Yabancı dil nasıl öğrenilir?
Graham E. Fuller
Bu kitabı "bir safari'ye nasıl gidilir" kitabı gibi düşünün. Ama yine de ben sizi safariye filan götürmeyeceğim. Gerçek rehberiniz sınıfta sizi bekliyor. Ama size bir safariye gitmenin nasıl birşey olduğunu, mümkün olan en iyi biçimde ona nasıl hazırlanabileceğinizi söyleyebilirim.
Şimdi önemli bir deneyime girişmek üzeresiniz. Yeni bir halkın aklına ve kültürüne giden bir safari. Hem de daha önce hiç yapmadığınız bir biçimde.
Bon voyage!
Gote reise!
Shchastlirogo poti!
Yi lu ping an!
Rihla Sa'ida!
Yolunuz açık olsun!
Diğer bir deyişle Have a good trip!
Graham E Fuller - Tanınmış bir dil uzmanı olan Fuller, Fransızca, Almanca, Japonca, Türkçe, Çince, Arapça, Yunanca ve hatta Esperanto'nun da içinde olduğu onaltı yabancı dil bilmektedir. Hem bir öğretmen hem de bir öğrenci olarak bir dili çalışmaya yeni başlayacak olanların karşılaşacakları problemlerin çok iyi farkındadır. Yabancılar Servisi'ndeki görevi yüzünden Graham ve ailesi Avrupa, Ortadoğu ve Uzakdoğu'da toplam onyedi yıl geçirdi. Bu yüzden yabancı dillerin günlük yaşam içindeki kullanılma biçimlerini de gözlemleme fırsatını buldu. Fuller halen, Amerika Birleşik Devletleri'nin önde gelen yabancı ülkeler uzmanlanndan biri olarak zamanını Washington ile Califomia arasında bölmüş durumda çalışmaktadır. Boş zamanlannda da yemek pişirme, mobilya yapma dışında dil öğrenmektedir.
İçindekiler
Önsöz / 9
Birinci bölüm
Bu kitabı nasıl kullanacaksınız? / 13
İkinci bölüm
Yabancı dile niçin gereksinim duyuyoruz? / 15
Üçüncü bölüm
Ağziniza yeni numaralar öğretin / 23
Dördüncü bölüm
Alfabe çorbasında yüzmek / 31
Beşinci bölüm
Dil aileleri ve akraba diller / 35
Altıncı bölüm
Değişik bir açıdan düşünebilme / 41
Yedinci bölüm
Kelimelerin köklerini araştırmak / 57
Sekizinci bölüm
Kelimeler kelimeler kelimeler.... / 63
Dokuzuncu bölüm
Kelimeleri yan yana getirmek / 69
Onuncu bölüm
Gramer / 75
Onbirinci bölüm
Eklerin sonu yok / 85
Onikinci bölüm
İsmin cinsiyetleri (erillik-dişillik) / 91
Onüçüncü bölüm
Platolar / 95
Ondördüncü bölüm
Ne kadar ilerleyebilirim?
Özel bölüm
Tek başına / 107
ÖNSÖZ
Bu kitap, daha önce hiç yabancı dil çalışmamış olanlar ve bu acı dolu deneyimi bir yabancı dille yaşamış şimdi o dilde daha iyi bir düzeye gelmeyi amaçlayan kişiler için yazılmıştır.
Birçok yabancı dili öğrenirken benim uzun yıllarımı alan şeyleri, bildiğim tüm ipuçlarını sizlere aktarmak istiyorum. Bu ipuçları tek başına size bir yabancı dili öğretemez ancak buna yardımcı olabilir.
Size, yabancı diller hakkında ne biliyorsam -yabancı diller nasıl çalışılır, bu işe nasıl yaklaşılması gerekir.. vb- hepsini öğretmek istiyorum. İlerde göreceğiniz gibi yabancı dil öğrenimi -herhangi biri- bugüne kadar yapmış olduğunuz çalışmalardan farklı olacaktır.
Şimdiye kadar birçok yabancı dil çalışmak zorunda kaldım. Neyse ki ben her zaman yabancı dilleri sevmişimdir. Üstelik birçok denizaşırı ülkede yaşadığım için sadece işimi doğru dürüst yapmak amacıyla birçok yabancı dil öğrenmek zorunda kaldım. Hem işim hem de dillere olan özel merakım gereği birçok Avrupa dilini, Türkçe, Farsça, Arapça, Çince, Rusça, Yunanca ve Latincenin de içinde bulunduğu bir düzineden fazlasını şu ya da bu derecede çalıştım. Diğer bir deyişle, zamanımın çoğunu bunlarla geçirdim. Amacım, hangi yabancı dili öğreniyor olursanız olun bu öğrenme işini, sizin için mümkün olduğu kadar kolay bir hale getirmektir.
Eğer bir yabancı dili çalışmayı gerçekten seviyorsanız bu artı bir puandır. Ama kuşkusuz bu kitap sadece dilleri sevenler için hazırlanmamıştır. Herhangi bir nedenle yabancı dil öğrenmek zorunda olanları da hedeflemiştir.
Bu iş hoşunuza gidebilir ama önemli olan uygulanabilir birşeyler öğrenmenizdir. Amacınız sadece işe yarar birşey öğrenmek olsa bile buna erişmek için gereken çaba yine de sıkıcı değil zevkli olabilir.
Bu kitabı yazmamın asıl nedeni, ilk kez lise yıllarında Fransızca çalışırken katlandığım yığınlarca gereksiz bilgiyi anımsamamdır. Fransızcayı çok seven, üstelik nasıl öğretileceğini de iyi bilen arkadaş gibi bir Fransızca öğretmenim vardı. Ama ne o ne de başka birisi yabancı bir dil öğrenme işinin nasıl kavranacağı konusundaki yüzlerce şeyden hiçbirisini bana söylememişti. Bu yüzden ben en zor biçimde, herşeyi tek tek çözerek, deneme yanılma yoluyla öğrenmek zorunda kaldım. Bu verimsiz yöntemlerden sizleri uzak tutmak istiyorum. Fakat şunu açıkça bilmelisiniz ki; yabancı bir dil öğrenmek zor bir iştir. Evet bazı dillerin diğerlerine göre daha kolay olduğu doğrudur. Ama herhangi bir yabancı dil daha önce hiç düşünmemiş olabileceğiniz birçok farklı ustalığı birleştirmeyi gerektirecektir.
Bu kitap yabancı bir dil öğrenimine nasıl yaklaşılacağını anlatacak ve gereken inceliklerin de altını çizecektir. Daha sonra da bu ayrıntıları nasıl kullanacağınızı size gösterecektir.
Eğer şanslıysanız dile yeteneği olan insanlardan biri olduğunuz ortaya çıkacaktır. Sık sık çevremizde falanca filanca kişinin dil öğrenmekte Tanrı vergisi bir yeteneği olduğunu duyarız. Birisinin kuzeni İspanyolcayı bir kaç ay içinde Meksika'da kapmış, gelmiştir. Gerçekte hiç kimse birinin diğerinden dil öğrenmede neden daha iyi olduğunu bilemez. Beyinleri yüzünden mi? Kesinlikle değil.
Dil öğrenmekte müthiş ama yağmur yağarken içeri girmeyi akıl edemeyen buna karşın, her çeşit akademik çalışmada çok zeki ama çalıştıkları dilin ne kadar zor olduğu önemsiz, kesinlikle iyi bir düzeye gelemeyen birçok insan tanıyorum. Bazıları bunun mantık gücü ile ilgili olabileceğini iddia ediyor, diğerleri, eğer iyi bir müzik kulağınız varsa dillerde de iyi olacagınızı düşünüyor. Fakat hiç kimse, ikna edici bir biçimde bunların olmazsa olmaz olduğunu kanıtlayamıyor.
Diller için yeteneğiniz olmadığı ortaya çıkarsa yine de endişenlenmeyin. Cesaretinizi de kırmayın. Göreceğiniz gibi yabancı bir dil öğrenmek bu dünyadaki herhangi birşey gibidir. Gerçekten Başarmak ister ve yeterince çalışırsanız bu işi mutlaka başarırsınız.
Merak kediyi öldürse de* dil öğreniminde size kesinlikle yardımcı olacaktır. Yabancı dilleri içinde yaşadıkları kültürle birlikte kullanan insanlardan öğrenilecek pek çok şey vardır. Bunlara hazır olun. Çalıştığınız dilin kültürüne ilişkin sorular sormaya başlayın. Bir insanı tanımak için dil en önemli anahtarlardan birisidir.
Taklit edebilme, mimikler, rol yapabilme dil çalışmasında işe yarayacak şeylerden bazılarıdır. Öğrenmekte olduğunuz dilde denemeler yaparken utanmayın. Herkes konuşurken komik hatalar yapar. Tipik bir sonuç bu. Bunlara aldırmayın ve çalışmanıza devam edin.
Herşeyden önemlisi severek çalışma duygusu büyük bir fark yaratır. Kitabın sonraki bölümlerini okurken şunu aklınızdan çıkarmayın: Daha önce hiç denemediğiniz türden yeni bir öğrenme macerasına dalıyorsunuz. Bundan faydalanmaya ve zevk almaya bakın. Ne kadar kolay olduğunu görünce şaşıracaksınız.
* Curiosity killed the cat. (Merak kediyi öldürür, atasözü)
Birinci bölüm
Bu kitabı nasıl kullanacaksınız?
İyi bir dil öğretmeniyle çalışacağınız için şanslısınız. Üstelik bu öğretmen Fransızca, İspanyolca, İbranice, Bulgarca, Birmanyaca ya da hangi dili öğreniyorsanız o dili öğretme işinde oldukça usta.
Bu kitap, okuldaki öğretmeninizin ya da sizin işinizi kolaylaştırmak için hazırlandı. İlerdeki sayfalarda yabancı dillerin ne olduklarını, nasıl işlediklerini, İngilizceden niçin ve hangi açılardan farklı olduklarını öğreneceksiniz. Daha da önemlisi yabancı bir dili nasıl düşünmeniz gerektiğini, ona nasıl hazırlanacağımzı yıllardır kullandığım ve bana göre en iyi tekniklerle öğreneceksiniz.
Aklınızda tutun ki; bu kitap size İspanyolca, Rusça, Japonca ya da herhangi özel bir dili öğretmek için yazılmamıştır. Ben bu işi sınıflarında ders gördüğünüz uzmanlara bırakıyorum. Onlar ne yapacaklarını iyi bilirler. Bu kitap kendine özgü bir yöntemle sizi yabancı dil öğrenimine hazırlayacak, görmekte …
Graham E. Fuller
Yabancı dil nasıl öğrenilir?
Avesta
avesta: 81
How to learn a foreign language
Yabancı dil nasıl öğrenilir
Graham E. Fuller
İngilizceden çeviren: Zafer Avşar
Editör: Abdullah Keskin
Kapak: Ahmet Naci Fırat
Tashih ve mizanpaj: Avesta
Birinci baskı: 2001, İstanbul
Baskı: Berdan matbaacılık
© Zafer Avşar
Avesta yayınlan, 2001
Avesta basın yayın reklam tanıtım müzik dağıtım ltd. şti.
Meşrutiyet caddesi
Özbek işhanı 136 / 4
Beyoğlu / İstanbul
Tel: (0212) 251 44 80
(0212) 251 71 39
İstasyon caddesi, K. İsmail paşa 2. sokak
Abdi paşa apt. giriş katı
Ofis / Diyarbakır
Tel - fax: (0412) 222 64 91
ISBN: 975-7112-88-7
