Toplum ve Kuram, Lêkolîn û Xebatên Kurdî

Toplum ve Kuram, Lêkolîn û Xebatên Kurdî

Harun Ercan

Toplum ve Kuram

Bu yazının amacı, Türkiye'de ulus-devlet oluşumunun 1920’lerden 1960’lara kadarki dönemini Kürt meselesini merkeze alacak bir şekilde tartışmaktır. Türkiye üzerine yapılan tarihsel-sosyolojik çalışmaların buluşma noktalarından bir tanesi, belirtilen süreç içerisinde Kürtlüğün mesele olma hallerine dair çok az söz söylüyor olmalarıdır. Bu odak kaymasının akademik-politik sebepleri bir köşede dursun; merkezileşme, bürokratikleşme, militarizm ve temsiliyet politikaları üzerinden yürüyen modem-kapitalist-ulus-devlet inşası karşısında bölgesel-yerel meydan okumaların ulus-devlet yapılarına etki etmelerinden dolayı, malum odak kaymalarının sosyal bilimler açısından sağlıklı bir yere tekabül ettikleri söylenemez. Tarihsel bağlamda, Türkiye’de Kürt meselesini yerli yerine oturtmanın güncellikle olan bağlantısı ise, hala bir ulus-devlet kristalleşmesi gerçekleştirememiş olan Türkiye Devleti’nin (TD)2, "Kürt Meselesi” ile imtihanının tarihsel kökenleriyle ilişkisini sorgulamayı gerektirmektedir.

Teorik Çerçeve: Toplumsal Gücün Kökenleri Üzerine Tarihsel sosyoloji alanında yapılan çalışmalar arasından, ulus-devletlerin inşa edilme dinamiklerinin ve bunun ürünü olan merkezileşme çabalarını hedef alarak geliştirilen direniş mücadelelerinin etraflıca ele alınmasına olanak tanıyan Michael Mann’ın çalışmalarına odaklanılabilir. Mann’ın önermiş olduğu ...