VersionsKürtlerin 'mecburi iskân'ı [Türkçe, İstanbul, 1977]
Kürtlerin Mecburi İskânı [Türkçe, Ankara, 1991]
Kürtlerin 'mecburi iskân'ı
«... Bu araştırmada Cumhuriyet tarihinin çok önemli bir olgusu üzerinde durulmuştur. Bu, Kürtlerin, kitleler halinde mecburi iskana tabi tutulmaları, yani sürgüne gönderilmeleri ile ilgilidir. Bu, Türkiye'deki, özellikle Kürdistan'daki sınıfsal ilişkileri, kapitalizm'in gelişmesi sorunlarını derinden derine etkilemiş bir olgudur. Çünkü, uzun bir zaman süreci içinde uygulanmıştır. Cumhuriyetin ilânından itibaren bütün tek parti döneminde, bu uygulama vardır. Bilim, bu olguyu, öteki olgularla bütünlüğü içinde, yani hem mekân, hem de zaman boyutunda kavramak zorundadır. Öteki olgulardan nasıl etkilendiğini, onları nasıl etkilediğini, bütün çeşitlilikleri ile, çelişme ve değişmeleri ile, iç ve dış dinamikleri ile kavramak durumundadır. Bunun temel hareket noktası ise, gerçek somut olan Kürt ulus olgusunun kabulüdür. Bu kabul yapılmadan, yani gerçek somut kabul edilmeden, «Türkiye'nin sınıfsal yapısı», «Türkiye'de kapitalizmin gelişmesi», «Kürdistan'da kapitalizmin gelişmesi », «Bölgeler arası dengesizliğin gelişmesi», «Doğu'nun geri kalması», «Doğu'nun geri bırakılması gibi konuları açıklığa kavuşturmak mümkün değildir. Gerçek somut kabul edilmeden, gerçek somut gizlenerek, gözardı edilerek somut gerçeğe (nesnel gerçeğe) ulaşılamaz...» İçindekiler
Önsöz / 5—7
Giriş / 9
Bilimsel bilgiye ve bilim yöntemine duyulan ihtiyaç / 11—114
I — Resmi Devlet İdeolojisinin denetimindeki bilim / 12
II — Bilimsel bilgiye duyulan ihtiyaç / 22
III — Bilim yöntemine duyulan ihtiyaç / 29
IV — Kürt sorununa yaklaşım biçimi / 37
V — Resmi Devlet ideolojisi (Kemalizm) ile bilim ilişkileri / 44
VI — CHP'nin bilim anlayışı, «Bilim» adı altında «Bilim» düşmanlığı / 55
VII — Özgürlükçü demokrasi adı altında «Halklara Özgürlük» düşmanlığı / 60
VIII — CHP olgulara neden bilimsel bir açıdan yaklaşmıyor? / 88
Kürtlerin mecburi iskanı / 115 — 247
Mecburi iskan olgusuna nasıl bakıldı? / 117
I — İskan kanunu hakkında görüşler ve eleştiriler / 118 — 125
A — Ord. Prof. Dr. Ömer Celâl Sarc / 119
B — Erdoğan Başar / 125
II — Olgu 1: Mecburi İskan (Sürgün) Kanunu / 132 — 190
A — Kanun maddeleri / 132
B — Kanunun Gerekçesi, «Esbabı mucibe lâyihası» / 155
C — Mecburi İskân Kanununun TBMM.de görüşülmesi / 164
D — Mecburi İskân Kanununun uygulaması, Yönetmelikler, Kararnameler / 177
E — İskân Kanununun yapıldığı sırada bürokratik ilişkiler ve Türkiye'nin dış dünya ile bağlantıları / 186
III — Doç. Dr. Taner Timur'un İskân Kanunu hakkındaki görüş ve eleştirisi / 191 — 202
IV — Mecburi iskan olgusu karşısında kapitalizmin eşitsiz gelişimi ne demektir? / 203 — 244
A — Doç. Dr. BEHİCE BORAN'ın görüşü ve eleştirisi / 204
B — Toplumlar ancak «değişim» içinde yani zaman ve mekân boyutu içinde kavranabilir / 229
C — Yeni TİP'in «kapitalizmin eşitsiz gelişimi» görüşü / 240
V— Sonuç / 244 — 247 ÖNSÖZ
Bu araştırmada söylenenler, Türkiye'de şimdiye kadar söylenenlerden epeyce bir farklılık gösteriyor. Bunun nedeni,yazarın olgulardan hareket etmesi ve olgulara dayalı olmasıdır. Şimdiye kadar, «Bütün olgular birbirine bağlıdır ve değişme içindedir, nesnel gerçeği kavramak için olgular arasındaki bağlantıları ve bütünlüğü çok iyi kurmak gerekir» denmiştir. Fakat, Kemalist ideolojinin, yani Resmi İdeolojinin etkisi ile olgulardan çok önemli biri, Kürt ulus olgusu ısrarla ve bilinçle tahlillerin ve araştırmaların dışında tutulmuştur. Bu, Türkiye'de yaşayan herkesi Türk sayan bir anlayıştır. Biz ise, Resmi İdeolojiye, yani Kemalizm'e hiçbir zaman itibar etmedik. Bütün olguları, bu arada Kürt olgusunu da çeşitli boyutları ile vermeye çalıştık. Böyle olunca bu iki tutumun ulaştığı sonuçların birbirinden çok farklı olması doğaldır. Çünkü, birincisi, Resmi İdeolojinin sübjektif alanından kaynaklanmakta ve Resmi İdeolojinin istediği biçimde davranışta bulunmaktadır. İkincisi ise, yaşanan, objektif hayattan kaynaklanmaktadır. İşte, bu araştırmada söylenenlerin, şimdiye kadar söylenmiş olanlara karşı epeyce bir farklılık göstermesinin temel nedeni budur.
Burada, ikinci bir konu daha ortaya çıkmaktadır; 0 da şu: Türkiye'de düşünce özgürlüğünün kısıtlanması denildiği zaman hep TCK 141-142. maddeleri akla gelmiş ve buna karşı mücadele yapılmıştır. Halbuki Kürt sorununun anlatılmasında düşüncenin kısıtlanması, daha 141-142. maddeler işe karışmadan engellemeler yapılmaktadır. Zaman zaman Üniversitelerin çeşitli kurulları, zaman zaman kitle haberleşme araçları, zaman zaman da Türk «solu» ve Türk «sosyalist» hareketinin önemli bir bölümü 141-142. maddelerin gereklerini yerine getirmektedirler. Sansür uygulamaktadırlar.
Bu araştırmada kullanılmış kaynaklar, bilinmeyen, ulaşılmayan kaynaklar değildir. Yalnız, Kemalist İdeoloji dolayısiyle daima gözden uzak tutulmuş, dikkate alınmamış kaynaklardır. Okuyucular bu kaynakları her zaman denetleme olanaklarına sahiptirler. Bu bakımdan kaynakların baskı tarihleri, yayınevleri, sahife numaraları, hatta basıldıkları matbaa tam olarak verilmeye çalışılmıştır.
Bu araştırmada olgulara, bilim yöntemi ile yaklaşmanın nasıl olacağına dair bir «Giriş»ten sonra, Cumhuriyet tarihinden seçilmiş bazı olgular üzerinde durulacaktır. Bu olguları, Türk Üniversitesinin ve Türk «sosyalist» hareketinin nasıl değerlendirdikleri açıklanacaktır. Bu kitapta sadece, mecburi iskan olgusu incelenecektir.
Görüldüğü gibi bu araştırma Bilim Yöntemi* kitabının bir devamıdır. Bilim Yöntemi'nin Türkiye'deki uygulaması ile ilgilidir. Çeşitli olgulara dayanılarak Türkiye'de «bilimsel» denilen bilgilerin nasıl üretildiği konusu üzerinde durulmaktadır.
Kasım / 1976
İsmail Beşikçi İsmail Beşikçi
Bilim yöntemi Türkiye'deki uygulama: 1
Kürtlerin 'mecburi iskân'ı
Komal
Komal yayınları 13
Araştırma Dizisi 6
1. Basım Mart 1977
Komal basım-yayım-dağıtım
Adres: Ordu Cad. 282/19 Lâleli–İst.
Dizgi ve tertip; Süslü Matbaacılık Koll. Şti.
Baskı: Er-Tu matbaası
Kısaltmalar
AÜHF: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
DDKD: Devrimci Demokratik Kültür Derneği
DDKO: Devrimci Doğu Kültür Ocakları
DİE: Devlet istatistik Enstitüsü
İÜHF: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
İÜİF: İstanbul Üniversitesi iktisat Fakültesi
SBF: Siyasal Bilgiler Fakültesi
TBMMZC: Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi
TİTE: Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü
TODAİE: Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü | 
