Veerle Van Beeck
Néerlandais
Koerdisch Instituut te Brussel
De Koerden zijn een volk dat de laatste tijd nogal in de belangstelling staat. In dit werk behandel ik het wel en wee van de Koerden in Turkije, omdat zij misschien nog wel het hardst onderdrukt worden en ook omdat Turkije, dat zichzelf toch als "Europees en democratisch" voorstelt, deel zou willen uitmaken van ons Europees huis.
Kan men stellen dat de Koerden, vooral in Turkije, een volk op weg naar zelfstandigheid zijn? Of hebben zij nog een lange weg te gaan voordat zij eindelijk hun autonomie kunnen opnemen?
In het eerste deel ga ik de geschiedenis van de Koerden na! Wie zijn de Koerden eigenlijk: welke is hun taal, godsdienst en sociale organisatie? Waar is dit volk ontstaan? In welke mate is hun geschiedenis verweven met de Turkse politieke geschiedenis? Wanneer ontstond in Noord Koerdistan verzet tegen de Turkse overheersing? Welke recente ...
Inhoudsopgave
Inleiding / 11
Deel I
I: Wie Zijn De Koerden?
1 : Koerdistan algemeen / 15
1.1: Het grondgebied
1.2: De taal
1.3: De godsdienst
1.4: De sociale organisatie
2: Noord (Turks) Koerdistan / 24
II: De Geschiedenis van Turkije en van de Koerden in Turkije
1: De oorsprong van de Koerden / 25
2: De Middeleeuwen: de verschillende vorstendommen / 28
3: De Republiek Turkije en haar oorsprong, het Ottomaanse Rijk / 29
3.1: Het Ottomaanse Rijk
3.2: De Eerste Wereldoorlog en het Verdrag van Sèvres
3.3: De Republiek Turkije en het Verdrag van Lausanne
3.4: De basisprincipes van het Kemalisme
a: Republikanisme
b: Nationalisme
c: Populisme
18: Het democratiseringsplan / 97
19: De recente politieke situatie in Turkije / 99
20: De vervroegde verkiezingen van 24.12.1995 / 105
21: De douane-unie met de Europese Unie / 107
21.1: De Europese voonvaarden
21.2: De Turkse houding verandert
21.3: De stemming in het Europees Parlement
MED-TV: stem der onderdrukten / 113
Deel II
I: De Koerden Als Minderheid in Turkije
1: Wat is een minderheid? / 117
1.1: Een definitie
1.2: De relatie tussen een staat en de minderheid
2: Hoe wordt een minderheid beschermd? / 120
2.1: De Verenigde Naties
2.2: De Raad van Europa
2.3: De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE)
3: De houding van Europa t.o.v. de mennsenrechten-schendingen in Turkije / 126
4: De belangrijkste ondemocratische punten in de Turkse grondwet / 128
4.1: Een (despotisch) presidentieel systeem
4.2: De macht van het leger
4.3: De noodtoestand
4.4: De krijgswetgeving
4.5: De Staatsveiligheidsrechtbanken
4.6: Het Grondwettelijk Hof
4.7: De beperkingen van de fundamentele rechten en vrijheden.
4.8: De mogelijkheid om burgers ter dood te brengen.
4.9: De aanhouding zonder een aanhoudingsbevel van de rechtbank
4.10: De beperkingen op de vrijheid van meningsuiting.
4.11: De beperkingen op de persvrijheid
4.12: De beperkingen op het recht van vrijheid van vergaderen
4.13: De beperkingen bij het onderwijs
4.14: De beperkingen op de vakbonden
4.15: Diversen
5: De hervormingen van de grondwet / 136
5.1: De amendementen
5.2: Artikel 8 van de anti-terrorisme wet
II: Schendingen van de Mensenrechten in Turkije / 137
1: De schendingen van de mensenrechten in de Turkse grondwet / 140
2: Schendingen van de mensenrechten: de martelingen / 143
2.1: De definitie van martelingen
2.2: Martelingen in Turkije
2.3: Enkele voorbeelden van veelgebruikte marteltechni eken
3: Schendingen van de mensenrechten: de "verdwijningen" / 153
4: Schendingen van de mensenrechten:
buitengerechtelijke executies (extrajudicial executions) / 157
5: Schendingen van de mensenrechten:
het platbranden van dorpen / 159
5.1: Het systeem van dorpswachters
5.2: De wapens
6: Schendingen van de mensenrechten: politieke gevangenen (prisoners of conscience) / 164
6.1: De "risicogroepen"
Conclusie / 172
Voetnoten / 181
Lijst Publicatie van het Koerdisch Instituut / 198
VOORWOORD
De strijd van de Koerden, ongeveer 30 miljoen mensen, waarvan er meer dan 10 miljoen in de diaspora leven, duurt voort.
In hun land kampen zij voor een menselijk bestaan In drie van de vier Koerdische regio’s hebben de Koerden de gewapende strijd gekozen omdat alle andere wegen uitgesloten zijn door de staten, die het bestaan van de Koerden in hun eigen land weigeren, negeren en/of als onbestaande beschouwen. Deze vuile oorlog, waaronder alle volkeren in de regio, Koerden, Turken, Armeniërs, Syrische Orthodoxen, etc., lijden, is ontstaan door de militanstische-fascistische houding van de staten die Koerdistan bezetten. Een bezetting die dateert van het einde van de tweede wereldoorlog en dit met volle steun van de westerse wereld.
Naar mijn mening wordt geen enkel volk zo erg vernedert en onderdrukt als de Koerden Op geen enkele andere plek in de wereld kan men nog een verboden taal en een verbod op cultuur-ontplooiing tegenkomen Het onderwijs in het Koerdisch in die landen is volledig ondenkbaar Het is met mogelijk om nog een andere land te vinden waar het gebruik van een taal en culturele belevenis strafbaar is. Waar kan men nog het verbod op liederen, dans en klederdracht van een volk vinden, behalve in Koerdistan ? Zowel in Noord Koerdistan als in Zuid- en Oost Koerdistan zijn meer dan 8.500 dorpen met de grond gelijk gemaakt door de militaire regimes. Dit door middel van bombardementen en het in brandsteken van huizen. Miljoenen Koerden zijn uit hun thuisland met geweld weggejaagd. En overal waar ze terechtkomen ondergaan ze tal van moeilijkheden.
Democratische strijd voor een menselijk bestaan kan niet. Alle pogingen in die zin worden hard aangepakt. Het kan toch geen toeval zijn dat zowel in Turkije als in Iran, Irak en Syrië Koerdische parlementsleden uit hun functie genomen worden en in de gevangenis gezet. Politici, wetenschapsmensen, mensenrechtenactivisten, journalisten, en andere democraten worden lastiggevallen, met de dood bedreigd, bestempeld als terroristen, communisten, en separatisten, gevangengenomen, geëxecuteerd, als vermist opgegeven en beschouwd als publieksvijand, indien ze zelfs maar uit nieuwsgierigheid een beetje belang hechten aan het Koerdisch bestaan. De politieke partijen die voor een democratisch regime vechten waarin ook de Koerden gelijk behandeld worden, krijgen zeer snel de terroristische stempel.
Om de hierboven vermelde redenen hebben de Koerden geen andere keuze dan de gewapende strijd tegen hun onderdrukkers. Maar ondanks alles duurt de bevrijding al zo lang en het kost hen ook te veel. Miljoenen mensen zijn op de vlucht en hebben alles, moreel en materieel, verloren, honderdduizenden zijn in de gevangenissen, vermoord, verdwenen.
Men zegt vaak dat indien de Koerden tot nog toe geen enkel recht verworven hebben, dit wijten is aan een gebrek aan eenheid in hun nationale strijd. Het is zeker één van de belangrijkste oorzaken. Maar niet de enige. Alleen daarnaar verwijzen is onrechtvaardig ten overstaan van de Koerden en verminder ongewild de verantwoordelijkheden van al diegenen die systematisch dit probleem verdoezelen en er geen oplossing voor willen zoeken en er zelfs tegen werken.
Indien de Koerden er nog in slagen hun krachten te bundelen, dan zullen ze -dit hebben de Koerden meermaals ondervonden- de slagkracht van vier dictatoriale staten moeten trotseren. En is het ook niet zo dat de Koerden door vier staten onderdrukt worden onder het toezien en zelfs de goedkeuring van de rest van de wereldse landen ? Welk land in de wereld heeft ooit voor de meest fundamentele rechten van de Koerden voor een menselijk bestaan zijn nek uitgestoken? Geen enkele ! En dit om puur economische en politieke belangen die de hele wereld in een echte chaos leidt!
Mijn vraag is : Tot wanneer zal “een liter olie zwaarder wegen dan duizend kilo’s gerechtigheid”? Deze vraag is gericht aan de staten en ook personen en organisaties die zich graag “de pleiters van democratie” noemen.
In dit boek, geschreven door Veerle Van Beeck, vindt u een uitgebreid beschrijving van dit probleem en enkele alternatieve voorstellen voor een politieke oplossing via dialoog, zowel in Noord als in Zuid Koerdistan.
Derwich M. Ferho
Inleiding
De Koerden zijn een volk dat de laatste tijd nogal in de belangstelling staat. In dit werk behandel ik het wel en wee van de Koerden in Turkije, omdat zij misschien nog wel het hardst onderdrukt worden en ook omdat Turkije, dat zichzelf toch als
"Europees en democratisch" voorstelt, deel zou willen uitmaken van ons Europees huis.
Kan men stellen dat de Koerden, vooral in Turkije, een volk op weg naar zelfstandigheid zijn? Of hebben zij nog een lange weg te gaan voordat zij eindelijk hun autonomie kunnen opnemen?
In het eerste deel ga ik de geschiedenis van de Koerden na! Wie zijn de Koerden eigenlijk: welke is hun taal, godsdienst en sociale organisatie? Waar is dit volk ontstaan? In welke mate is hun geschiedenis verweven met de Turkse politieke geschiedenis? Wanneer ontstond in Noord Koerdistan verzet tegen de Turkse overheersing? Welke recente gebeurtenissen werden beïnvloed door het "Koerdisch probleem"?
Het is in ieder geval duidelijk dat het Koerdische gebied in Turkije zowel economisch, sociaal als politiek, altijd een achtergesteld gebied geweest is, waarin systematisch de mensenrechten werden geschonden. De Koerden hebben een ware lijdensweg achter de rug. Hoeveel langer is deze echter nog vol te houden?
.....
Veerle Van Beeck
De Koerden
Een volk op weg naar zelfstandigheid ?
Koerdisch Instituut te Brussel
Koerdisch Instituut te Brussel
De Koerden
Een volk op weg naar zelfstandigheid ?
Veerle Van Beeck
1998, Publ. Nr. 20
Een uitgave van het Koerdisch Instituut te Brussel
© Copyright Veerle Van Beeck en
Koerdisch Instituut vzw
Bonneelsstraat, 16-1210 Brussel, België
Tel. 0032 2.230 89 30, Fax 0032 2.231 00 97
Bank rek Nr. 001-2068530-81
D 1998 5799 20
