Yezidi Sözlü Kültürü

İçindekiler

Önsöz / 9
Teşekkür / 15
Harita 1: Kürtlerin yaşadıkları bölgeler / 19
Harita 2: Kuzey Irak'taki Yezidi toplulukları: Behdinan ve Sincar / 20

Bırinci Kısım

Birinci Bölüm
Yezidi Sözlü Geleneğinin Yorumlanması: Kurmancide Sözlü Kültür ve
Kürdıstan’da Alan Çalışması / 23
Giriş / 23
Kurmanci Bağlamı / 26
Tanımlar: Kurmancide 'sözlü ifadeler’ ve ‘okur-yazarlıklar’ / 30
Kurmancide sözlü gelenekler / 37
Kurmanci sözlü gelenek çalışmaları / 40
Yirminci yüzyılın sonunda Kurmanci sözlü gelenekleri / 43
Yezidi Sözlü Geleneklerinin Araştırılması / 44
Alan çalışması yapılan bölgenin seçimi / 45
Kürt kimliğinin yöresel söylemleri / 45
‘Folklorun’ yöresel algıları / 47
Teorik Perspektifler ve Alan Çalışması Metodolojileri / 51
Performans ve metin / 54

İkinci Bölüm
Kuzey Irak Yezidileri ve Ehli Kitap / 59
Giriş / 59
Kuzey İrak Yezidi Toplulukları / 60
Irak’ta coğrafi konum / 62
Bir araya toplama (kolektivizasyon) / 64
İç sosyal yapı: Kast sistemi / 65
İçevlilik / 68

Yezidilik ve Yezidi Olmayanların Ona İlişkin Görüşleri / 70
Kürt toplumunda Yezidilerin konumu / 76
Yezidilerın Kimlik Söylemleri / 79
Yezidi Tarihsel Söylemleri / 86
Yezidi Sözlü ve Yazılı Kaynakları / 92
Yezidi toplumunda dünyevi sözlü geleneklerin yeri / 97

Üçüncü Bölüm
Yezidi Sözlü Geleneğinde Kronolojik ve Türsel Çerçeveler / 103
Giriş / 103
Yezidi Kronolojisi / 104
Yezidi tarihinde ‘çağlar’ ve dönemler / 105
Dinsel tarih / 107
Tarihteki ‘boşluklar’ / 109
Aile tarihi / 111
‘Tarih’ ve ‘Efsane’ / 113
Tür / 114
Alanda gözlemlenen türler / 118
Lirik ve anlatısal şarkı / 121
İcracılar / 126
Stranların icra edilişi / 127
Nesir anlatısal türler / 130
Kadın ağıtları / 136
İcra ediliş / 138
Tür ve Cinsiyet / 141
Beste ve Aktarım / 144
Stran / 145
Nesir anlatılar / 147
Kadın ağıdarı / 149
Göreli Durum ve Gelecek Öngörüleri / 149

Dördüncü Bölüm
Savaşlar, Kahramanlar ve Hainler:
Çatışma Betimlemeleri / 153
Giriş / 153
Ferîq Paşa, hükümdar teğmen / 155
Ferîq Paşa stranı / 157
Performansta sanatsal nitelik / 167
Dawûde Dawûd / 178
Dawûdê Dawûd: Sözlü gelenekler / 182
Dervveşe ‘Evdi / 189
Savaşlar / 196
Savaşçı Kahramanlar / 208
Hainler / 222
Devlet-dışı otorite figürleri / 226
Sonuç / 229

Beşinci Bölüm
Romantik Aşk Temsilleri / 233
Giriş / 233
Kürdistan’da Aşk ve Evlilik / 235
Yezidi topluluğunda aşk ve evlilik / 240
Yezidi Topluluğunda Aşk Öyküleri ve Aşk Şarkıları / 243
Dervveşe ‘Evdi ile'Edûle / 248
Besa Xelîl / 256
Kürt Aşk Liriklerinde İmgeler ve Biçim / 257
Sonuçlar: Fantezi; Gerçeklik ve Kadınların Resmedilişi / 276

Altıncı Bölüm
Yezidi Sözlü Sanatında Ölüm, Kayıp ve Ağıt Yakma / 283
Giriş / 283
Kürtçe Ağıtlar / 285
Hüzün stranları / 289
‘Eyşa Bale / 290
Kadın Ağıtları / 297
Yarı-profesyonel ağıtlar / 299
Yarı-profesyonel ağıtlarda imgeler ve duygu / 304
‘Kişisel’ağıtlar/316
Mezarlıkta ağıt yakma / 317
Dul kadın ağıdı / 320
Bireysel katkılar ve dinleyici tepkileri / 321
Dul ağıdı imgeleri / 324
Sonuçlar / 329

Yedinci Bölüm
Sonuçlar / 335
Sözlü Gelenek Ve Kimlik / 335
Tema Ve Tür/339
Stranlardaki yaşam / 342
Gelecek / 347

İkinci Kısım
Kürtçe Metinler ve Çevirileri / 351

Giriş / 353

Bölüm A
Hikayeler ve Savaş Şarkıları / 357
Ferîq Paşa / 357
Ferîq Paşa: "Qarpal" / 357
Fertq Paşa: ‘Cerdo ve Xeyro’ / 363
‘Cerdo’ / 363
‘Xeyro’ / 366
Feriq Paşa: Xeyro Xelef / 370
Feriq Paşa: Lezgîn Seydo / 376
Feriq Paşa: Pir Miço / 387
Dawûdê Dawûd / 390
Dawûde Dawûd: ‘Emere Dawûd / 390
Dawûde Dawûd: Silo Koro / 395
Dawûde Dawûd: "Pir Qewwal" / 401
Derw£Ş£ ‘Evdî / 404
Derwêşe ‘Evdî: Israel Ohanyan / 404
Derwêşê Evdî: Eğite Tejir (I) / 434

Bölüm B
Hikâyeler ve Aşk Şarkıları / 441
Derwêşê ‘Evdî: Mehmûde ‘Eliye Temo / 441
Derwêşê Evdî: Eğitê Tâjîr (II) / 447
Besa Xelîl / 450
Xerabo! / 457

Bölüm C
Hüzün Şarkıları ve Ağıtlar / 469
Eyşa Bale / 469
Ağıt Örnekleri / 475
Yas Şarkıları/476

Ek
Mülakatçılar ve İcracılar / 485
Bibliyografya / 491