La bibliothèque numérique kurde (BNK)
Retour au resultats
Imprimer cette page

Rewşa kurdî ya sosyolenguîstik li Tirkiyeyê


Auteur :
Éditeur : Avesta Date & Lieu : 2011, İstanbul
Préface : Pages : 234
Traduction : ISBN : 978-605-5585-71-6
Langue : KurdeFormat : 130x195 mm
Code FIKP : Liv. Kur. Kl. Ope. Rew. N° 2519Thème : Général

Présentation
Table des Matières Introduction Identité PDF
Rewşa kurdî ya sosyolenguîstik li Tirkiyeyê

Rewşa kurdî ya sosyolenguîstik li Tirkiyeyê

Ergin Öpengin

Avesta

Di vê xebata lêkolînê de, armanca me ya yekê ew e ku têgihiştina zanistî ya dînamîkên sosyolenguîstîk ên kurdiyê li Tirkiyeyê hêsan bikin li jêr ronahiya teoriyên teswîra sosyolenguîstîk. Wek armanca duyê, tê heye ku ev xebat bibe meydana ezmûnê ji bo helsengandina karîgeriya sepandina teoriyên cihê yên vî warê lêkolînê.
Ji bo rêberîkirina pêdaçûna xebatê, lêkolîn li dor van 4 pirsiyarên li jêrî hatiye avakirin:
1. îro, kîjan fakterên zimanî û der-zimanî xwedantesîr in li ser werara rewşa zimanê kurdî li Tirkiyeyê?
2. Gelo sazkarî û pêşhatên van heyamên dawî di warê siyasî û pratîk de li Tirkiyeyê xwedantesîr in li ser sehên welatiyên kurd sebaret bi zimanê xwe?
3. Kîjan fakter diyarker û biryarder in di tercîh û bikaranîna kurdiyê de li gor qadên civakî û rewşên danûstandina zimanî?
4. Rewşa faktayî/objektîf ya kurdiyê hevterîb e, an jî heta çi dereceyê hevterîb e, digel tercîh û bikaranîna zimanî ya di jiyana rojane de?
Problematîka me bi vî rengî xwe dispêre pirsiyareke seretayî ku bi awayê hanê dibe bê pênasekirin: heta çi dereceyê tesîra fakterên sosyo-polîtîk ên rewşa kurdiyê xwe di prêzeyên zimanî yên axêverên kurd ên li Tirkiyeyê nîşan didin?


Ergin Opengin - Lêkolîner û wergêr e. Ji xelkê Şemzînanê ye. Sala 2007an ji beşê perwerdeya zimanê ingilîzî li Zankoya Bogaziçiyê, li Stembolê, derçû. Sala 2009an xwendina xwe ya masterê di warê zimannasiya civakî de li Zankoya Rouenê li Fransayê qedand û niha li Zankoya Paris lllyê, li Fransayê doktoraya zimannasiya giştî dixwîne. Hejmareke meqale û nivîsarên wî yên bi kurdî, bi tirkî û bi fransî, û gelek meqaleyên lêkolînî, pexşan û berhemên edebî ku wî ji zimanên ingilîzî, fransî, tirkî, soranî û farisiyê wergerandine, di govar û rojnameyên wek Yazınca, Zend, Etudes Kurdes. Le Monde Diplomatique Kurdî, Birikim, Bîr, Nûbihar, W û Vesta de hatine belavkirin.


Table des Matières


Naverok

Çend gotin li ser wergera kurdî ya vê berhemê û spasdarî / 11
Destpêk / 19

Beş I:
Pirsyar û Hîpotezên Lêkolînê / 23
Destpêk / 23
Teswîra sosyolenguîstîk a zimanên kêmîneyî / 24
Teorîzekirina meydana lêkolînê / 25
Teswîrkirina rewşa sosyolenguîstîk a kurdiyê / 25
Bertengkirina meydana lêkolînê / 26
Armancên lêkolînê / 27
Pirs û hîpotezên lêkolînê / 27
Metodolojiya lêkolînê / 28

Beş II:
Çarçoweya teorîk / 31
Kontakta Zimanî / 31
Çarçoweya kontakta zimanî li herêmê û li Tirkiyeyê bi giştî / 31
Kontakta zimanî wek qadeke lêkolînê / 33
Cemaeta zimanî / 33
Duzimanîtî çi ye û axêverê duzimanî kî ye? / 34
Rehendên kognîtîf/hişî yên duzimanîtiyê / 35
Dîglosî: derhatin û werara têgehekê / 36
Rexneyên ku li mentiq û hoyên hebûna dîglosiyê têne girtin / 38
Jêkvekirina kardayên zimanî / 39
Pêdaçûnek li ser prêzeyên zimanî yên endamên cemawerekî zimanî / 40
Muhafezekirin 0 zelîna zimanî / 41
Pêvajoya zelîna zimanî / 42
Mirina zimanan/44
Betilîn 0 windabûna zimanî / 44
Lêkdana ristên takekesî û cemawerî di prêzeyên zimanî de / 45
Betilîna zimanî 0 rengvedana wê li ser şiyanweriya zimanî / 46
Modêlên teswîra sosyolenguîstîk a rewşa zimanan / 47
Yekemîn hewlên teorîzekirina meydana lêkolînê / 47
Tîpolojiyên teswîrên sosyolenguîstîk / 48
Teoriya jîndariya etnolenguîstîk / 50
Jîhdariya sehkirî ya cemaeta zimanî / 51
Pêbaweriya modêla jîndariya etnolenguîştîk / 53
Dîglosî û tehlîla qadên sosyal / 54
Pêwendiya dîglosî û duzimanîtiyê ji bo senifandina cemaetên zimanî / 55
Qadên civakî û zimanî / 57
’Kîjan ziman bo kîjan qadên civakî? / 58
Tîpolojiya rewşa zimanên kêmîneyî / 59
Senifandina jeografîk a rewşên zimanî yên kêmîneyî / 60
Tabloya varyablên tehlîlkirinê / 61
Pêbaweriya modêlê / 63
Venihêrînek li ser rewşa kurdiyê / 64

Beş III:
Rehendên Cıvakî-Sıyasî Yên Rewşa Kurdıyê li Tirkiyeyê / 67
Destpêk / 67
Kurd û Kurdista / 68
Rewşa Kurdan a îro / 70
Daşikandina têgeha "zimanê kurdî" / 72
Kurdên Tirkiyeyê li rûyê jeografî, demografî 0 dîrokî ve / 74
Pêdaçûneke kurt li ser ziman û konteksta zimanî / 77
Çarçoweya standardkirina kurdiyê / 78
Serhatiya standardkirina kurmanciyê / 80
Karîgeriya diyasporayê li nûjenkirina kurdiyê / 81
Pêknehatina he vbîriyê ji ber nebûna dezgehên rayedar / 82
Karîgeriva neyînî ya standardkirinê li ser bikaranîna zimanî / 84
Derece û awayên veguhastina zimanî / 85
Şiyanweriyên zimanî yên axêverên kurdiyê /86
Haletên betilîna zimanî di bikaranîna rojane ya zimanî de / 88
Helwêstên cemaeta serdest beramber zimanê kurdî û cemaeta zimanîya kurdiyê / 90
Helwêstên endamên cemaeta kurd beramber zimanê kurdî / 92
Qewmîkirin û bi amrazkirina zimanî di çaxa polîtîzasyonê de / 94
Rewşa heyî ya pêwendiya ziman-nasnameyê / 96
Maf û naskirina resmî ya cemaeta kurd û zimanê wan / 98
Naskirina ne-resmî ya kurdiyê / 99
Statûya taybet a herêmê û dînamîka civakî ya bi xêra şaredariyan rû dide /100
Qada perwerdeyê û îmkana perwerdeya bi zimanê zikmakî /102
Rewşa perwerdeyê li herêma Kurdan /103
Rewşa fêrkariya kurdî li Tirkiyeyê /104
Dîn û mezhebên di nav Kurdan de / 105
Tekamûla têgeha dîn û pêwendiya wê bi nasnameyê re /106
Pêwendiyên di navbera dîn û zimanî de /107
Rewş û potansiyela aborî li herêmê /108
Saxlemiya aborî ya cemaeta kurd /109
Kurdî di bazara zimanan de / 110
Temsîlên cemaet û zimanî di medyayê de / 111
Zimanê kurdî di çapemeniyê de / 111
Medya / 113
Venihêrînek li serfakterên sosyopolîtîk ên rewşa kurdiyê li Tirkiyeyê / 114

Beş IV:
Metodolojî û Dane-Berhevkırın / 115
Destpêk / 115
Çarçoweya lêkolînê / 115
Konteksta gundewar / 116
Konteksta nîv-bajarî / 117
Konteksta bajarî / 118
Cemawerê armanc / 119
Dariştina pirsyarnameyê / 120
Verêkxistina vekolînê û sepandina pirsyarnameyan / 121
Dabeşkirina daneyan/korpusê / 122
Rêbaza tehlîla daneyan / 122

Beş V:
Analîza Daneyan / 125
Destpêk / 125
Profîla agahîderan / 125
Senifandina bi pêy nifşan / 126
Koçberiya navxweyî li herêmê / 128
Pêkhatina Malbatan / 129
Profîla sosyo-ekonomîk a agahîderan / 130
Astên xwendinê li bal agahîderan / 132‘
Xwendewariya agahîderan / 133
Kî bi kîjan zimanî bi kê re û kengî diaxive? / 136
Zimanên ku agahîder di nava malbatê de pê diaxivin û meseleya zimanê dayîkê / 136 Bikaranîna zimanî bi pêy axêveran / 138
Tercîha zimanî bi pêy mijarên behsê / 141
Tercîh û bikaranîna zimanî bi pêy qadên civakî / 142
Tercih û bikaranîna zimanî bi pêy rewşên danûstandinê / 145
Medya û ziman / 146
Kîjan ziman ji bo temaşeya televizyonan? / 146
TRT 6: Xêrên wê û reaksiyonên li hember wê /147
Sehên derbarê xêr û tesîrên muhtemel ên kanalê de / 149
Zimanê radyo û mûzîkê / 151
Zimanê xwendinê di halê nebûna xwendewariya kurdî de / 152
Xwe-helsengandina li ser şiyanweriyên zimanî / 154
Şiyanweriyên têgihiştin û axiftina bi kurdî / 154
Şiyanweriyên xwendin û nivîsandina bi kurdî / 155
Şiyanweriyên têgihiştin û axiftinê di tirkî de / 156
Şiyanweriyên giştî yên qiyaskirî / 157
Di derbirîna bi kîjan zimanî de rihet in? / 159
Pêwendiyên du-alî di navbera varyablan de / 160
Para kontekstê di prêzeyên zimanî de / 161
Şiyanweriya zimanî bi pêy zayendan / 166 .
Nifş û cudatiyên di bikaranîna du zimanan de / 168
Asta perwerdeyê û prêzeyên zimanî / 170
Dahatên mehane yên malbatê û bikaranîna zimanê dayîkê / 171
Venihêrînek li ser tehlîla daneyan / 172

Encamên Lêkolînê û Çend Perspektîf / 175
Servehî / 183
Servehî I. Pirsyarnameya ku di çarçoweya vê lêkolînê de hate sepandin (bi tirkî) / 183 Servehî II. Wergera kurdî ya pirsyarnameya sepandî / 190
Servehî III. Bersivên agahîderan bo pirsyara "li ba te terîfa zimanê dayîkê çiye ?” / 197 Servehî lV. Bersivên agahîderan bo pirsa "Hizra te çiye li ser avabûna TRT 6ê?" / 200 Servehî V. Tabloyên lêkdana daneyan / 203
Tabloyên lêkdana daneyan ku tê de konteksta lêkolînê varyabla serbixwe ye / 203
Tabloyên lêkdana daneyan ku tê de "zayend" varyabla serbixwe ye / 206
Tabloyên lêkdana daneyan ku tê de "nifş" varyabla serbixwe ye / 207
Tabloyên lêkdana daneyan ku tê de asta perwerdeyê varyabla serbixwe ye / 208 Tabloyên lêkdana daneyan ku tê de rista dahatên mehane varyabla serbixwe ye / 211
Ferhengoka têgehên zimannasiya civakî / 211

Bîbuyografî / 219




Fondation-Institut kurde de Paris © 2024
BIBLIOTHEQUE
Informations pratiques
Informations légales
PROJET
Historique
Partenaires
LISTE
Thèmes
Auteurs
Éditeurs
Langues
Revues