VOORWOORD
De afgelopen jaren is de wereld getuige van een escalatie van het conflict tussen de Turkse Staat en de Koerdische Nationale Beweging. Daarbij zijn niet alleen elementaire rechten van het Koerdische bevolkingsdeel in het geding, maar in het verlengde daarvan tevens de status quo in de Republiek Turkije.
Inmiddels is de confrontatie het stadium van systematische mensenrechtenschendingen gepasseerd en is er sprake van een totale oorlog. Bij het volgen van de gebeurtenissen dringen zich in toenemende mate parallellen op met eerdere of recente ontwikkelingen in Libanon en Joegoslavië. Westerse politici en opinion-leaders staan erbij en kijken ernaar.
In deze publikatie worden in vier hoofdstukken de achtergronden en stand van zaken behandeld en er wordt aangegeven dat er bijvoorbeeld op het vlak van het internationaal recht instrumenten zijn om te trachten verdere escalatie te voorkomen.
De auteurs danken Antje Mendel en Jacqueline Smith (SIM) voor hun redactionele inspanningen.
Amsterdam / Utrecht februari 1993
Het Conflict Tussen de Turkse Staat en de Koerdische Nationale Beweging - Achtergronden en de Stand van Zaken Eind 1992
Robert Soeterik
Spreading like a bushfire through the dead wood of 70 years of state suppression, national consciousness is sweeping through Turkey’s Kurds and challenging the status quo in Kemal Atatürk's republic.1
Meer dan de jaren daarvoor hebben politieke ontwikkelingen in Turks-Koerdistan in 1992 in het teken van geweld gestaan. De verscherping van de confrontatie tussen de Turkse Staat en de Koerdische Nationale Beweging heeft in dat jaar bijna evenveel slachtoffers geëist als in de zeven jaar die verstreken zijn sinds de Arbeiderspartij van Koerdistan (PKK) officieel de gewapende strijd tegen de Turkse Staat heeft opgenomen. Voorts voerden de Turkse strijdkrachten in oktober en november de omvangrijkste militaire operatie over de grenzen uit sinds de Turkse invasie van Cyprus in 1974. Strijdtoneel vormde ditmaal Iraaks-Koerdistan. Doel was de PKK van haar steunpunten aldaar te beroven. Ten slotte had Turkije in 1992 de dubieuze eer bovenaan te staan op de lijst van landen waar journalisten op gewelddadige wijze aan hun eind kwamen. Alle betrokkenen bleken zich met ontwikkelingen in Turks-Koerdistan bezig te houden.
De meeste doden en gewonden zijn ook in 1992 aan Koerdische kant gevallen. In Turks-Koerdistan zelf vormde ongetwijfeld de geweld- dadigheden ...
1 Aldus correspondentHugh Pope in The Independent van 25/10/91 (“Turkey Forced to Face the Kurd Question”).
|