La bibliothèque numérique kurde (BNK)
Retour au resultats
Imprimer cette page

Doza Kurdistan (Kürdistan davası)


Auteur :
Éditeur : Özge Date & Lieu : 1991, Ankara
Préface : Pages : 262
Traduction : ISBN :
Langue : TurcFormat : 130x196 mm
Thème : Histoire

Présentation
Table des Matières Introduction Identité PDF
Doza Kurdistan (Kürdistan davası)

Versions:

Doza Kurdistan
(Kürdistan Davası)

Zinar Silopî'nin (Kadri Cemil Paşa) "Doza Kurdistan" (Kürdistan Davası) adlı eseri; Dr. Nuri Dersimi'nin "Kürdistan Tarihinde Dersim" ve "Hatıratım" adlı kitaplarıyla, Ekrem Cemil Paşa'nın "Muhtasar Hayatım" ve ihsan Nuri Paşa'nın "Ağrı Dağı isyanı" gibi, Kürt aydın ve önderlerinin doğrudan gözleme dayalı sayılı ürünlerinden biridir. Kürt lider ve aydınlarının, hayat ve mücadelelerini yazıya aktarma konusunda bilinçli bir çaba içine girmedikleri ve çoğu kez buna imkân bulamadıkları gözönüne alınırsa, sınırlı sayıdaki bu temel kaynakların büyük öneme sahip oldukları kendiliğinden anlaşılır.

Kadri Cemil Paşa, yirminci yüzyılın başından itibaren Kürt ulusal uyanışını bizzat yaşamış ve yakından tanık olmuş aydın ve önderlerden biridir. Kadri Cemil Paşa'nın çok yakın gözlem ve değerlendirmeler içeren bu anılar kitabı, açıktır ki birinci elden bir kaynak olarak Kürdoloji çalışmalarının vazgeçilmez kaynaklarından biridir.

Yaşamı Kürt ulusal mücadelesi içinde geçmiş olan Kadri Cemil Paşa, anılarında, başka halklar gibi yüzlerce, binlerce yıl yanyana ve birlikte yaşamış Kürt ve Türk halklarının da eşitliğini, kardeşliğini ve gönüllü birliğini savunmaktadır. İşte bunun birkaç anlamlı örneği:

"İki tarafa da fenalık getirecek imha siyaseti yerine asırlarca beraber yaşamış ve daima Türk hükümetinin şerefini yükseltecek hizmetlere nefsini feda etmiş olan Kürt milletini Türk'e yaklaştıracak, sevdirecek bir siyaset tarzı takip edilirse acaba daha insani, daha doğru bir yol tutulmuş olmaz mı? (...)Kürt milli haklarını itiraf etmek koşuluyla bu iki milletin birbiriyle anlaşarak, müşterek bir idare dahilinde kardeşçe yaşamasının gerekliliğini düşünmek zamanı çoktan gelmiş değil midir?..(...) Türk hükümetlerinin Kürtler hakkındaki insanlıkdışı muamelelerine rağmen, Türk milleti arasırıda Kürtler'le kardeşçe, dostça beraber yaşamak ihtiyacını duyan ve bunun her iki millete de getireceği faydayı takdir eden değerli düşüncelere sahip kimselerin bulunduğu takdirle görülmektedir..."

 


YAYINEVİNİN ÖNSÖZÜ

Zinar Silopî'nin (Kadri Cemil Paşa) "Doza Kurdistan" adlı eseri; Dr: Nuri Dersimi'nin "Kürdistan Tarihinde Dersim" ve "Hatıratım" adlı kitaplarıyla, Ekrem Cemil Paşa'nın "Muhtasar Hayatım" ve Ihsan Nuri Paşa'nın "Ağrı Dağı Isyanı" gibi, Kürt aydın ve önderlerinin doğrudan gözleme dayalı sayılı ürünlerinden biridir. Kürt lider ve aydınlarının, hayat ve mücadelelerini yazıya aktarma konusunda bilinçli bir çaba içine girmedikleri ve çoğu kez buna imkan bulamadıkları gözönüne alınırsa, sınırlı sayıdaki bu temel kaynakların büyük öneme sahip oldukları kendiliğinden anlaşılır.

Zinar Silopî (Kadri Cemil Paşa), yirminci yüzyılın başından itibaren Kürt ulusal uyanışını bizzat yaşamış ve yakından tanık olmuş aydın ve önderlerden biridir. Diyarbakır'daki çocukluğundan, İstanbul'daki öğrencilik ve ilk milliyetçilik yıllarına, Avrupa'daki eğitim hayatından bir Osmanlı yedeksubayı olarak I. Dünya Savaşı’ndaki gözlemlerine, savaş sonrası İstanbul ve Kürdistan'daki ulusal örgütlenme çalışmalarına, Şeyh Sait Isyanı dolayısıyla yargılanmasına ve Birinci Ağrı Isyanı sonrasında birçok Kürt aydınıyla birlikte yurtdışına çıkmasına ve Hoybun ile Kürdistan Demokrat Partisi bünyesindeki çalışmalarına kadar çok yakın gözlem ve değerlendirmeler içeren bu anılar kitabı, açıktır ki birinci elden bir kaynak olarak Kürdoloji çalışmalarının vazgeçilmez kaynaklarından biridir.

Bu alandaki diğer eserlerde görüldüğü gibi, Zinar Silopiinin de yaşadığı acı olaylar ve KDP lideri Barzanî'ye duyduğu derin hayranlık dolayısıyla kimi zaman nesnellikten uzaklaşıp öznel bir yaklaşıma girdiği görülebilmektedir. Bu öznelliklere zaman zaman notlar .bölümünde açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Hemen belirtmeliyiz ki bunlar, kitabın bütünlüğü içinde çok sınırlı bir yer tutmaktadır. Öte yandan o, anılarında çok az da olsa Türk, Arap ya da Acemler'i suçlarken, gerçekte bu halkları değil, onların yönetimlerini eleştirmektedir. Çünkü Zinar Silopi, gerçekte yüzlerce, binlerce yıl yanyana ve birlikte yaşamış bu halkların eşitliğini, kardeşliğini ve gönüllü birliğini savunmaktadır. İşte bunun birkaç anlamlı örneği:
"Iki tarafa da fenalık getirecek imha siyaseti yerine asırlarca beraber yaşamış ve daima Türk hükümetinin şerefini yükseltecek hizmetler nefsini feda etmiş olan Kürt milletini Türk'e yaklaştıracak, sevdirecek bir siyaset tarzı takip edilirse acaba daha insani, daha doğru bir yol tutulmuş olmaz mı? (...)Kürt milli haklarını itiraf etmek koşuluyla bu iki milletin birbiriyle anlaşarak, müşterek bir idare dahilinde kardeşçe yaşamasının gerekliliğini düşünmek zamanı çoktan gelmiş değil midir?..(...) Türk hükümetlerinin Kürtler hakkındaki insanlıkdışı muamelelerine rağmen, Türk milleti arasında Kürtler kardeşçe, dostça beraber yaşamak ihtiyacını duyan ve bunun her iki millete de getireceği faydayı takdir eden değerli düşüncelere sahip kimselerin bulunduğu takdirle görülmektedir..."

İlk basımı 1969'da Beyrurt'ta yapılan eserin oldukça ağır dili ve özellikle teknik yetersizliklerden doğan yazım kusurları genelde okuyucunun ve özellikle genç kuşakların bu' eserden yararlanmasını adeta imkansız kılmaktaydı. Özellikle ulusal mücadelelere ilişkin bölümleri daha önce kısmen sadeleştirilerek Kurdistan Press'de tefrika edilen eserin tümü, sadeleştirmenin yanısıra ara başlıklarla beslenerek ve notlanarak yayına yeniden hazırlandı. Bazı kesimlerde bu tefrikadan yararlanıldı. Türkiye'de ilk kez yayımlanan bu geliştirilmiş yeni basımın, Kürdoloji kitaplığına önemli bir katkı oluşturacağına inanıyoruz. Buna rağmen görülebilecek kimi eksiklerden dolayı okuyucunun bizi hoşgörüyle karşılayacağını umuyoruz.

Öz-Ge Yayınları




Fondation-Institut kurde de Paris © 2024
BIBLIOTHEQUE
Informations pratiques
Informations légales
PROJET
Historique
Partenaires
LISTE
Thèmes
Auteurs
Éditeurs
Langues
Revues