Türkiye’de Marksizm ve Ulusal Sorun
Selim Tanyeli
Compte d’auteur
Marksizm-Leninizm çağımızın en ileri, devrimci öğretisidir. İnsanlığın diğer bütün sorunlarında olduğu gibi ulusal ve ulusal ilişki sorununun çözümünde de Marksizm-Leninizm çok önemli bir rol oynar. Marksizm-Leninizm ulusların doğuşunu ve gelişmesini, keza ulusal ilişkilerinde şekillenmesini öğretir. Proletarya ya ulusal sorunun çözülmesinde en doğru politikanın nasıl olacağını, ulusların birbirlerine yakınlaşmalarını, bütün uluslardan emekçilerin proleter enternasyonalizmi temelinde birleşmelerini öğretir.
Marksizm-Leninizm de uluslar üzerine Öğreti, ulus teorisini kapsamına alır, ulusal sorunun muhtevasını ve çözüm yollarını açıklar. Şimdi bunun nasıl olacağına ve ne anlama geldiğine bakalım.
.....
İçindekiler
Bölüm I
Marksizm-Leninîzmde ulus kavramın yeri / 1-36
I- Ulus teorisi / 1-9
II- Halk toplulukları, ulusal ve etnik gruplar, milliyetler / 9-14
A- Halk toplulukları(völkerschaften) / 9-10
B- Etnik gruplar / 10-11
C- Ulusal gruplar / 11-11
D- Milliyetler / 11-14
III- Ulusal ilişkiler: enternasyonalizm – nasyokalizk / 14-31
IV- Ulusların ve uluslararası ilişkilerin gelişmesikde objektif, maddi temeller / 31-35
Bolüm II
Kapitalizm ve ulu sal-sömürge sorunu / 36-83
I- Genel olarak sorun / 36-46
1- Gelişen kapitalizm döneminde
(tekel öncesi kapitalizm döneminde) ulusal sorunun esası / 37-41
2- Emperyalist aşamada ulusal sorunun esası / 41-46
II- Kapitalizmde ulusal sorunun çözüm sartları-işçi sınıfı ve ulusal sorun- (I) / 46-61
III- Kapitalizmde ulusal sorunun çözüm şartları (II) / 61-83
1- Birinci dünya savaşı sonrasında ulusal ve sömürge sorunu / 61-73
2- Ekim devrimi ve ulusal sorunun muhtevasında değişmeler / 73-78
3- Sovyetler Birliği’nde sosyalizmin inşası ve bunun burjuva toplumda ulusal sorunun muhtevasını etkilemesi / 79-83
Bölüm III
Sosyalizm ve ulusal sorun / 84-103
I- Sosyalizîde ulusal sorunun çözülmesi / 84-88
II- Sosyalist toplumda uluslar ve halk toplulukları / 88-95
1- Ulusların sosyalist gelişmesinde bazı önemli faktörler / 89-92
2- Sosyalist ulusların bazı özellikleri ve gelişme eğilimleri / 92-94
3- Ulusların sosyalist gelişmesi ve enternasyonalizm / 94-95
III- Sosyalizmde ulusal devlet ve bunun inşasında bazı sorunlar / 95-103
1- Lenin'in sosyalist ulusal devlet kurma üzerine öğretileri / 98-103
Bölüm IV
Günümüzde dünya devrimci süreci ve uluulusal sorun / 104-127
I- Dünya devrimci süreci ve gelişmiş kapitalist ülkelerde ulusal sorun / 108-114
1- Dünya devrimci sürecinde komünist hareket ve ulusal sorun / 108-111
2- Gelişmiş kapitalist ülkelerde ulusal sorun / 111-114
II- Geri ve bağımlı ülkelerde ulusal sorun / 115-127
1- Ulusal kurtuluş hareketlerinde ulusal kurtuluş ve sosyal kurtuluş arasındaki fark / 115-118
2- Ulusal oluşum ve yapılaşma süreci / 118-127
Bölüm V
Ulusal sorun ve ideolojik mücadele / 128-172
I- Sosyalizm ve ulusal sorunda ideoloji / 130-136
1- Sosyalizmde ulusların ve halk topluluklarının sosyal
ve enternasyonal birliğinin doğuşu / 130-133
2- Sosyalizm ve enternasyonalizm / 133-136
II- Sosyal-emperyalizm ve ulusal sorun / 136-172
1- Ulusların kaynaşması ve revizyonist "homogen Sovyet halkı" teorisi / 136-142
2- Kapitalist olmayan gelişme yolu, sosyalizme yönelik gelişme yolu
ve sosyal-emperyalist neo-koloniyalizm / 142-159
2.1- Kapitalist olmayan gelişme teorisinin oluşum tarihçesi / 144-157
2.2- Sosyalist sistemle kapitalist olmayan gelişme
yolu arasındaki diyalektik karşılıklı etkilenme olgusu / 157-159
3- Kapitalist olmayan gelişme yolu, bugün Sovyet sosyal-emperyalizminin
dayandığı en önemli neo-koloniyalist tezlerden birisidir / 159-172
3.1- Sovyet revizyonistlerinin diğer ülkelere yaklaşımı / 161-163
3.2- Sovyet revizyonistleri bu iki tez/teori ile geri kalmış ülkelerdeki mevcut
sosyo-ekonomik yapıyı sürekli kılmayı amaçlıyorlar / 163-169
3.3- Sovyet revizyonistlerinin "kapitalist olmayan gelişme yolu" ve "sosyalizme
yönelme" teorilerinde iç ve dış faktörlerin önemi / 169-172
Bölüm VI
Türkiye1de ulusal sorun / 173-242
I- Türkiye devrimci hareketimin ulusal soruna yaklaşımı / 174-200
1- Giriş / 174-187
2- Ulusun ulu slaştırılması / 187-193
3- Ulus içi ve uluslar arasındaki ilişkiler / 193-198
4- Ulusun dinamik güçleri / 198-200
II- Kürt ulusunun içendi kaderini tayin hakkı / 200-242
1- Kürt nasyonalizminin bazı yansıyiş alanları / 200-211
2- Yakın geçmişteki Kürt ayaklanmalarının karakteri üzerine / 211-226
3- Günümüzde Kürt ulusal mücadelesi / 226-234
4- Kürt ulusu açısından ulusal kurtuluşun elde edilmesi / 234-239
5- Sınırların tesbiti sorunu / 239-242
Bölüm VII
Devrimci proletaryanın ulusal sorun programı ve bazı sonuçlar / 243-249
Kullanılan literatür / 250-255
ÖNSÖZ
Eski "yoldaşlar"la, devrimci proletaryanın yegâne "marksist-leninist" örgütündeki, o, işçi sınıfının denediği ve sınadığı örgütteki birliğimiz, bizim için devrimin can alıcı sorunlarının yeniden gündeme gelmesiyle ayrılığa dönüştü. Bu çok çirkin bir ayrılık oldu, düşünülebilecek bütün siyasi şahsiyetsizliğin bile bile sergilendiği bir ayrılık oldu, böyle bir ortamda ulusal sorun hakkındaki görüşlerimizi söyleme imkânı bulamamıştık. Bugün elimizde olan bu imkânı özgürce kullanıyoruz. Özgürce kullanıyoruz diyoruz, çünkü önder bozuntularının, düşünmek isteyenlere örgütsel disiplin ve mücadele adına hangi burjuva oyunları oynadıklarını, gelişmenin önüne engeller çıkardıklarını çok iyi biliyoruz.
Bu hain çete Türkiye'nin sosyo-ekonomik yapısı hakkındaki görüşlerimizi 1979‘un başından beri tanır. Dahası, bu konu kendileriyle 1978'in Ocak ayında konuşulmuştur ve bu konuda bir çalışmanın ne denli zorunlu olduğu, böyle bir çalışma olmaksızın devrimci mücadeleninde olmayacağı bildirilmiştir. 1979 un Şubat-Mart’ında ve 1980'in Ocak ayında kendilerine sunulan çalışmalar 1978 Şubat'ındaki konuşmaların doğrudan ürünüdür.
Ulusal sorun üzerine ilk çalışmamızı "Devrimci Teori"de (Mart 1980, Sayı 6) çıkan "Ulusal Sorun ve devrimci proletaryanın tutumu" yazısı ışığında ele almıştık. Sonuçta, çelişkili bir yazı ortaya çıktı. Çünkü, bir taraftan sosyalist devrimi gündeme getirirken, diğer taraftanda ulusal sorunun demokratik devrim temelinde çözümü olmazdı. Bu çelişkiyi, yazının son iki bölümünü (Türkiye üzerine olan bölümler) tamamen yeniden yazarak düzelttik, beşinci bölümü de başka bir yazıdan aldık.
Türkiye devrimci hareketinin, bu arada da içinden geldiğimiz "işçi sınıfının denediği, sınadığı ve kendine önderlik edecek örgüt" olarak kabul ettiği aile yuvasının da Türkiye gerçeği hakkında zerre kadar haberi yoktur. Yakın geçmiş bunu çok açık bir şekilde göstermektedir. Genel lafızları, genel formülleri tekrar etmekle ne kadar ve nasıl bir yol alınabileceğini Türkiye pratiği göstermiştir.
Türkiye devrimci hareketi ulusal soruna ciddiyetsiz yaklaşmaktadır, ulusların kendi kaderini tayin hakkına 'ezileni' kurtarma anlayışıyla yaklaşmaktadır. Başka türlü de olamazdı. Çünkü, Türkiye devrimci hareketi ulusal sorunda proletaryanın sınıfsal tavrını tamamen göz ardı etmiştir, ve küçük-burjuva devrim anlayışını bu konuda da sergilemiştir.
Lenin,"biz ulusal programımızı proletaryanın bakış açısına göre hazırlıyoruz" (C.20, s.20) demektedir. Türkiye gerçeğini yorumlamamız ve tabii bu arada ulusal soruna da bakışımız, Lenin'in bu sözünden hiçbir şey anlamadığımızı sergilemektedir.
Diğer taraftan Türkiye devrimci hareketi ulusal sorunu dar kapsamlı olarak ele almaktadır. Ulusal sorunun emperyalizmle, sosyal-emperyalizmle ve sosyalizmle bağını kurmamaktadır veya da bunu oldukça tali olarak ele almaktadır. Bu, başlı başına bir eksikliktir.
Lenin, "bazı komünistleri biraz kazırsanız şövenizmle" karşılaşırsınız der. Biz bu yazımızda ulusal sorun açısından demokratik devrim tezini ve Kürt örgütlerinin soruna yaklaşımını biraz kazıyacağız ve marksizm-leninizm adına yapılan küçük-burjuva devrimciliğini, kapitalizm savunuculuğunu ve ezilen ulus nasyonalizmini göstermeye çalışacağız.
S. Tanyeli
Kasım 1986
Marksizm ve ulusal sorun
Bölüm I
Marksizm-Leninizm'de ulus kavramının yeri
Marksizm-Leninizm çağımızın en ileri, devrimci öğretisidir. İnsanlığın diğer bütün sorunlarında olduğu gibi ulusal ve ulusal ilişki sorununun çözümünde de Marksizm-Leninizm çok önemli bir rol oynar. Marksizm-Leninizm ulusların doğuşunu ve gelişmesini, keza ulusal ilişkilerinde şekillenmesini öğretir. Proletarya ya ulusal sorunun çözülmesinde en doğru politikanın nasıl olacağını, ulusların birbirlerine yakınlaşmalarını, bütün uluslardan emekçilerin proleter enternasyonalizmi temelinde birleşmelerini öğretir.
Marksizm-Leninizm de uluslar üzerine Öğreti, ulus teorisini kapsamına alır, ulusal sorunun muhtevasını ve çözüm yollarını açıklar. Şimdi bunun nasıl olacağına ve ne anlama geldiğine bakalım.
I- Ulus teorisi
İnsanlık ilerlerken, tarihi süreç gelişirken sürekli birbiri arkasına gelen veya aynı anda yer alan insan grupları varolmuştur. Bunlardan biri olmaksızın diğeri düşünülemez, örneğin insan grupları olmazsa tarihi süreçten bahsedemeyiz. Tarihi süreç insan gruplarının gelişme sürecidir. Bu süreçte insanlar hem sınıfsız, hem sınıflı, ulusal v.s. temellerde topluluklar halinde var olmuşlardır, insan toplulukları maddi şartları doğdukça farklı yapılar alarak gelişmişlerdir. Bu toplulukların içinde aşiret, milliyet ulus gibi sosyal tarihi topluluklar önemli rol oynarlar. Çıkış noktaları farklı olan ve farklı şekillenen bu sosyal tarihi topluluklar, bütün insanlığın, komünist toplum aşamasına varmasıyla kaybolacak, yerini aynı olan enternasyonal topluma bırakacaktır.
Ama, insanlık bu aşamadan çok ...
Dr. Selim Tanyeli
Türkiye’de Marksizm ve Ulusal Sorun
Compte d’auteur
Compte d’auteur
Türkiye’de Marksizm ve Ulusal Sorun
Dr. Selim Tanyeli
Ekim 1987
