Orgeneral Muğlalı olayı, otuzüç kurşun
"Orgeneral Muğlalı olayı, otuzüç kurşun" Bütün eserler dizisinin 15 numaralı kitabıdır. Bu eser de Belge uluslararası yayıncılık tarafından şubat 1990 tarihinde İstanbul'da yayınlanmış ve kısa sürede toplatılmıştır. İsmail Beşikçi ve yayınevi hakkında dava açılmıştır. Ünlü 142. maddenin yürürlükten kaldırılmasıyla kitabın davası düşmüştür.
İçindekiler
Yayıncının notu / 9
Önsöz / 10
11 yd 9 ay sonra
İkinci önsöz / 11
Giriş / 13
I. Bölüm
Olgu VI.
"Otuzüç kurşun" / 15
I. "Otuzüç kurşun" olayı hakkında meclis görüşmeleri / 15
A. Olayın tanıkları ne diyor / 26
1. Yüzbaşı Dr. Reşit Ersezer / 27
2. Yedek teğmen Durmuş Özbek / 35
3. Yedek teğmen Seyit Bali / 37
B. Olayın 1943 yılından 1956 yılına kadar gelişiminin kısa bir özeti / 70
II. "Otuzüç kurşun" / 79
III. 1961-1969 CHP Zonguldak milletvekili emekli general Kenan Esengin'in "Orgeneral
Muğlalı olayı" hakkındaki görüşleri / 84
II. Bölüm
1943 Yıllarında Türkiye’deki iç politika gelişmeleri ve Türkiye’nin dış ilişkileri / 90
III Bölüm
"Otuzüç kurşun" olayı ile ilgili meclis görüşmelerinin basındaki yankıları / 116
IV. Bölüm
TBMM Tahkikat Komisyonunun raporu / 123
I. Olay / 125
II. Olayın nedenleri / 127
III. Öldürme fiilinin cereyan şekli / 134
IV. Özalp olayı ve sorumlu hükümet üyeleri / 141
V. Hükümetin olaydan sonraki tutumu / 146
VI. Mustafa Muğlalı ve arkadaşlarının yargılanmaları / 150
VII. Belli olan suçlar ve sanıklar / 151
Sonuç / 158
V. Bölüm
Kürt sorunu karşısında Türk üniversitesinin tutumu ve bu tutumun eleştirisi / 161
VI. Bölüm
Kürt direnmeleri, sürgünler, Dersim ve "Otuzüç kurşun" olayları karşısında Türk "solu"nun ve Türk "sosyalıst" hareketinin takındığı tavır ve bu tavrın eleştirisi / 167
I. Milli demokratik devrim anlayışı ve Mihri Belli / 167
II. Kürt sorunu karşısında milli demokratik devrim-sosyalist devrim tartışmasının anlamı / 204
III. Mehmet Ali Aybar ve "kapattırılan TİP" / 212
IV. Halkın sesi dergisinin basına özgürlük kampanyası, Komal ve Rızgari olayı / 223
V. Kitle dergisinin "Demokratik ve sol örgütlere uygulanan baskıya son" kampanyası-Komal ve Rızgari olayı / 230
VI. Vatan gazetesinin "Sol kendini anlatıyor" yazı dizisi ve Rızgari olayı / 239
VII. "Türk demokrasisi" ve Roja Welat olayı / 242
VIII. Rizgari adı ve Cumhuriyet gazetesi / 254
IX. "CHP'nin yeni programının eleştirileri üzerine / 261
VII Bölüm
CHP ve Çaldıran (Özalp) 1930, Çaldıran 1943, Çaldıran 1945, Çaldıran 1976 / 270
VIII Bölüm
Otuzüç kurşun olayında adı geçen yetkili iki kişi hatıralarında neler yazdılar? / 322
I. Hilmi Uran (İçişleri Bakanı) / 323
II. Avni Doğan (Birinci genel müfettişlik, genel müfettişi) / 325
IX. Bölüm
Sonuç / 326
ÖNSÖZ
Bu araştırma Bilim yöntemi’nin Türkiye'deki uygulanması ile ilgili dizinin beşincisidir.* Bu incelemede "Orgeneral Mustafa Muğlalı olayı" olarak da bilinen "Otuzüç kuşun" olayı üzerinde durulmaktadır. Olayla ilgili TBMM tutanakları ve tanık ifadeleri verildikten sonra olayın temel nedenleri açıklığa kavuşturulmaya çalışılmaktadır. Daha sonra, Türk üniversitesinin, Türk "solu"nun ve Türk "sosyalist" hareketinin, Kürt sorununa yaklaşım biçimi ele alınıp eleştirilmektedir.
Bu diziye Cumhuriyet tarihinden seçtiğimiz öteki olgularla devam edeceğiz.
Ankara, Mart 1978
İsmail Beşikçi
* Daha öncekiler için bk.
Bilim yöntemi Türkiye'deki uygulama I. Kürtlerin mecburi İskanı, Yurt kitap-yayın, Istanbul 1991, 205 s.
Bilim yöntemi Türkiye'deki uygulama 2. Türk tarih tezi, güneş-dil teorisi ve Kürt sorunu, Yurt kitap-yayın, İstanbul 1991, 216 s.
Bilim yöntemi Türkiye'deki uygulama 3. Cumhuriyet Halk Fırkası'nın tüzüğü (1927) ve Kürt sorunu, Yurt kitap-yayın, İstanbul 1991, 248 s.
Bilim yöntemi Türkiye'deki uygulama 4. Tunceli kanunu (1935) ve Dersim jenosidi, Yurt kitap-yayın, İstanbul 1992, 276 s.
11 Yıl 9 ay sonra
İKİNCİ ÖNSÖZ
Bu inceleme, 1978 yılının Mart ayında, basıma hazır bir biçimde Komal Yayınevi'ne teslim edilmişti. Bu da, bundan önceki incelemede olduğu gibi, 1978, 1979, 1980 yıllarında basılamadı. Komal Yayınevi, 12 Eylül döneminde, bu incelemeyi de kaybetti.
Bu kitap, olayın yeniden incelenmesi sonucunda hazırlanmış değildir. 1977-1978 yıllarında hazırlanan notlardan ve müsvettelerden yararlanılarak kaleme alırımıştır. Bu notlarda ve müsvettelerde hiçbir değişiklik yapılmamıştır. Daha doğrusu, hep, 1977-1978 koşulları dikkate alınmıştır. Bu bakımdan okuyucuların, bu incelemeyi, 1978 yılında yayınlanmış gibi düşünmeleri ve davranmaları gerekir, kanısındayım.
Bu konuyu bugünkü koşullar içinde incelemeye çalışmak, kuşkusuz çok daha farklı bir metin ortaya çıkarır. Fakat, daha önceki ve daha sonraki çalışmaları dikkate alarak, 1977-1978 koşullarının göz önüne alınmasının daha yararlı olduğunu düşündüm.
Bütün bunlara rağmen, bu İkinci önsöz'de söz etmeden geçemeyeceğim bir kitap var: Genç gazetecilerden Günay Aslan'ın, 1989 Yunus Nadi armağanı kazanan röportajı. "Yas tutan tarih 33 kurşun" (Pencere yayınları, İstanbul, Kasım 1989). Bu röportajda, 1943 yılında kurşuna dizilen "33" kişinin, bugün yaşayan yakınlarıyla yapılmış röportajlar yer almaktadır. Olayın çok dikkate değer bazı yönlerine değinilmektedir. Röportaj kitaplaşmadan önce, Cumhuriyet dergide yayınlanmıştır (Sayı 174, 12 Temmuz 1989, s. 21-23).
Öte yandan Günay Aslan'ın kitabına yazdığı önsöz'de, Musa Anter, sahibi olduğu Dicle Kaynağı gazetesinin, 16 Aralık 1948 tarihli sayısında, "Otuzüç Kurşun" olayını manşet yaptıklarını, "İçişleri Bakanının cevabı tatminkar değildir!" biçiminde yazdıklarını belirtmektedir. "Orgeneral Mustafa Muğlalı olayının veya "Otuzüç kurşun" olayının incelenmesi sırasında bu bilgilerin de dikkate alınması gerektiği kanısındayım.
Belge yayınlarına bu incelemeyi gün ışığına çıkardığı çin teşekkür ediyorum.
Ankara, Aralık 1989
İsmail Beşikçi
Orgeneral Muğlalı olayı, otuzüç kurşun
Bilim yöntemi Türkiye’deki uygulama 5
Yurt kıtap-yayın
Yurt ıcıtap-yayın: 64
İsmail Beşikçi bütün eserler: 15
Yurt kitap yayın'da birinci baskı: Mart 1992
(Orgeneral Muğlalı olayı otuzüç kurşun'un ilk baskısı, Şubat 1991
tarihinde, İstanbul'da, Belge Uluslararası Yayıncılık tarafından yayınlanmıştır.)
Dizgi: Yurt kitap-yayın
Baskı: Aydınlar matbaacılık
Montaj : Mehmet Aydın
Yurt kitap-yayın
GMK bulvarı Onur işhanı kat: 7 no: 176
Tel: 417 35 49 Kızılay Ankara
