| Önsöz
Türkiye'de sosyo - ekonomik yapı hızla değişmektedir. Yeni yeni toplumsal ve siyasal güçler oluşmakta ve bunlar halk yığınlarını etkilemektedir. Bu güçler kamuoyuna ses vermekte ve kamuoyundan ses almaktadır. Gittikçe karmaşık bir hale gelen bu ilişkileri kavramak ise, ancak, bilimsel yöntem sayesinde mümkün olacaktır.
Son yıllarda toplum olarak büyük tecrübeler kazandık. Bu arada Diyarbakır duruşmaları, önemli bir sorunun, Kürt sorununun, bütün boyutlarıyla ortaya çıkmasına büyük bir etken oldu. Soruna daha önemli bir açıklık geldi. Bu arada eski görüşlerimizde köklü sayılabilecek değişmeler de oldu. Yargılamalar olaylara bakış yöntemini temelden etkiledi ve değiştirdi.
Kürt sorunu elbette kendi başına bir sorun değil. Zaman ve mekan boyutunda, çok geniş ve karmaşık ekonomik, politik ve toplumsal ilişkiler içinde bir sorun. Bu ilişkileri etkilediği gibi onlardan etkileniyor da.
Doğu Anadolu'nun düzeni (sosyo - ekonomik ve etnik temeller) kitabını yeni baskıya hazırlarken, yeni bilgileri eskisiyle bütünleştirme, kitabı, bu açıdan yeniden kaleme almak istedim. Önemli bir bölümünü yazdım da. Fakat yeni baskı için yazılanların, bazı kısımların çıkarılması, bazı kısımların genişletilmesine rağmen, eskisiyle önemli bir değişiklik göstermediğini gördüm. Halbuki düşüncemizdeki değişiklik çok daha köklü idi.
Bu düşünceleri derli - toplu bir şekilde yeni baskıya aksettiremediğimi belirtmeliyim. Bu durumun nedenlerini epeyce düşündüm ve araştırdım. Arkadaşlarla konuştum, tartıştım. Sonunda, bunun, bilim yöntemine gereği gibi nüfuz edememekten ileri geldiğini anladım. Bu durumda, Doğu Anadolu'nun düzeni, kitabının yazım işini bir tarafa bırakarak "Bilim yöntemi" konusu ile ilgilenmeye başladım. Bu çalışma sonunda adı geçen kitaba "Önsöz" olamayacak kadar büyük bir metin ortaya çıktı. Ayrı yayınlamayı uygun gördüm.
Bu çalışma sırasında, Türkiye'de, 50 yıl boyunca, "bilimsel" adı altında yapılmış çalışmaların, eleştirisi yapılmadan, bu araştırmalar yargılanmadan, "Doğu Anadolu'nun düzeni"nin yazılamayacağını da anladım. Yakında bu çalışma da yayınlanacaktır.
Ankara, Nisan 1976
İsmail Beşikçi
Bilim yöntemi
I. Bölüm
Bilim bir düşünce yöntemidir
İnsanlar, kendilerini, dünyayı, etraflarında olup-biten çeşitli olayları anlamak, bilmek ve kavramak için birçok düşünce biçimi geliştirmişlerdir. İnsanlığın zaman ve mekan boyutu içinde geliştirdiği düşünce biçimleri arasında din, mitoloji, sanat - edebiyat, metafizik, ortakduyu önemli yer tutarlar. Bilimsel yöntem de bir düşünce biçimidir. Fakat bilgi edinmede kullanılan en geçerli ve en sağlam bir yöntemdir. Bilimsel yöntem, insan düşüncesinin, insanı, doğayı ve toplumu, bilmek ve kavramak bakımından geliştirdiği en önemli bir düşünce yöntemidir.
«Yöntem»i, genel olarak belli bir amaca ulaşmak için düşünülmüş bir araştırma planı olarak tanımlayabiliriz. Yöntem «nasıl?» sorusuna cevap arayan bir süreçtir. Yöntem bir araştırma ve incelemede kullanılan işlemlerin meydana getirdiği bir bütündür. Bu işlemlerin eylemsel yönü de zihinsel yönü de vardır. Gözlem, deney, ölçme, gibi işlemler eylemseldir. Hipotez, teori ...
| 
