cûyê.

3. Êsîr Helenî: Wûêxt vêrê Îsê 322 o hetta bîayîs Îsê. In wûêxt feylosofîd kêf grotış o hewûê qêde vîrîenû. Honê ın wûextı’d feylosofê Epîkûr hedonismê gon do. Hedonismê gûerê kêf grotış o hewûê çîko hîna mûhîim. Pîerê çîyon çîko nêsên letelete pîerê çîyono. In vatê êsîr 20 honzarıd epistemoloji fîzîk ser tesîr kerd o monen vatê atom.

4. Wûêxt Roma: ın wûêxt bîayîş Îsê’ra hetta êsîr poncın (5) devom ken.

Nazim Doğan

.....


Abdullah Çelik

Ma’z Êst, n° 3

Compte d’auteur

Compte d’auteur
Ma’z Êst, Zazaki Kovare Hûner û Kûltir, n° 3
Abdullah Çelik
Tari Lola
Nazim Doğan
Ömer Faruk Ersöz
Bahri Çakabay
Apo Züveric
Macir Ciron
İrfan Kaya
Newzad Valêrî
Fatma Dalgıç
Ahmet Çiçek
Mahmut Aris
İsmail Baytemur
Sinan Karakaş

Temmuz
Kengêzere
2020



Weqfa-Enstîtuya kurdî ya Parîsê © 2024
PIRTÛKXANE
Agahiyên bikêr
Agahiyên Hiqûqî
PROJE
Dîrok & agahî
Hevpar
LÎSTE
Mijar
Nivîskar
Weşan
Ziman
Kovar