La bibliothèque numérique kurde (BNK)
Retour au resultats
Imprimer cette page

Şahinşahiya goga lıngan


Auteur :
Éditeur : Deng Date & Lieu : 1997, İstanbul
Préface : Pages : 302
Traduction : ISBN : 975-7011-08-8
Langue : Kurde, TurcFormat : 135x195 mm
Code FIKP : Liv. Kur. Kl. Tur. Cem Sah. N° 4096Thème : Littérature

Présentation
Table des Matières Introduction Identité PDF
Şahinşahiya goga lıngan

Şahinşahiya goga lıngan

Cemali

Deng

Gundê Çelebiyan lı ber çêm bû.
Rojeki çelebiyek, bı suwari jı gundê xwe derket, jı çêm derbaz bû û hate gundê miridên xwe. Havina ortê bû û gundi lı ber dasê bûn. Gava ku hatına Çelebi ditin û bıhistın, hatın, destê wi maç kırın, hal û xatirê wi pirsin û lı dorê kom bûn. Gundiyeki kal ji, jı dûr va ew dit, bezi hat, xwe avête lıngê Çelebi. Çelebi lıngê xwe kışand û got:
"Estafırıla, estafırıla! Çıma tu nayê destê mın?"
Kalo got:
"Çıma pirê mın, dı destê te da çı kıramet heye? Çı heye dı lıngê te da ye..."
Çelebi û gundiyên dor wi hemû jı metelmayi nıhêrin. Kalo gotına xwe ajot:
"Ma wê salê lı filan gundi gava tu dı ser jinekê da gırtın, tu bı van lıngan, xap û xasi, dı nav...



PÊŞGOTIN

Xwendevanên eziz,
Nivisarên ku di vê pirtûkê da ci digrın, pêkeni ne, ango "mizah" in. Pêkeni usa ye ku, hım gelek caran hal û bûyerên cıvaki û siyasi rexne dike, dixwaze xwendevan lı ser bıfıkınn, hım ji kêfa wan tine, dixwaze ew bikenin.
Ken hin caran bi kêf e, hın caran bi jan e..

Gelek ji van nivisaran hikyat û qiseyên cıvaki ne, lı ser hal û jiyana mirovan ın. Qısmek ji wan ji fabl ın. Fabl çirokên usa ne ku qeremanên wan heywan in.
Di vi wari da hostayeki pêşin, ku merıv dikare bêje pırê fablê, Ezopê Greki bû. Gotına "zmanê ezop" bi nav û deng e. Tiştê ku merıv nıkare eşkere bêje, gele caran bı usûlê Ezop veşarti dıbêje. Ango fabl herçıqas lı ser heyvanan çêbûne, lê ji bo mırovan ın..

Lê karanina fablan, yan qıseyên pıçûk ne tenê jı tırsê, yan ne ji xema hın astengên ber pê ye. Hın caran çirokeki kurt jı bend û gotarên dırêj, heya ji kitêbeke çend sed rûpel zêtir bala xwendevan dıkışine, wi dıde fıkrandın, ibretê dide û dı bira wi da dimine.
Di fablê da pêkeni heye û pêkeni bı xwe ji, gelek caran fablê bi kar tine La Fontaine hosteyê vi kari bû.

Dı folklora Kürdi da "mesele" û "qise"yên gel ciyeki fıreh digre. Kurd jı bo eşkerekınna bir û baweriyên xwe mesele û qıseyan, çirokan, hikyatên pıçûk gelek bı kar tinin. Dı van qıse û çirokan da henek bı xurti ci digre. Bı kurti, merıv dikare bêje ku, di warê "pêkeni" da edebiyata Kurdi ya devki gelek dewlemend e.
Lê dı edebiyata nıviski da, wek gele tiştan, di warê pêkeni da ji, Kurd hin lı destpêkê ne. Dı vi wari da berhem hin gelek kêm ın.

Ev nıvisarên min ku dı vê kitêbê da ci dıgrın, hemû ji dı kovar û rojnameyan da ci gırtıne û jı sala 1974 dest pê dıkın tên. Tenê yên ku dı rojnama Azadi da derketın, navê nıviskar lı ser heye. Yê dınê hemû bê nav derketın.
Yên pêşin dı Ronahi da derketın û bı Kurdi bûn (Ronahi kovareke Kurdi bû û dı salên 1970-1978 lı Almanya derket). Yên ku dı Roja Welat da derketın, pırani bı herdu zmanan (Kurdi û Tırki) bûn. Yên Dengê Komkar tenê bı Tırki, yên Azadi ji tenê bı Kurdi bûn.
Mın, yên ku bı tenê Kurdi bûn wergerandın Tırki û yên ku bı tenê Tırki bûn, ew ji wergerandın Kurdi. Bı vi awayi hemûyê wan nıvisan lı vır, bı Kurdi û Tırki ci dıgrın.

Xwendevanên delal, kerem kın! Hêvi dikim ku hûnê jê hez bıkın. Û kenê we jı kêfê be, ne jı êşê..

Cemali
Çıriya Paşin, 1996

Kırameta Lıngên Çelebi

Gundê Çelebiyan lı ber çêm bû.
Rojeki çelebiyek, bı suwari jı gundê xwe derket, jı çêm derbaz bû û hate gundê miridên xwe. Havina ortê bû û gundi lı ber dasê bûn. Gava ku hatına Çelebi ditin û bıhistın, hatın, destê wi maç kırın, hal û xatirê wi pirsin û lı dorê kom bûn. Gundiyeki kal ji, jı dûr va ew dit, bezi hat, xwe avête lıngê Çelebi. Çelebi lıngê xwe kışand û got:
"Estafırıla, estafırıla! Çıma tu nayê destê mın?"
Kalo got:

"Çıma pirê mın, dı destê te da çı kıramet heye? Çı heye dı lıngê te da ye..."
Çelebi û gundiyên dor wi hemû jı metelmayi nıhêrin. Kalo gotına xwe ajot:
"Ma wê salê lı filan gundi gava tu dı ser jinekê da gırtın, tu bı van lıngan, xap û xasi, dı nav berfê da jı wi gundi heya filan gundi ne reviyayi û te xwe xilas ne kır?. Çı kıramet heye dı lingê te da ye!"

Kovara Ronahi, hejmar 13, 1974.

.....




Fondation-Institut kurde de Paris © 2024
BIBLIOTHEQUE
Informations pratiques
Informations légales
PROJET
Historique
Partenaires
LISTE
Thèmes
Auteurs
Éditeurs
Langues
Revues