Yeni ve Yakın Çağda Kürt Hareketi
M. A. Gasaratyan
Jîna Nû
Kürdistan XIX. yüzyılın başlarında iki kez bölünmüş bir ülkeydi. Kürdistan "dışarıdan" giderek Batı Avrupa'nın kapitalist devletleri ile Rusya’nın ekonomik ve askeri-politik bağımlılığı altına düşen Osmanlı İmparatorluğu ile Şah yönetimindeki İran arasında, "içerden" ise daha ortaçağda ortaya çıkan feodal prenslikler-emirlikler arasında bölünmüştü. Baban, Bahdinan, Bohtan, Hakkari ve diğerleri, bunlar arasında en önemli emirliklerdi. Emirlikler kendi aralannda sık sık savaştıktan için, sınırlan sürekli değişiyor ve yeniden çiziliyordu. Baban, Soran ve Bahdinan emirlikleri, Bağdat paşalığı terkibine dahildi. Ama onlann Bağdat paşalanna bağımlılığı uygulamada itiban idi. Yalnız askeri seferler sırasında Kürt emirlikleri paşalara askeri birlik sağlıyor, zaman zaman da onlara değerli armağanlar göndermeyi unutmuyorlardı. Kürt hükümdarlar buna karşüık, devlete veıgi ödemekten kurtuluyorlardı (199, s. 100).
Doğu Anadolu topraklannda çok sayıda feodal beylik belirip yayıldı. Bunlarda feodalin egemenliği mutlaktı. Vergilerin ölçüsü, vergilendirme ... | 
