La bibliothèque numérique kurde (BNK)
Retour au resultats
Imprimer cette page

Dersim türküleri / Tayê lawıkê Dêrsımi


Auteur :
Éditeur : Berhem Date & Lieu : 1992-01-01, Ankara
Préface : Pages : 384
Traduction : ISBN : 91 971706 - 3 - 1
Langue : Kurde, TurcFormat : 140x210 mm
Code FIKP : Liv. Ku. Tr. 2407Thème : Littérature

Présentation
Table des Matières Introduction Identité PDF
Dersim türküleri / Tayê lawıkê Dêrsımi

Dersim türküleri / Tayê lawıkê Dêrsımi

Mustafa Düzgün

Berhem


Karê arêkerdayina çiyê folkloriki Dêrsım de hona gureode newe wo. Xêrca lawıkanê ma hona xêlê çiyê ma yê folklori mıtayê dozkar u arêkeranê xu yo. Folklorê ma her het ra dewleti yo, reng be reng o. Na vatena ma beno ke kesê teveri rê wes nêro, ya cı rê jê tavatur bêro. Tavi keşê ke tarıxê na mıleti zonê, xususiyetanê zonê ma(Kırmanci) zonê, kultırê ma sayiya kamci faqtoran ra amo meydan helvet aye ra xeberdarê, famkerdena na mesela bêguman seweta ine zor niya. Kırmancki hetê imiskerdena şiere ra, hetê xitabeti ra zonode wes o. Xora ca be ca kerdena adet u toranê Kırmanciye de rew rew zono sayirane ebe kar ardene adet o.Venga Heqi dayine de qeseyi u diwayê sayiraneyi u ...



Dersim'de folklorik ürünleri derleme çalışmaları henüz çok yeni. Türkülerimiz gibi daha birçok şey derleyicisini bekliyor. Dersim folklorunun nicel ve nitel bakımdan bu denli zengin ve renkli oluşu bazılarına garip gelebilir. Bura halkının geçirdiği tarihsel süreçleri, burada ağırlıkla konuşulan dilin (Kırmancki) özelliklerini ve kültürel oluşumu sağlayan çeşitli etkenleri bilenler bakımından bu durumu kavramak güç değil. Kırmanci, şiir ve hitabet için son derece elverişli bir dil. Kırmanciye'nin adet ve törelerinin icrasında, ibadet ve günlük yakarışlarda şairanelik yaygın bir durumdur. Ve ibadet şirrsel sözler, ...

 


Table des Matières

Tedeyi

Avirçese / 11
Önsöz / 13
Lawıkanê Dêrsımi Sero / 15

Qese Seri
Eke Vame Lawıkê Dersımi
Kok u Bınyatê Şiwaran
Saire Lawıkan u Şiwaran Kam o?
Torê Şiwaran
Tayê Tayvetiyê Şiwaranê Dêrsımi
1. Lawıkanê Dersımi de Otuz Sekiz:
2. Wezn u Aheng:
3.Sair Qese Erzeno Sarê Çêyi Ser:
4. Çêriye u Sefkaniye:
5. Qalê Sebeb u Torê Kıstene:

Ca. I
Şîwarê Merdanê Cengê Dewlete u yê Merdanê Merevê Wertê Dewletan
Ax Wayi Wayi / 63
Sahan / 77
Dere Laçi / 83
Seter o / 91
Çuxure / 93
Variyantode Binê Lawıka Çuxure / 100
Welat Welat / 104
Vatisodê Bin ê Lawıka Seyd Uşeni / 106
Axdad o / 109
Vatisodê Bin ê Lavvıka Axdadi / 112
Herbê Cihani / 116
Sılêman Çawus / 124
Hesen Efendi / 128
Vatisodê Bin ê Lawıka Hesen Efendi / 131
Sa Heyder / 134
Variyantode Bin ê Sa Heyderi, Sevdin o / 139
İmam Hesen / 141
Variyantode Bin ê Lawıka İmam Heseni / 146
Zoro Derdê Cigera Hare / 150
Qeydê Tanjige / 152
Hewa Domononê Sowşenê Kali / 158
Meberve Pıtê Mı Meberve / 161
Xıdıre Aliyê İsme / 164
Aliyê Mı / 765
Bayraxtarê Kırmanciye / 174
Hewa Mursayi / 177
Dayê Dayê / 182
Dayê Dayê No Xozat o / 184
Merxoyi Vera / 189
Axzunige / 193
Hewa Hengırvani / 97
Ali Beg / 202
Guli Beg / 206
Avasê Mı / 208
Lavvıka Xıdıri / 210
Bira Ali / 212
Variyantode Bin ê Lavvıka Bira Ali / 215
Variyantode Bin ê Bira Ali / 216
Sam Axayê Mı / 218
Meso Erzıngano Vêsaye / 218
Hewa Lacê Soyê Kaliyê Dergi / 221
Bava Kali / 224
Begê Welati / 227
Çeme Sey Momıdan o / 228
Destê Mavvo Kelepçe de / 233
Dare Estene / 235
Ali Heyder / 236

Ca: II
Şiwarê Merdanê Qewxa Wertê Aşiran û yê Hêfî
Qewxa Alo u Usıvo / 240
Lawıka Uşeni / 240
Bavayê Seyid Rızayi / 244
İskender / 249
Yibıl / 250
Sılo Sur / 251
Zengeriye / 256
Hewa Ali u Hesene Çeqeri / 261
Xıdır / 263
Mire Mire Bêbexto Miro! / 266

Ca: III
Şiware Merdane Qurbetiye
Xılvıs o / 274
İmam Uşen / 276
Hemedê Mı / 285
Hewa Hemedê Demenıji / 287
Hamilkan o / 290

Ca:IV
Şıware Merdane Eskeriye
Sey Kekıl / 300
Bavayê Mı / 304
Eskeriya Memedi / 306
Sey Xıdır / 311
Bekeşiye / 314

Ca. V
Şiwarê Merdanê Nêweşiye u Afatan
Uşen / 320
Bırayê Mı / 324
Da Dayê Çol o / 325
Xerib Xerib / 327
Xeycan Xanıme / 329
Sekina / 335
Cigera Mı / 336
Çaxê Qırdımi / 337
Ali / 339
Sey Uşen / 342
Ali Efendi / 345
Sultane / 348
Bavayê Mı / 351

Ca: VI - Bölüm VI
Lawıkê ke Zone Tırki de Heqa Sarê Dêrsımi de Vaciyê
(Dersimle ilgili Türkçe Söylenmiş Türküler)
Kürdoliyle Memet Çavuş Destanı / 357
Soldu Gülü Goncaları Koçkirin / 360
Dılo Yaman Yaman Yaman / 363
Dersim Türküsü / 366
Memo Memo Memedali / 369
Dersim Dört Dağ İçinde / 373
Güloğlu Gülabi Ağa / 375
Dağlar Duman Duman / 378
Kasımoğlu / 380
Keki Ağa / 381

 



İçindekiler

 

Dersim Türküleri Üzerine / 36
Giriş:
Dersim Türküleri Denilince
Ağıtların Kaynağı
Türkülerin ve Ağıtların Şairi Kimdir?
Ağıt Biçimleri
Dersim Ağıtlarının Bazı Özellikleri
1. Dersim Ağıtlarında Otuz Sekiz:
2. Ahenk ve Ölçü:
3. Şair Evhalkından Sözeder:
4. Mertlik ve Yiğitlik:
5. Ölüm Nedenleri ve öldürme Biçimi:

Bölüm I
Devlete Karşı Savaşta ve Devletlerarası Savaşlarda Ölenlere Yakılan Ağıtlar
Ey Vah, Vah, Vah! / 69
Sahan / 80
Laç Deresi / 86
Seter / 92
Çukur / 97
Çukur'un Bir Başka Variyanü / 100
Vatan Vatan / 104
Seyid Hüseyin'in Bir Başka Variyanü / 107
Ağdat / 109
Ağdad Türküsü'nün Bir Başka Variyantı / 113
Dünya Savaşı / 120
Süleyman Çavuş / 124
Hasan Efendi / 130
Hasan Efendi Türküsü'nün Bir Başka Variyantı / 131
Şah Haydar / 136
Şah Haydar'ın Bir Başka Variyantı, Sevdin / 139
İmam Hasan / 144
İmam Hasan Türküsü'nün Bir Başka Variyantı / 146
Zordur Evlat Acısı / 151
Tanjig Türküsü / 155
Sowşenê Kali'nin Çocuklarının Türküsü / 159
Ağlama Yavrum Ağlama / 165
Hıdırê Aliyê İsme / 165
Ali'm / 170
Kırmanciye'nin Bayraktarı / 175
Mursa'nın Türküsü / 180
Ana Ana / 182
Anacığım Şu Hozat / 186
Merho'nun Önünde / 191
Ağzunig / 195
Hengırvan Türküsü / 200
Ali Bey / 204
Guli Bey / 206
Abbas'ım / 208
Hıdır'm Türküsü / 210
Ali Kardeş / 213
Ali Kardeş'in Bir Başka Variyantı / 215
Ali Kardeş'in Bir Başka Variyantı 216
Sam Ağa'm / 218
Gitme Yanası Erzincan'a / 219
Soyê Kaliyê Derg'ın Oğlu'nun Türküsü / 221
Baba Kali / 225
Memleketin Beyi / 227
Seyid Mahmudan Çayı / 230
Ellerimiz Kelepçeli / 233
İdam Etmek / 235
Ali Haydar / 236

Bölüm II
Aşiret Kavgaları ve Kandavaları Yüzünden Ölenlere Yakılan Ağıtlar
Alan ve Yusufan Kavgası / 240
Hüseyin / 243
Seyid Rıza'nın Oğlu Baba / 244
İskender / 249
İbil / 250
Silo Sur / 257
Zengeri / 255
Ali ve Hesenê Çeqeri Türküsü / 267
Hıdır / 263
Mir Mir Namert Mir! / 266

Bölüm III
Gurbette Ölenlere Yakılan Ağıtlar
Xılvıs / 274
İmam Hüseyin / 281
Ahmed'ım / 285
Demenanlı Ahmed'in Türküsü / 287
Amerika / 291

Bölüm IV
Askerde Ölenlere Yakılan Ağıtlar
Seyid Kekil / 300
Baba'm / 304
Memed'in Askerliği / 308
Seyid Hıdır / 311
Kimsesizlik / 314

Bölüm V
Hastalıklar ve Doğal Afetler Yüzünden Ölenlere Yakılan Ağıtlar
Hüseyin / 320
Kardeşim / 324
Ana Ana Çöldür / 325
Garip Garip / 327
Xeycan Hanım / 332
Sakine / 335
Yavrum / 336
Qırdım'ın Çığı / 337
Ali / 339
Seyid Hüseyin / 342
Ali Efendi / 345
Sultan / 348
Baba'm / 352




Fondation-Institut kurde de Paris © 2024
BIBLIOTHEQUE
Informations pratiques
Informations légales
PROJET
Historique
Partenaires
LISTE
Thèmes
Auteurs
Éditeurs
Langues
Revues