Kürtlerin Kültürel ve Dilsel Hakları

Kürtlerin Kültürel ve Dilsel Hakları

‘Mardin şehrinde beş ilkokul fakat sadece bir müzik öğretmeni vardı. Bu öğretmen Muşlu bir kemancıydı, Tevfik Bey diye tanınırdı. Lakabı ‘Domiro’ idi ve kemanıyla müzik yapan ilk öğretmendi. Bitirirken bize çaldığının ne olduğunu sorardı. Müziği tanımama rağmen, çok korkardım çünkü Kürtçe bir parçaydı.

Kürt dili şehrin içinde ve dışında yasaktı ve eğer birisi Kürtçe konuşurken yakalanırsa, söylediği her kelime için 1 TL (Türk Lirası) öderdi. Mardin şaşkına dönmüştü. Çünkü Kürtçe konuşamayan halk sağır-dilsiz alfabesi kullanıyordu’.
[(Musa Anter’in ANILARIM’ ndan alıntı (Dil Sorunu)]

Türkiye Cumhuriyeti’nde, 1925 yılında yayınlanan bir emirnameyle Kürtçe konuşmak yasaklandı. Mardin şehrindeki insanlık dramının manzarasını anlatan yazar Musa Anter, Mardinli bir Kürt’tü. 75 yaşındayken, devletin gezici para militer birlikleri tarafından tuzağa düşürülüp öldürüldü. Onun anlattığı Mardin, aslında 1920’lerin ikinci yarısından sonra, bütün Kürt coğrafyasının genel manzarasıydı. Ancak, Kürtçe konuşma yasağı zaman zaman azalan bazan yükselen devlet teröriyle 1991 yılına kadar sürdü. Türkiye’de geçerliydi. Bugün Kürtçe özelde ve genelde Türkiye’nin sokak ve meydan dayakları, işkence, hapis cezaları, hatta cinayetlere rağmen Kürtler, konuşma dillerini inatla yaşattılar. O nedenle, bugün bütün Kürt köy ve şehirlerinde Kürtçe yaşayan bir dil Türk Ticaret Odaları tarafından 1995’de Kürtlerin yaşadığı 6 vilayette yapılan araştırmaya dahil edilenlerin neredeyse halkın yüzde 65’inin evde yalnızca Kürtçe konuştuğunu göstermiştir...