Rewşa kurdî ya sosyolenguîstik li Tirkiyeyê

Rewşa kurdî ya sosyolenguîstik li Tirkiyeyê

Ergin Öpengin

Avesta

Di vê xebata lêkolînê de, armanca me ya yekê ew e ku têgihiştina zanistî ya dînamîkên sosyolenguîstîk ên kurdiyê li Tirkiyeyê hêsan bikin li jêr ronahiya teoriyên teswîra sosyolenguîstîk. Wek armanca duyê, tê heye ku ev xebat bibe meydana ezmûnê ji bo helsengandina karîgeriya sepandina teoriyên cihê yên vî warê lêkolînê.
Ji bo rêberîkirina pêdaçûna xebatê, lêkolîn li dor van 4 pirsiyarên li jêrî hatiye avakirin:
1. îro, kîjan fakterên zimanî û der-zimanî xwedantesîr in li ser werara rewşa zimanê kurdî li Tirkiyeyê?
2. Gelo sazkarî û pêşhatên van heyamên dawî di warê siyasî û pratîk de li Tirkiyeyê xwedantesîr in li ser sehên welatiyên kurd sebaret bi zimanê xwe?
3. Kîjan fakter diyarker û biryarder in di tercîh û bikaranîna kurdiyê de li gor qadên civakî û rewşên danûstandina zimanî?
4. Rewşa faktayî/objektîf ya kurdiyê hevterîb e, an jî heta çi dereceyê hevterîb e, digel tercîh û bikaranîna zimanî ya di jiyana rojane de?
Problematîka me bi vî rengî xwe dispêre pirsiyareke seretayî ku bi awayê hanê dibe bê pênasekirin: heta çi dereceyê tesîra fakterên sosyo-polîtîk ên rewşa kurdiyê xwe di prêzeyên zimanî yên axêverên kurd ên li Tirkiyeyê nîşan didin?

Ergin Opengin - Lêkolîner û wergêr e. Ji xelkê Şemzînanê ye. Sala 2007an ji beşê perwerdeya zimanê ingilîzî li Zankoya Bogaziçiyê, li Stembolê, derçû. Sala 2009an xwendina xwe ya masterê di warê zimannasiya civakî de li Zankoya Rouenê li Fransayê qedand û niha li Zankoya Paris lllyê, li Fransayê doktoraya zimannasiya giştî dixwîne. Hejmareke meqale û nivîsarên wî yên bi kurdî, bi tirkî û bi fransî, û gelek meqaleyên lêkolînî, pexşan û berhemên edebî ku wî ji zimanên ingilîzî, fransî, tirkî, soranî û farisiyê wergerandine, di govar û rojnameyên wek Yazınca, Zend, Etudes Kurdes. Le Monde Diplomatique Kurdî, Birikim, Bîr, Nûbihar, W û Vesta de hatine belavkirin.