Stockholm Kürt Konferansı, 15-17 Mart 1991

YAYINEVİNİN NOTU

"Stockholm kürt konferansı", "Kürt halkı için insan hakları İsveç komitesi"nin öncülüğünde 15-17 Mart 1991'de düzenlendi. Konferans, "Güney Kürdistan"da Saddam rejimine karşı Kürtler'in toplu bir ayaklanmaya giriştikleri günlere tekabül ediyor, bu nedenle Kürt sorununun yoğun bir biçimde yaşandığı Güney Kürdistan'daki Kürt örgütlerinin katılmasına olanak bulunmadığı bir şansızlığa uğradı.

Konferans'la ilgili kayda değer tüm belgeler bir araya getirilerek kitaplaştırıldı. Özellikle birinci bölümde yer alan Kürdistan'ın (Suriye Kürdistanı hariç) parçalarında ve Kürtler'in; yoğun olarak yaşadıkları çeşitli ülkelerdeki durumları hakkında detaylı sayılabilecek raporlarda sorunun oldukça geniş bir çerçevesi çizilmiştir; günümüzde sorun artık sadece Kürdistan'la sınırlı değil, dünyanın dört bir yanına yayılan bir boyut kazanmıştır.

Kürt sorunu uluslararası bir sorun, çözümü de uluslararası hukuk temelinde mümkün olacak. Ama Kürt örgütleri bugüne kadar olayın bu boyutunu hiç gözönünde bulundurmadılar. Sorunu hep karşı oldukları rejimle aralarındaki bir anlaşmazlık olarak gördüler. Hiçbir Kürt örgütü sorunun uluslararası çerçevesi konusunda bugüne kadar bir fikre sahip değil. İsveç Dışişleri Bakanlığı hukuk danışmanı, Ove Bring, çok kısa da olsa, bu açıdan bir çerçeve çiziyor.

Bir süre önce BM'in öncülüğünde başlatılan "Ortadoğu barış görüşmeleri"nin kapsamına Kürt sorununun alınmaması oldukça vahim bir durum yaratmasına rağmen hiçbir Kürt örgütü buna karşı ciddi bir girişimde bulunmadı. Neden Kürt sorununun yanında çok daha küçük çaplı bir sorun olan Filistin sorunu barış görüşmelerinin kapsamına alınıyor da Kürt sorunu alınmıyor? Bu konuda uluslararası güçleri çifte standardlı tutumlarından dolayı eleştirmek gerekiyor.

Konferansa katılan Kürt örgüt temsilcilerinin sundukları "tebliğ"lerden özellikle Türkiye'deki Kürt örgütlerinin Kürt sorununun can alıcı konularından ne kadar "bihaber" olduklarını anlamak bakımından ibret vericidir. Yabancı delegeler kapsamlı tebliğler sunarken Kürt örgütlerinin bir iki sahifeyi geçmeyen hamasi bildirilerle işi geçiştirmeleri acı verici bir tablodur.

Konferansa katılan Kürt örgütlerinin tebliğlerinde de yansıdığı gibi Kürtler'in içinde bulundukları durumdan herkesten önce kendilerini sorumlu görmeleri gerektiği gerçeği bir kez daha ortaya çıkıyor.