Cumhuriyet Halk Fırkası'nın Programı (1931) ve Kürt Sorunu

11 yıl 1 ay sonra ikinci
ÖNSÖZ

Bu inceleme, 1978 yılı Kasım ayında, basılmaya hazır bir biçimde Komal Yayınevi'ne teslim edilmişti. Komal Yayınevi, bundan önceki iki incelemede olduğu gibi, iyice. anlayamadığım nedenlerden dolayı, bunu da yayınlamadı. Zaten, bu incelemelerin, yayınevine teslim ediliş sırasına göre yayınlanmaları gerekiyordu.

Komal Yayınevi, 12 Eylül döneminde, bu incelemeyi de kaybetti.

Bu yeni inceleme, konunun yeniden ele alınmasıyla meydana getirilmiş değildir. 1977-1978 yıllarında hazırlanan notlardan ve müsveddelerden yararlanılarak kaleme alınmıştır. Bu notlarda ve müsveddelerde hiçbir değişiklik yapılmamıştır.

Okuyucunun, bunun 1978'de, yayınlanmış bir kitap olduğunu düşünmesinde ve buna göre tavır koymasında yarar vardır.
Daha önceki ve daha sonraki çalışmalar dikkate alındığı zaman böyle davranmanın daha yararlı olacağını düşündüm.
Belge Yayınlarına, bu incelemeyi gün ışığına çıkardığı için teşekkür ediyorum.

İsmail Beşikçi
Ankara
Ocak 1990

ÖNSÖZ

Daha önce, CHF'nin Tüzüğü (1927) ile ilgili bir araştırma yayınlanmıştı.* Bu araştırma ise, CHF'nin Programı ile ilgilidir. Bu arada, CHF Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal'in, dolayısıyla CHF'nin görüşlerini radikal bir biçimde yorumlamaya ve bu görüşlere doktriner bir karakter vermeye çalışan Kadro Hareketi üzerinde de durulmuştur. CHF'nin Tüzüğü (1927) gibi programı da (1931) Türkiye'nin siyasal hayatında çok büyük rol oynamış bir metindir. Demokrat Parti ve O'nun devamı olan Adalet Partisi de dahil olmak üzere, CHF kökenli bütün partilerde bu etkiyi görmek mümkündür.
1931 Programında "halkçılık" olarak ifade edilen görüşler, bugün, "emek ve sermaye arasında barışı sağlamak" adı altında bütün partilerin programında yer almaktadır. "Milliyetçilik" konusundaki görüşler ise, "sosyalist" partiler de dahil olmak üzere, aşağı yukarı bütün partilerin programında yer almıştır. Türk siyasal partilerinin hiçbiri, bu tür bir "milliyetçilik" anlayışını Kürt ulus olgusu açısından değerlendirmemiştir. "Sosyalist" partilerin ifade etmeyerek, dokunmayarak, görmezlikten gelerek, CHP ve CHP kökenli partiler de hararetle savunarak Kemalist milliyetçiliğin (ırkçılığın) sahipleri olmaya devam ediyorlar. Her zamanda ve her koşulda resmi ideolojiyi yeniden üretiyorlar.

Örneğin, Türkiye İşçi Partisi'nin 1963 programında, milliyetçilik, CHP programında ve CHP kökenli öteki partilerin programında ifade edildiği biçimde yer almıştır. Bu arada, Milliyetçi Hareket Partisini "ırkçı" gösterip öteki partileri "milliyetçi" olarak görmenin de üzerinde durulması gerekir. Böyle bir çabanın, yani Türk ırkçılığını, sadece, MHP ile sınırlamanın esas amacı, Türk siyasal partilerinin, özellikle CHP'nin Kürt ulusuna karşı sürdürdüğü ırkçı ve sömürgeci politikayı maskelemektir.

Irkçılığı her zaman, kahvehaneleri ayırmak, okulları ayırmak, yerleşim mahallerini ayırmak vs. olarak değerlendirmemek gerekir. Türk'e has ırkçılık da böyle olmaktadır. Kürt ulus varlığını inkar etmek suretiyle asimilasyonu gerçekleştirmek. Kürtlere, Türk dilini ve Türk kültürünü dayatmak.

İsmail Beşikçi
Ankara
Kasım 1978