Adat û rusûmatnameê ekradiye
Jan Dost
Nûbihar
Li ser jiyana Bayezîdî agahiyên zêde nînin. Dema dibêjim agahiyên zêde, yanî li ku xwend, mamosteyên wî kî bûn, dê û bavê wî, malbata wî. Gera wî ya ji bo zanînê û detayên din ên jiyanê ku mixabin hemû klasîkên me jê bêpar in. Jiyana Bayezîdî jî, eger ne agahiyên heval û şagirtê wî A. Jaba bûya, dê ne ewqasî zelal bûya. Bi her halî gelek lêkolîner dibêjin ku sala jidayikbûna wî di navbera (1797 û 1799) an de ye li bajarê Bayezîdê. Peter Lerch di nivîseke xwe de çêrî nameyeke Jaba dibe ku ji Lerch re di êlûna 1857 an de şandiye. Ew di wê nameyê de dibêje ku, temenê Mele Mehmûd 60 sal in!! Evjî dide xuyakirin ku Mele Mehmûd di sala 1797 anji dayik bûye.
Ji bo em agahiyên berferehtir li ser jiyana Bayezîdî li ber destê xwendevanên xwe raxînin, emê nivîsa Yevgêniya Vasilyêva, ya derbarê jînenigariya Bayezîdî de û her weha pêşgotina Q. Kurdoyêv û C. J. Mûsayêlyan ji wergera Bayezîdî ya Şerefnameyê re bigrin destê xwe û di vê pirtûkê de bi cih bikin. Min destê xwe neda zimanê wergera Têmûrê Xelîl ji jînenigariya ku Vasîlyêva nivîsiye, her wek xwe maye. Wisa jî pêşgotina Qanatê Kurdo û Mûsayêlyan ya di kitêba tercema Şerefnameyê de ku Seîdê Dêreşî weşandiye, cih di paşeka vê kitêbê de digre. Her weha agahiyên nirxdar yên M. Rodenko jî dê ronahiyê bavêjin ser jînameya daner. Wekî din jî di paşekê de hin agahiyên cuda cuda hene ku xeleka ronahiyê li dora jiyana Bayezîdî ferehtir dikin û dê xwendevan rastî wan were. | 
