Şehzade İhticab
Çağdaş İran edebiyatının önemli temsilcilerinden Huşeng Golşiri, bu kısa ve başarılı romanında soylu bir ailenin son üyesinin rüyaları ve kabusları yoluyla Kacar döneminin öznel tarihini yeniden kuruyor. Bu roman yitirilmiş zamanın özlü bir anlatımıdır ve toprak soyluluğunun ölümünü dile getirir. Golşiri 1973 yılının birkaç ayını bu romanı yüzünden cezaevinde geçirdi ve Milli Eğitim'deki işini kaybetti. Aynı adla filme çekilen Şehzade İhticab 2001 yılında Tahran'da oyuna uyarlandı, ancak sahnelenişinin üçüncü gününde sansüre takıldı. Şehzade İhticab İran'da birçok edebi eleştirinin konusu oldu. Bu romanla ilgili en önemli çalışmalardan biri Salih Hüseyni'nin romanı, William Faulkner'in Ses ve Öfke'siyle karşılaştıran "Ses ve Öfke ile Şehzede İhticab'ın Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi" adlı kitaptır.
Şehzade İhticab
Şehzade İhticab her zaman dinlendiği koltuğuna sokulmuş, kollarını sütun gibi yapmış, sıcak alnını ellerine dayamıştı ve öksürüyordu. Bir kez karısı bir kez de hizmetçisi yukarı geldiler. Fahri kapıyı yarıya kadar açtı, ancak elektrik düğmesini açmak istediğinde Şehzade'nin ayağını vurduğunu duydu ve aşağı kaçtı. Fahrünisa da geldi, Şehzade yine ayağını vurdu.
Şehzade sokağa girdiğinde, ağaçların altındaki de sokağa girdiğinde, ağaçların altındaki alacakaranlıkta tekerlekli sandalyeyi görmüştü ve içinde, yaşlı büzüşük biçimde oturan Murat'ı ve sonra da namaz çarşafının altından yalnızca tek gözü görünen kadını.
- Selam.
Kadın da "Selam" dedi.
- Murat! Yine buralardasın, sana yüz kere demedim mi?..
- Ama sevgili Şehzadem, düze çıkamıyoruz. Akşam yemeğimizin olmadığını görünce "Hüsnü, sandalyeyi getir, belki Şehzade'nin ihsanına sığınırız" dedim.
.....
Huşeng Golşiri
Şehzade İhticab
Avesta
avesta | Doğu rüzgarı: 103 | 4
Şazde Ehtecab (1968)
Şehzade İhticab
Huşeng Golşiri
Farsçadan çeviren
Siyaveş Azeri
Editör: Abdullah Keskin
Kapak: Ahmet Naci Fırat
Tashih ve mizanpaj: Avesta
Birinci baskı: 2001, İstanbul
Baskı: Berdan matbaacılık
© Avesta yayınları, 2001
Tanıtım amacıyla yapılacak alıntılar dışında yayınevinin izni olmadan hiçbir şekilde çoğaltılamaz
Avesta basın yayın reklam tanıtım müzik dağıtım ltd. şti.
Meşrutiyet caddesi
Özbek işhanı 136 / 4
Beyoğlu / İstanbul
Tel - fax: (0212) 251 44 80 - 25I 71 39
Ekinciler caddesi
Nurlan apt. giriş katı
Ofıs / Diyarbakır
Tel - fax: (04I2) 222 64 91
ISBN: 975-8637-06-1
Huşeng Golşiri - 1937 yılında İsfahan'da doğdu. İlk gençlik yılları Abadan'da geçti. 1955-1974 yılları arasında İsfahan'da ve çevre köylerinde öğretmenlik yaptı. Daha sonra Tahran'a yerleşti. İlk yazıları (şiirler ve folklor üzerine) Payam-e Novin (Yeni İleri) dergisinde yayımlandı. Bu dergi yoluyla Sovyet yanlısı Tudeh Partisi ile tanıştı ve 1962 yılında birkaç ay cezaevinde kaldı. İlk öyküteri I968'de Mesl-e hemişe (Her zamanki gibi) adıyla yayımlandı. Aynı yıl Şazde Ehtecab'ı (Şehzade İhticab) yayımladı. Golşiri 1973 yılının birkaç ayını bu romanı yüzünden cezaevinde geçirdi ve Milli Eğitim'deki işini kaybetti. 1972'de yazdığı Kristin ve Kid yeni roman alanında bir denemedir. Nemazxane-ye kuçek-e men (Benim küçük mescidim) adlı öykü kitabı 1976'da, Berre ye gomşode-ye ra'i (Çobanın kaybolan kuzusu) adlı romanı da 1978'de yayımlandı. Golşiri bundan sonra Selaman ve Absal adlı oyunu yazdı, oyun daha sonra sahnelendi.
Golşiri 1978'de İran Yazarlar Derneği'nin etkin üyelerinden biriydi. 1979'un birkaç ayını "Uluslararası yazarlık projesi" davetlisi olarak ABD'de geçirdi. 1980'de İran'a döndü, yeniden Milli Egitim'deki görevine döndü ve çevirmen Farzane Taheri ile evlendi.
Bu yıllarda Yazarlar Derneği'nde etkin biçimde çalıştı, yazarlık kursları yoluyla yeni kuşak öykücülerin yetişmesine katkıda bulundu, birçok edebi eleştiri kaleme aldı ve şu yapıtlarını yayımladı: Masum-e pencom (Beşinci masum, 1980), Cobbe xane (Cüppe evi, 1983), Hadis-e mahigir ve div (Balıkçı ile devin öyküsü, 1984), Devazdeh rox (On iki çehre, 1990) adlı senaryo ve Ayeneha-ye derdar (Kapılı aynalar, 1992) adlı roman. Şehzade İhticab İran'da günümüze kadar on bir baskı yaptı. On birinci baskıya uzun yıllardan sonra 2001 yılında izin verildi. Şehzade İhticab filmiyse aynı yıl Xane-ye Sinema'da (Sinem Evi) bir kez gösterildi. İran çağdaş edebiyatının en başarılı temsilcilerinden olan Huşeng Golşiri 2000 yılında altmış üç yaşında öldü.
